Aβεβαιότητα στα τουρκικά πανεπιστήμια

Για κάποιους φοιτητές στην Τουρκία ξεκινά ένα νέο εξάμηνο, για κάποιους άλλους μια νέα φάση στη φοιτητική τους ζωή. Περισσότερο δυσάρεστη. Η Σελίν είναι 26 ετών. Σπούδαζε μέχρι πρότινος Διεθνείς Σχέσεις στο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης. Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα το καλοκαίρι του 2016, που κατά την τουρκική κυβέρνηση υποκινήθηκε από τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα, που σύμφωνα με τον Ερντογάν επρόσκειντο σε αυτόν, αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο. Νηπιαγωγεία, σχολεία, πανεπιστήμια αλλά και άλλες ιδιωτικές δομές κοινωφελούς χαρακτήρα σταμάτησαν να λειτουργούν. Πάνω από 150.000 υπαλληλοι απολύθηκαν ή τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Σχεδόν 50.000 φυλακίστηκαν.

Στο στόχαστρο το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης

Μεταξύ των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που έκλεισαν συγκαταλέγεται και το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης. Η Σελίν βρισκόταν λίγο πριν το πτυχίο και αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές της  λόγω του ξαφνικού κλεισίματος του πανεπιστημίου όπου φοιτούσε. Για λόγους ασφαλείας δεν θέλησε να δώσει στη DW το πραγματικό της όνομα. Η ίδια μίλησε σε δημοσιογράφο της DW παρουσιάζοντας την προσωπική της ιστορία.

«Όταν άκουσα ότι το Πανεπιστήμιο έκλεισε αρχικά δεν το πίστεψα, νόμιζα μου κάνουν πλάκα οι φίλοι μου. Μια βδομάδα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος φίλοι μου που παρακολουθούσαν θερινά μαθήματα είπαν ότι η αστυνομία έβαλε «λουκέτο» στο πανεπιστήμιο. Ήταν ένα πραγματικό σοκ! Τι σχέση μπορεί να είχε το Πανεπιστήμιο με τον Γκιουλέν; Επρόκειτο για ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο.  Κάτι τέτοιο δεν το περίμενα» αναφέρει η Σελιν. Όπως σημειώνει η ίδια πράγματι υπάρχουν σχολές και άλλοι οργανισμοί και θεσμοί ή ακόμη και η εφημερίδα Ζαμάν που συνδέονται με τον Γκιουλέν άμεσα. Θα περίμενε κανείς να κλείσουν όλα αυτά και όχι το Πανεπιστήμιο Σμύρνης, λέει χαρακτηριστικά, υπογραμμιζοντας: «Δεν υπάρχει καμία σχέση», αναφέρει η ίδια.

Ανησυχία και άγχος για τους φοιτητές

Όπως περιγράφει χαρακτηριστικά η Σελίν το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Σμύρνης ήταν ένα ανοιχτό στο κόσμο ΑΕΙ. Φοιτητές αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό είχαν πάντα καλές προσωπικές σχέσεις. Δεν υπήρχαν περιορισμοί στο ντύσιμο, υπήρχε ανεκτικότητα, το αλκοόλ στα φοιτητικά πάρτι δεν απαγορευόταν όπως σε άλλα ισλαμικά πανεπιστημιακά ιδρύματα όπως τα «γκιουλενικά» Πανεπιστήμια Γεντίζ και Σίφα, τα οποία επέβαλαν στους φοιτητές αυστηρούς κανόνες ένδυσης και συμπεριφοράς. Και αυτά τα πανεπιστήμια βέβαια έκλεισαν, λόγω του φόβου τρομοκρατικού χτυπήματος, ωστόσο, όπως τονίζει η ίδια, δεν είχαν τίποτα κοινό με το πανεπιστήμιο στο οποίο η ίδια φοίτησε.

Η σχολή της Σελίν έκλεισε λίγο πριν πάρει το πτυχίο της. Ακόμη και μετά το κλείσιμο η ίδια πίστευε ότι το πανεπιστήμιο θα ανοίξει και ότι θα έδινε τα τελευταία μαθήματα για το πτυχίο ώστε μετά να γίνει η τελετή ορκωμοσίας. «Ήμουν πλέον εξουθενωμένη», δηλώνει χαρακτηριστικά. Τα πάντα ήταν στον αέρα, τόσα χρόνια κόπων και διαβάσματος αποδείχθηκαν μάταια, λέει η Σελίν.

Τι συμβαίνει όμως τώρα, ένα χρόνο και πλέον μετά το πραξικόπημα, στον χώρο της ιδιωτικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης; «Οι πανεπιστημιακές αρχές αποφάσισαν να διανείμουν τους εγγεγραμμένους φοιτητές σε άλλα πανεπιστήμια ανά τη χώρα βάσει τυχαίας επιλογής. Εμένα με έστειλαν στην Κωνσταντινούπολη, μια νέα πόλη, ένα νέο περιβάλλον, με νέους ανθρώπους», εξιστορεί η ίδια. Η Σελίν πάντως ήταν τυχερή. Τελικά εστάλη σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο και, μολονότι είχε πολλές δυσκολίες στην αρχή, κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές της. Πολλοί όμως άλλοι φοιτητές που βρέθηκαν σε αντίστοιχη κατάσταση όχι. Όσοι δε πρόλαβαν οριακά να αποφοιτήσουν λίγο πριν το πραξικόπημα από το ιδιωτική Πανεπιστήμιο Σμύρνης ή άλλα συναφή πανεπιστήμια και αναζητούν πλέον δουλειά στην τουρκική αγορά έχοντας πτυχίο από «γκιουλενικές» σχολές, έχουν μηδαμινές ελπίδες να πετύχουν.

Ετσγκέ Καμπουκτσού / Δ. Κυρανούδη