40 χρόνια AIDS

Όταν έρχονται επισκέπτες στο σπίτι κρύβουν τα φάρμακα. Δικαιολογίες απέναντι στους συναδέλφους λόγω των τακτικών επισκέψεων στο γιατρό. Έλεγχος στο χώρο στάθμευσης μπροστά από την ειδική κλινική για ανθρώπους που έχουν μολύνθεί με HIV ώστε κανείς να μη τους βλέπει. Αυτή είναι η ζωή της Άνια που ανακάλυψε το 2014 ότι είναι θετική στον ιό HIV. «Είναι σαν μια διπλή ζωή», λέει.Ζώντας με τον ιό του AIDS  H Άνια είναι 41 ετών.

Ακριβώς πριν από 40 χρόνια, στις 5 Ιούνιου 1981, tο αμερικανικό Κέντρο για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Λοιμωδών Νοσημάτων (CDC) ανέφερε για πρώτη φορά τη μυστηριώδη νέα ασθένεια.

Πολύ λίγα έχουν αλλάξει από τότε για όσους νοσούν σε σχέση με τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις εις βάρος τους. Η Άνια είναι μητέρα δύο μικρών παιδιών. Μόνο ο σύζυγός της, που είναι επίσης θετικός στον ιό HIV, γνωρίζει για τη μόλυνση της. Θέλει να παραμείνει ανώνυμη. Φοβάται τις αντιδράσεις, όπως τις προάλλες στο νοσοκομείο, όταν πήγε με σπασμένο κόκκαλο και με ασθενοφόρο.

Ο νοσηλευτής που την πήγε στα επείγοντα έβαλε τις φωνές όταν εκείνη δήλωσε τη λοίμωξη και της είπε ότι θα έπρεπε να το είχε πει αμέσως. Δεν χρειάζεται όμως, όπως λεει η Άνια. Εάν η μόλυνση από τον ιό HIV αντιμετωπίζεται καλά, το ιϊκό φορτίο είναι τόσο χαμηλό, που σχεδόν δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμο. Έτσι τα θετικά στον ιό HIV άτομα δεν μπορούν να μολύνουν άλλους.

Προβλήματα στην καθημερινότητα

Σύμφωνα με μια νέα έρευνα της Γερμανικής Βοήθειας για το AIDS, οι μισοί από αυτούς που είναι θετικοί στον HIV εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις. Σχεδόν 100.000 άνθρωποι στο τέλος του 2019 στη Γερμανία ζούσαν με AIDS. Λίγοι λιγότεροι από 11.000, σύμφωνα με εκτιμήσεις του επιδημιολογικού Ινστιτούτου Robert Koch δεν το γνωρίζουν.

Εάν η μόλυνση από τον ιό HIV δεν αντιμετωπιστεί, ο ιός αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα τόσο πολύ, που εμφανίζονται απειλητικές για τη ζωή ασθένειες.

Όταν μιλάμε για AIDS (σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας) μιλάμε για «άτομα που ζουν με τον ιό HIV και αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα κάθε μέρα: θα το πω στον εργοδότη μου, τους φίλους μου, θα κρύψω τα φάρμακα μπροστά στα παιδιά; Τι γίνεται αν συναντήσω κάποιον, πρέπει να το πω αμέσως;» λέει η Ανέτε Χάρμπελ πό τη γερμανική οργάνωση Κοινωνία του AIDS.

Και στον ιατρικό τομέα όμως εξακολουθούν να υπάρχουν προκαταλήψεις. «Η εύρεση για παράδειγμα οδοντιάτρου μπορεί να είναι δύσκολη. Και υπάρχει πάντα ο φόβος της απόρριψης που συνοδεύει τους ανθρώπους.

Πώς γίνεται όμως το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού να βρεθεί τόσο γρήγορα και κατά του ιού HIV όχι μέσα σε 40 χρόνια; Πρόκειται για διαφορετικούς τύπους ιών, λέει ο ιολόγος Γιόζεφ Έμπερλε από το Ινστιτούτο Pettenkoffer Υγιεινής και Ιατρικής Μικροβιολογίας στο Μόναχο. Ο κορωνοϊός αλλάζει επίσης σχετικά αργά, ενώ ο ιός ΗΙV από την άλλη πλευρά, πολύ γρήγορα. «Σε μόλις τέσσερις έως έξι εβδομάδες αναπτύσσονται τόσες παραλλαγές σε ένα άτομο που έχει μολυνθεί από τον HIV, όσο στον κορωνοϊό παγκοσμίως σε ένα χρόνο», λέει ο Έμπερλε.

Πολύς δρόμος ακόμα για ένα εμβόλιο κατά του HIV

Εάν ο HIV μπει στο σώμα δεν μπορεί πλέον να βγεί. Ωστόσο μπορεί να κατασταλεί αποτελεσματικά με φάρμακα, εξηγεί ο ειδικός.

Ο HIV παραμένει σε κύτταρα που ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο κορωνοϊός είναι διαφορετικός: «Πρέπει να πολλαπλασιάζεται συνεχώς, αλλιώς πεθαίνει».

Ο Έμπερλε αμφιβάλλει εάν θα υπάρξουν ποτέ εμβόλια για τον HIV Καλά και κακά νέα για το AIDS. Άλλοι επιστήμονες όπως o Χέντρικ Στρέεκ είναι πιο σίγουροι. Ορισμένες μελέτες εμβολίων κατά του HIV είναι σε εξέλιξη. «Φυσικά μια πανδημία του HIV μπορεί να αντιμετωπιστεί καλύτερα αν έχουμε μια θεραπεία ή ένα εμβόλιο, αλλά και τα δύο αυτά ανήκουν στο μέλλον».

Η Άνια θα ήθελε περισσότεροι άνθρωποι να μιλήσουν για τον HIV για να μάθει ο κόσμος ότι ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος από άτομα που έχουν μολυνθεί. Επίσης στον ιατρικό και παραϊατρικό τομέα, οι επαγγελματίες του κλάδου θα πρέπει να είναι καλύτερα εκπαιδευμένοι. Και η ίδια αντιμετώπισε τη διάγνωση στην αρχή σαν θανατική καταδίκη. Τώρα όμως έχει μάθει να ζει με αυτή την ασθένεια και δηλώνει ότι τα παιδιά της ήταν εκείνα που της έσωσαν τη ζωή.

 

Κριστιάνε Έρλιχ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου