30 χρόνια τηλεσκόπιο Hubble

Η NASA επέλεξε αυτή τη φωτογραφία για να γιορτάσει τα 30ά γενέθλια του διάσημου διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Απεικονίζει τη γιγαντιαία ομίχλη NGC 2014 και το γειτονικό γαλαξία NGC 2020. Από κοινού συνθέτουν ένα αστρικό σμήνος στα νέφη του Μαγγελάνου. Απέχουν από τη γη σχεδόν 163.000 έτη φωτός.

Το 2015 λίγο πριν την πρεμιέρα μιας ακόμα ταινίας από τη κινηματογραφική σειρά Πόλεμος των Άστρων το τηλεσκόπιο Hubble φωτογράφησε σε απόσταση 1.300 ετών φωτός από τη γη ένα κοσμικό... φωτόσπαθο. Στη φωτογραφία βλέπουμε τη γέννηση ενός αστρικού συστήματος με λίγη διαστρική σκόνη. Δεν είναι εντυπωσιακό; Το διαστημικό τηλεσκόπιο βγάζει πάντα φανταστικές φωτογραφίες.

Από το 1990 ο βετεράνος των διαστημικών τηλεσκοπίων βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη γη σε ύψος 600 χλμ και ταχύτητα που αγγίζει τα 28.000 χλμ/ώρα. Το Hubble έχει μήκος 11 μέτρα και ζυγίζει 11 τόνους. Έχει δηλαδή περίπου το βάρος ενός λεωφορείου.

Ένα νέο άστρο, στο οποίος επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες, δημιούργησε γύρο του μια τεράστια φούσκα από αέρια. Με τη βοήθεια του Hubble οι επιστήμονες βρήκαν σημαντικά στοιχεία για την γέννηση πλανητών, την ηλικία του διαστήματος, αλλά και τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη, που διευρύνει συνεχώς στο διάστημα.

Οι πρώτες φωτογραφίες του τηλεσκοπίου ήταν άχρηστες λόγω λάθους στην κατασκευή του κύριου κατόπτρου. Το 1993 το διαστημικό λεωφορείο Endeavour μετέφερε στο Hubble μια μεγάλη γυάλινη επιφάνεια, με την οποία λύθηκε το πρόβλημα. Χρειάστηκαν συνολικά πέντε αποστολές επισκευής και συντήρησης στο τηλεσκόπιο για να ολοκληρωθεί το έργο. Η τελευταία αποστολή έλαβε χώρα το Μάιο του 2009.

Κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς φωτογράφησε εδώ το Hubble. Η λήψη κεντρίζει ωστόσο την φαντασία. Το τηλεσκόπιο έχει φωτογραφήσει μέχρι σήμερα περισσότερα από 35.000 φαινόμενα στο διάστημα.

Η σχεδόν μεταφυσική φωτογραφία είναι, όπως άλλωστε και οι περισσότερες λήψεις του Hubble, μια σύνθεση περισσότερων μεμονωμένων φωτογραφιών. Ο Γαλαξίας Σομπρέρο βρίσκεται στον αστερισμό της Παρθένου σε απόσταση 28 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη γη!

Το διάσημο τηλεσκόπιο φέρει το όνομα του αμερικανού αστρονόμου Έντγουιν Πάουελ Χαμπλ (1889-1953), ο οποίος ανακάλυψε ότι οι περισσότεροι Γαλαξίες στο διάστημα απομακρύνονται από τον Γαλαξία του δικού μας συστήματος. Με την παρατήρηση αυτή ο αστρονόμος έθεσε τα θεμέλια της θεωρίας του Big Bang, στην οποία εδράζει η σύγχρονη Κοσμολογία.

Ο ιδιαίτερος αυτός σχηματισμός βρίσκεται στην λεγόμενη «Ομίχλη του Αετού», 7.000 χιλιάδες έτη φωτός μακριά από τη γη. Φωτογραφήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο και έγινε διάσημος σε όλο τον κόσμο με την ονομασία «Στήλες της δημιουργίας».

Η τροχιά του διαστημικού τηλεσκοπίου έχει φθίνουσα πορεία. Σύμφωνα με προβλέψεις το 2024 ενδέχεται να εισέλθει στην ατμόσφαιρα της γης και θα διαλυθεί. Όμως το τηλεσκόπιο που θα το διαδεχθεί είναι ήδη έτοιμο. Το James Webb θα μεταφερθεί στο διάστημα το 2018 και θα «πιάσει δουλειά» σε απόσταση περίπου 1.5 εκ χιλιομέτρων μακριά από τη γη.

Μέχρι τότε όμως το τηλεσκόπιο Hubble θα συνεχίσει να μας στέλνει τις διαστημικές του λήψεις. Πριν από πέντε χρόνια, κοντά στα 25ά γενέθλιά του, έστειλε στη γη ένα χαμόγελο (smiley). Ένα παιχνίδι φωτός που, αν μη τι άλλο, σου φτιάχνει τη διάθεση. Χρόνια πολλά Hubble!