30 χρόνια από τη βύθιση του Rainbow Warrior

Τη νύχτα της 9ης προς την 10η Ιουλίου του 1985 το ιστορικό πλοίο της Greenpeace Rainbow Warrior προσεγγίζει το λιμάνι Ώκλαντ, στα ανοιχτά της Νέας Ζηλανδίας στο πλαίσιο αποστολής κατά των γαλλικών πυρηνικών δοκιμών στις νήσους Μουρουρόα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η καμπάνια με τίτλο «Nuclear Free Pacific» είχε λάβει μεγάλη δημοσιότητα.

Το ίδιο βράδυ σημειώθηκε μια πρώτη έκρηξη στο πλοίο. Το πλήρωμα κατάφερε να διασωθεί. Πλην ενός. Ένας φωτογράφος, μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης, ο 35χρονος Φερνάντο Φερέιρα αποπειράται να ανέβει στο μισοκατεστραμμένο πλοίο προκειμένου να διασώσει το φωτογραφικό υλικό που είχε καταγράψει μέχρι εκείνη τη στιγμή και είχε αφήσει πάνω στο πλοίο. Μια δεύτερη έκρηξη όμως μεσολαβεί και χάνει τη ζωή του.

Οι έρευνες των αρχών για τα αίτια των δύο εκρήξεων οδήγησαν αργότερα στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για επιχείρηση – σαμποτάζ των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών με στόχο να ανατρέψουν το Rainbow Warrior, το οποίο μέχρι τότε έθετε εμπόδια στα πυρηνικά σχέδια της Γαλλίας στη γαλλική Πολυνησία. Μέχρι σήμερα οι διασωθέντες από το μοιραίο ναυάγιο θυμούνται τη νύχτα εκείνη, όπως και τον Φερέιρα. «Ο Φερνάντο είχε δύο παιδιά και ο θάνατός του προκάλεσε ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένειά του», ανέφερε σε συνέντευξή του στο γαλλικό πρακτορείο ο καπετάνιος του ιστορικού Rainbow Warrior.

Ημερομηνία – σταθμός για το κίνημα κατά των πυρηνικών

Η είδηση της ανατροπής του πλοίου έλαβε αμέσως τεράστιες διαστάσεις. Στο μεταξύ, βαρύτατες ευθύνες άρχισαν να αποδίδονται στην κυβέρνηση του Φρανσουά Μιτεράν αλλά και στον Πιέρ Λακόστ, τον τότε επικεφαλής των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος εν τέλει αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Στο μεταξύ οι δύο πράκτορες που συνελήφθησαν στη Ν. Ζηλανδία ως ύποπτοι για την πρόκληση του ναυαγίου καταδικάστηκαν σε 10 χρόνια κάθειρξης, την οποία όμως δεν εξέτισαν. Στο μεταξύ το μοιραίο περιστατικό κλόνισε για περίπου δέκα χρόνια της διπλωματικές σχέσεις Γαλλίας και Ν. Ζηλανδίας, οι οποίες αποκαταστάθηκαν το 1996 με την υπογραφή συμφωνίας για την οριστική παύση των γαλλικών πυρηνικών δοκιμών στον Ειρηνικό.

Το μοιραίο ναυάγιο άφησε πίσω του μια τεράστια κληρονομιά στους αγώνες κατά της πυρηνικής ενέργειας. Το Rainbow Warrior έγινε σύμβολο των διεκδικήσεων του οικολογικού κινήματος μιας ολόκληρης γενιάς. Tο κουφάρι του ιστορικού πλοίου βρίσκεται μέχρι σήμερα στο βυθό της γαλλικής Πολυνησίας. Έκτοτε η Greenpeace κατάφερε να αποκτήσει άλλα δύο πλοία, το Rainbow Warrior ΙΙ εν έτει 1995 και το Rainbow III το 2011, τα οποία ακολουθούν πιστά τα χνάρια της ιστορικής εκείνης αποστολής.

Χάνα Φουκς / Δήμητρα Κυρανούδη (afp)