20 χρόνια από τη δολοφονία του Γ. Ραμπίν

Ο εκτελεστής πυροβόλησε τρεις φορές πισώπλατα τον Γιτζάκ Ραμπίν. Αυτές οι τρεις σφαίρες άλλαξαν για πάντα τη μοίρα του Ισραήλ αλλά και των Παλαιστινίων. Η σοκαριστική δολοφονία του Ισραηλινού πρωθυπουργού από τον φανατικό 27χρονο Εβραίο Γιγκάλ Αμίρ στις 4 Νοεμβρίου 1995, αμέσως μετά από μια μεγαλειώδη διαδήλωση υπέρ της ειρήνης στο Τελ Αβίβ, βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας Rabin: The Last Day (Ραμπίν: Η τελευταία μέρα) του Ισραηλινού σκηνοθέτη Άμος Γκιτάι.

Ακόμη και 20 χρόνια μετά η δολοφονία αυτή παραμένει «μια ανοιχτή πληγή για την ισραηλινή κοινωνία», δήλωσε ο Άμος Γκιτάι στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων dpa. Όπως σχολίασε, «εξακολουθούμε να βιώνουμε τις συνέπειές της», δεδομένου ότι η ειρηνευτική συμφωνία με τους Παλαιστινίους που επεδίωκε ο Γιτζάκ Ραμπίν δεν έχει καταστεί δυνατή μέχρι σήμερα. Αντιθέτως η Εγγύς Ανατολή πλήττεται από ολοένα νέα κύματα βίας. Ο δράστης εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης και έχει στο μεταξύ παντρευτεί αποκτώντας και έναν γιο.

Τι θα γινόταν αν ζούσε ο Γιτζάκ Ραμπίν;

Το ερώτημα που τίθεται διαρκώς στο Ισραήλ με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από τη δολοφονία του Γ. Ραμπίν είναι τι θα γινόταν αν είχε επιζήσει. Ο Σιμόν Πέρες, άλλοτε πολιτικός συνοδοιπόρος του Ραμπίν και μετέπειτα πρόεδρος του Ισραήλ, θεωρεί ότι τουλάχιστον «θα είχαμε σήμερα μια πιο σταθερή κατάσταση». Στην ταινία του Γκιτάι, ένα πολιτικό δράμα με στοιχεία ντοκιμαντέρ, εμφανίζονται τόσο ο Σ. Πέρες όσο και Λέα Ραμπίν, σύζυγος του Γιτζάκ Ραμπίν, η οποία απεβίωσε πέντε χρόνια μετά τη δολοφονία του. Η ταινία ξαναζωντανεύει την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα των ημερών, την εκστρατεία μίσους εθνικιστών Ισραηλινών και φανατισμένων ραβίνων εναντίον του «προδότη» και «δολοφόνου» Γιτζάκ Ραμπίν.

Ο τότε αρχηγός της αντιπολίτευσης και σημερινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου πρωτοστατούσε τότε σε οργισμένες διαδηλώσεις πολεμίων της συμφιλιωτικής πολιτικής του Γιτζάκ Ραμπίν, που εύχονταν τον θάνατο του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο σημερινός πρωθυπουργός κατηγορήθηκε ότι με την αλλοτινή του στάση συνέβαλε στη δημιουργία των συνθηκών που οδήγησαν τελικά στη δολοφονία του Ραμπίν.

Κυριαρχούν τα αντιδραστικά στοιχεία

Ο Άμος Γκιτάι θεωρεί ότι «οι πολιτικοί που κυβερνούν σήμερα τη χώρα (σ.σ. το Ισραήλ) δεν επιχειρούν να οδηγήσουν τον λαό σε έναν κοινό παρανομαστή. (…) Οι Ισραηλινοί στρέφονται ολοένα περισσότερο στη θρησκεία και αυτό είναι επικίνδυνο». Ο Ισραηλινός σκηνοθέτης υπογράμμισε ότι ο Γ. Ραμπίν «δεν ήταν τυφλωμένος αριστερός» που είχε ψευδαισθήσεις, αλλά «ένας Ισραηλινός πατριώτης που είχε αντιληφθεί ότι το Ισραήλ πρέπει να βρει τρόπους ώστε να επιβιώσει στην Εγγύς Ανατολή». Κατά τον Άμος Γκιτάι ήταν «ένας πραγματικός ηγέτης» σε αντίθεση «με τις μορφές που κυβερνούν σήμερα τη χώρα».

Ο Ισραηλινός σκηνοθέτης δεν «ξεπλένει» πάντως και τις ευθύνες των ακραιφνών παλαιστινιακών οργανώσεων για τη δολοφονία του Γιτζάκ Ραμπίν. Όπως υπενθύμισε, με τις αιματηρές επιθέσεις αυτοκτονίας στο απόγειο της ειρηνευτικής διαδικασίας που προωθούσε ο Γιτζάκ Ραμπίν απονομιμοποίησαν την πολιτική που ακολουθούσε. Σύμφωνα με τον Άμος Γκιτάι και στις δύο πλευρές κυριαρχούν τα αντιδραστικά στοιχεία «Μια σταθερή συμμαχία εκείνων που δεν θέλουν ειρήνη εξακολουθεί να ηγείται της Εγγύς Ανατολής. Αυτό είναι τραγωδία».

Άρης Καλτιριμτζής (dpa)