11.09: το τραύμα διάρκειας των Αμερικανών

Ο Τζίμι είναι πια στο πάνθεο των ηρώων. Οι γονείς του, και οι δύο αστυνομικοί σε υπηρεσία όταν κατέρρευσαν οι Δίδυμοι Πύργοι πριν από 15 χρόνια, εκείνη τη φριχτή μέρα για τις ΗΠΑ, δείχνουν με υπερηφάνεια τα μετάλλια ανδρείας του γιου τους. Το πιο πολύτιμο, το Purple Heart, απονέμεται σε στρατιώτες που τραυματίστηκαν βαριά ή σκοτώθηκαν σε πόλεμο. Ο Τζίμι έχασε τη ζωή του στο Ιράκ το 2005 από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή.

Απάντηση δεν υπάρχει

«Γιατί έχασε τη ζωή του ο γιος μας», αναρωτιέται ο πατέρας του. Δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα επέμβασης των Αμερικανών στη χώρα, αλλά εκείνο που τον εξοργίζει είναι ότι οι αμερικανικές δυνάμεις εγκατέλειψαν το Ιράκ αφήνοντας πίσω τους εξοπλισμό πολλών εκατομμυρίων. Γιατί έχασε τη ζωή του ο Τζίμι; Την απάντηση θα έπρεπε να δώσει ο στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους, πρώην επικεφαλής της CIA και ανώτατος διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, σήμερα στέλεχος μεγάλης εταιρείας στη Νέα Υόρκη που διαχειρίζεται κρατικά χρέη. «Ο πόλεμος κατά της διεθνούς τρομοκρατίας θα διαρκέσει πολλές γενεές» λέει χρησιμοποιώντας τη λέξη «βιώσιμος». Υπονοεί ότι οι πόλεμοι είναι δαπανηροί, πολύπλοκοι και κοστίζουν στους Αμερικανούς σε δύναμη. Αλλά απάντηση στο γιατί έπρεπε να πεθάνει ο Τζίμι δεν έχει.

Ο στρατηγός Πετρέους ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον ότι αυτοί που κρύβονταν πίσω από την 11η Σεπτεμβρίου, ο Οσάμα μπιν Λάντεν και οι υπόλοιποι, ήθελαν να γονατίσουν τις ΗΠΑ οικονομικά, να εμπλέξουν τη χώρα σε πολλούς πολέμους που δεν θα μπορούσε να κερδίσει η αμερικανική κυβέρνηση. Ο Πετρέους είναι αισιόδοξος ότι κάποια στιγμή θα νικηθεί το Ισλαμικό Κράτος, απαισιόδοξος όμως για το μέλλον του Ιράκ. Αλλά και πάλι απάντηση γιατί έπρεπε ο Τζίμι να χάσει τη ζωή του δεν έχει.

«Εκδιωχθήκαμε από τη Ντίζνεϊλαντ»

Απαντήσεις δεν διαθέτει ούτε ο ψυχολόγος Σκοτ Μόργκαν από το Πανεπιστήμιο Ντρου Μάντισον. Εδώ και χρόνια ερευνά την «πολιτική ψυχολογία» των Αμερικανών. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 προκάλεσαν τραύμα στους Αμερικανούς, που ζουν συνεχώς με το φόβο ότι θα μπορούσαν να επαναληφθούν. Ο Σκοτ Μόργκαν χαρακτηρίζει ευτυχισμένα τα χρόνια ανάμεσα στην πτώση του Τείχους και τις τρομοκρατικές επιθέσεις. «Οι ΗΠΑ ήταν η αδιαμφισβήτητη υπερδύναμη, οι Αμερικανοί θεωρούσαν τη χώρα τους άτρωτη, με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου όλα άλλαξαν», λέει. «Μετά τις επιθέσεις εκδιωχθήκαμε από τη Ντίζνεϊλαντ, από εκείνη τη παραμυθένια χώρα που νομίζαμε ότι κανείς δεν θα μπορούσε να χτυπήσει, αλλά τελικά έφθασαν ως εμας οι κίνδυνοι από αυτόν τον φοβερό και τρομερό κόσμο».

Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις ενίσχυσαν τη δυσπιστία των Αμερικανών απέναντι στους Μουσουλμάνους. Ένας στους τρεις πιστεύει ότι το Ισλάμ προτρέπει στη βία περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη θρησκεία, αναφέρει ο Σκοτ Μόργκαν. Ένας στους δύο θεωρεί ότι οι Μουσουλμάνοι δεν διαχωρίζουν τη θέση τους αρκετά από δυνητικές τρομοκρατικές επιθέσεις. Από αυτό το διαρκές κλίμα εχθρότητας υποφέρει πολύ η Άμπερ Κάβας. Είναι 24 χρονών και φορά μαντίλα. Όταν πηγαίνει στο αεροδρόμιο για να ταξιδέψει, φορά πιο ανοιχτά και φιλικά χρώματα. Ο λόγος; Δεν θέλει να τη σταματούν οι αστυνομικοί για έλεγχο ή να προκαλεί φόβο στους συνεπιβάτες. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου άλλαξαν τη ζωή της. Ο πατέρας της φυλακίστηκε για τρία χρόνια. Μετά από δικαστική μάχη απωθήθηκε στην Ιορδανία. Να επιστρέψει στις ΗΠΑ δεν επιτρέπεται. Από τότε η Άμπερ ζει μόνη της στη Ν. Υόρκη με τις αδελφές της. Οι επιθέσεις άλλαξαν ριζικά τη ζωή στην οικογένειά της.

Μίοντραγκ Ζόριτς/Ειρήνη Αναστασοπούλου