Τρίζει η "πύλη της Ρωσίας προς τα άστρα"

Αυτή τη φορά ο ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν παρακολούθησε από μακριά την εκτόξευση του πυραύλου Σογιούζ στο καινούργιο ρωσικό κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, 8.000 χλμ. ανατολικά της Μόσχας. Ήταν μόλις η δεύτερη φορά που εκτοξεύθηκε από εκεί ένας πύραυλος για να μεταφέρει στο διάστημα έναν ρωσικό δορυφόρο. Παρά το γεγονός ότι «η πύλη της Ρωσίας προς τα άστρα» άνοιξε ήδη τον Απρίλιο του 2016, το νέο κοσμοδρόμιο δεν είναι σε καμία περίπτωση έτοιμο, ενώ πλήθος προβλημάτων καθυστερούν τα έργα κατασκευής του. Στην πρώτη εκτόξευση πυραύλου πριν από έναν χρόνο, υπό το βλέμμα του Βλαντιμίρ Πούτιν που είχε ταξιδέψει εκεί, ένα τεχνικό πρόβλημα ανέβαλε τα σχέδια κατά μία ημέρα. Ο ρώσος πρόεδρος παρέμεινε για να παρακολουθήσει την επιτυχή τελικά εκτόξευση, ωστόσο επέπληξε τους αρμόδιους για το ατυχές απρόοπτο της προηγούμενης ημέρας. Άλλωστε το Βοστότσνι θεωρείται «το έργο του αιώνα», με το οποίο το περήφανο διαστημικό έθνος της Ρωσίας θέλει να εξασφαλίσει την ανταγωνιστικότητά του διεθνώς για το μέλλον.

Εν μέσω της σιβηρικής τάιγκας χιλιάδες εργάτες έθεσαν σε μια γιγάντια έκταση 700 τ.χλμ. τις βάσεις προκειμένου να διασφαλιστεί μακροπρόθεσμα η θέση της Ρωσίας στο διάστημα. Από το Βοστότσνι σχεδιάζεται η αποστολή ρώσου κοσμοναύτη στο διάστημα έως το 2030. Μετά το 2030 υπάρχει η προσδοκία για επενδρωμένη αποστολή και στον Άρη.

Απλήρωτοι εργάτες, διαφθορά αλλά και μεγαλεπήβολοι στόχοι

Ωστόσο το φιλόδοξο έργο, που έχει επαινεθεί μεταξύ άλλων ως «βιτρίνα της σύγχρονης Ρωσίας», δεν μπορεί να ξεφύγει από την αρνητική δημοσιότητα. Εργάτες διαμαρτύρονται εδώ και μήνες επειδή δεν τους καταβάλλονται τα δεδουλευμένα. Οι ανάδοχοι του έργου χρωστούν, σύμφωνα με δημοσιεύματα στις αρχές του μήνα, ποσό ύψους 2,5 εκατομμυρίων ευρώ στους εργαζόμενους. Έξι άνδρες ξεκίνησαν απεργία πείνας για κάποιες ημέρες προκειμένου να εκφράσουν την αγανάκτησή τους. Ακολούθως οι εργοδότες δεσμεύθηκαν να βελτιώσουν τις συνθήκες. Πάντως κρούσματα μη καταβολής δεδουλευμένων αλλά και διαφθοράς είχαν ρίξει προ πολλού τη σκιά τους στο φιλόδοξο έργο καθυστερώντας την κατασκευή του. Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Tass έχει κάνει λόγο για ποσό 110 εκατομ. ευρώ που φαίνεται να "εξαφανίστηκε" στη σιβηρική τάιγκα. Μετά από δεκάδες ποινικές δίκες αρκετοί αρμόδιοι βρίσκονται στη φυλακή έχοντας κριθεί ένοχοι για υπεξαίρεση.

Πάντως το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι έχει κεντρική σημασία για το Κρεμλίνο. Στόχος της ρωσικής ηγεσίας είναι να καταστήσει μακροπρόθεσμα τη Ρωσία ανεξάρτητη από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. Η Μόσχα μισθώνει τις εγκαταστάσεις εκεί καταβάλλοντας 115 εκατομ. δολάρια ετησίως. Από εκεί είχε εκτοξευθεί το 1956 ο Γιούρι Γκαγκάριν για να γίνει ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε στο διάστημα. Το Βοστότσνι θα μπορούσε λοιπόν να αντικαταστήσει το Μπαϊκονούρ και μάλιστα στο ρωσικό έδαφος. Οι εργασίες εκεί πρόκειται να εντατικοποιηθούν. Τον Δεκέμβριο αναμένεται να εκτοξευθεί ο τρίτος πύραυλος ενώ για το 2018 προγραμματίζονται άλλες τρεις εκτοξεύσεις. Στόχος είναι αργότερα να γίνονται έως και δέκα εκτοξεύσεις τον χρόνο.

Μπορεί να μην επίκεινται επανδρωμένες αποστολές για αρκετά χρόνια ακόμη, ωστόσο η μεταφορά δορυφόρων στο διάστημα πρόκειται να αποφέρει σημαντικά έσοδα στα ρωσικά ταμεία. «Αυτό πρόκειται να ενισχύσει τη θέση μας στην αγορά» και να βοηθήσει οικονομικά τον εκσυγχρονισμό της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roskosmos, τονίζει ο ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβιέντεφ. Έτσι λοιπόν, προκειμένου η Ρωσία να δει τα ρούβλια να «ρέουν» μελλοντικά, οι κατασκευαστικές εργασίες στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι διεξάγονται σήμερα με πυρετώδεις ρυθμούς.

Τόμας Κέρμπερ (dpa) / Άρης Καλτιριμτζής