Το πόκερ του Ερντογάν στο Αφγανιστάν

Η εφημερίδα Tageszeitung (TAZ) κάνει λόγο για «παιχνίδια πόκερ του Ερντογάν» και διερωτάται: «Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι η Τουρκία θα αναλάβει το αεροδρόμιο της Καμπούλ. Αλλά ποιό είναι το αντίτιμο που θα πρέπει να καταβάλει η Δύση;» Ο ανταποκριτής της εφημερίδας στην Κωνσταντινούπολη επισημαίνει: «Στην υπόθεση του Αφγανιστάν η Τουρκία θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο από δύο απόψεις: Πρώτον, ως ενδιάμεσος σταθμός για τους πρόσφυγες που εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν μέσω Ιράν και παίρνουν τον δρόμο για την Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Πολλοί ευρωπαίοι πολιτικοί εκτιμούν μάλιστα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει ο τελικός προορισμός για τους Αφγανούς. Κυκλοφορούν φήμες ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θέλουν να ανοίξουν και να χρηματοδοτήσουν καταυλισμούς για Αφγανούς πρόσφυγες στην Τουρκία. Ωστόσο, μέχρι στιγμής τόσο η τουρκική κοινή γνώμη, όσο και η κυβέρνηση απορρίπτουν μετ' επιτάσεως το σχέδιο».

«Πιο σημαντικός είναι ο δεύτερος ενδεχόμενος ρόλος της Τουρκίας», συνεχίζει ο ανταποκριτής της TAZ. «Θα μπορούσε να αναλάβει το πολιτικό αεροδρόμιο της Καμπούλ μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ, φροντίζοντας να αποκατασταθεί η λειτουργία του. Για το εντόπιο προσωπικό αυτός θα ήταν ο απλούστερος τρόπος για να απεγκλωβιστεί από το Αφγανιστάν το ταχύτερο δυνατόν, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα συμφωνήσουν οι Ταλιμπάν».

Οι ευθύνες των ΗΠΑ

Ευθύνες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού εντοπίζει η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) για τις δραματικές εξελίξεις στο Αφγανιστάν: «Η αποχώρηση των δυτικών στρατιωτών από το Αφγανιστάν έχει εξελιχθεί σε μία καταστροφή, δεν υπάρχει λόγος να εξωραϊζουμε τα γεγονότα. Είναι μία καταστροφή που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, εάν ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν δεν επεδείκνυε τόση σπουδή με σοβαρές συνέπειες και εάν ο προκάτοχός του δεν διαπραγματευόταν με τους Ταλιμπάν μία συμφωνία, η οποία επί της ουσίας τους άνοιγε τον δρόμο για την επιστροφή στην εξουσία. Το αντίτιμο πληρώνουν οι Αφγανοί, οι ΗΠΑ, οι εταίροι τους, οι χώρες που γειτονεύουν με το Αφγανιστάν, η Δύση συνολικά».

Ανησυχία για τις προσφυγικές ροές 

«Η ευθύνη παραμένει» είναι ο τίτλος στο σχόλιο της Süddeutsche Zeitung που εστιάζει στον αυξανόμενο αριθμό των προσφύγων από το Αφγανιστάν: «Μπορεί να φέρουν οι ΗΠΑ τη μεγαλύτερη ευθύνη για την αποτυχία της Δύσης, αλλά δεν μπορούν απλώς να κρυφτούν ούτε οι Βρετανοί, ούτε οι Γάλλοι, ούτε και οι Γερμανοί. Στις στρατιωτικές επιχειρήσεις συμμετείχαν δεκάδες χώρες και κυρίως τα μεγαλύτερα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση καλά θα έκανε να μην αναλάβει αποκλειστικά δική της πρωτοβουλία, σε αντίθεση με ό,τι έκανε το 2015, όταν υποδέχθηκε περισσότερο από ένα εκατομμύριο ανθρώπους από το Ιράκ και τη Συρία. Από κοινού είχαν διεξάγει όλες οι χώρες τη στρατιωτική επιχείρηση, από κοινού απέτυχαν, από κοινού καλούνται τώρα να διαχειριστούν τις συνέπειες».

Την ίδια στιγμή στο Βερολίνο, ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ ανησυχεί για πιθανές νέες αφίξεις προσφύγων από το Αφγανιστάν και εξαγγέλλει πιο αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους. «Ο Ζέεχοφερ θέλει να ελέγξει τη μετανάστευση» επιγράφεται το σημερινό πρωτοσέλιδο στην εφημερίδα General-Anzeiger της Βόννης. Με κριτική διάθεση το σχόλιο της εφημερίδας: «Ασφαλώς δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στη χώρα οι εγκληματίες του ποινικού δικαίου και όσοι έχουν ήδη απελαθεί. Αλλά οι επιβάτες των αεροπορικών εταιριών ούτως ή άλλως ελέγχονται. Το ζήτημα δεν αφορά τους συνοριακούς σταθμούς στα χερσαία σύνορα, που θα ήταν πιο δύσκολο να ελεγχθούν, ούτε τα διεθνή δρομολόγια των τρένων εντός Ευρώπης. Το να μιλάει κανείς για 'συνοριακούς ελέγχους' στην παρούσα συγκυρία στέλνει λάθος μήνυμα, υποδαυλίζει φόβους και ξυπνάει ακροδεξιά αντανακλαστικά. Επιπλέον αποσπά την προσοχή από την πραγματική αποστολή του υπουργού Εσωτερικών: την υποχρέωσή του να βοηθήσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους που χρειάζονται προστασία».

Γιάννης Παπαδημητρίου