«Το αντίο της Αθήνας στον Κέυνς»

«Οι μέχρι τώρα χειρισμοί της Ελλάδας στη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού ήταν αρκετά επιτυχείς, σε αντίθεση με την πορεία της χώρας στην ευρωκρίση. Τι κάνουν οι Έλληνες σήμερα καλύτερα από το 2009 (...);» διερωτάται σε σχόλιό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung και παρατηρεί: «Δεν υπάρχει συναίνεση για τις ρίζες της ελληνικής κρίσης, όπως και για τη δραστική θεραπεία που εφαρμόστηκε από τους ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές. Διάσημοι κεϋνσιανοί οικονομολόγοι από τη μακρινή βόρεια Αμερική, όπως ο νομπελίστας Τζόζεφ Στίγκλιτς, επέκριναν την τευτονική λογική της λιτότητας, με την οποία η βόρεια Ευρώπη επέμεινε να μειώσει το έλλειμμα του ελληνικού προϋπολογισμού. "Η Ελλάδα, το εξιλαστήριο θύμα" είχε γράψει ο Στίγκλιτς. Εύκολη λεία για τους αριστερούς λαϊκιστές υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα και τον υπ. Οικ. Γιάνη Βαρουφάκη (...) Από την πλευρά τους, οι Έλληνες θα είχαν το δικαίωμα να συνεχίσουν να ζουν όπως έκαναν πριν από την κρίση.»

Σε άλλο σημείο το σχόλιο αναφέρει: «Είναι εύκολο να ξεχνάμε ότι το 2009 κανείς δεν ήθελε πλέον να δανείζει χρήματα στους Έλληνες. Οι Ευρωπαίοι εταίροι έσωσαν την Ελλάδα από την εθνική χρεοκοπία με υψηλό κοινωνικό κόστος καθιστώντας διαθέσιμα σχετικά γρήγορα δάνεια (…) Έκτοτε οι πιστωτές της Ελλάδας έρχονται αντιμέτωποι με μια απλή εκδοχή της κεϋνσιακής θεωρίας: σύμφωνα με αυτή, οι κρατικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, εξασφαλίζουν ανάπτυξη. Από την άλλη, όποιος υποστηρίζει σταθερά χρηματοοικονομικά μεγέθη και χαμηλά ελλείμματα - ακόμα κι αν πρόκειται να αποφύγει οικονομική κατάρρευση - χαρακτηρίζεται ως αιτία της κρίσης. Ωστόσο, έχουν εντοπιστεί εδώ και καιρό άλλες αιτίες της ελληνικής κρίσης με τη βοήθεια διεθνών συγκρίσεων». Όπως παρατηρεί ο σχολιογράφος, στην Ελλάδα παρατηρήθηκε απότομη αύξηση του ΑΕΠ κατά 65% μετά την είσοδο στην ευρωζώνη, όταν το μέσο ΑΕΠ στην ΕΕ αυξήθηκε μόνο κατά 32% την ίδια περίοδο (2000-2008). Σε αντίθεση με τη Σλοβακία ή την Εσθονία η ανάπτυξη αυτή δεν οφειλόταν σε κάποιο μοντέλο βιομηχανικής πολιτικής αλλά στην αύξηση των δανείων για αγορά ακινήτων, την αύξηση της απασχόλησης στο δημόσιο και τις συντάξεις, παρατηρεί η FAZ και συμπληρώνει: "Η ανάπτυξη της Ελλάδας εκείνη την εποχή ήταν προφανώς μη βιώσιμη (…) Αντίθετα, οι προσπάθειες της νέας κυβέρνησης υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι πολύ πιο ελπιδοφόρες. Βλέπει ευκαιρίες στην παγκόσμια αγορά, αν η χώρα χρησιμοποιήσει την ανοιχτή ματιά των Ελλήνων στο κόσμο και το επιχειρηματικό τους πνεύμα ώστε να καταλάβουν καίριες θέσεις."

"Για να γίνει αυτό, η Ελλάδα πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική. Για τον βραβευμένο με Νομπέλ οικονομολόγο Χριστόφορο Πισαρίδη, που ο Μητσοτάκης συμβουλεύεται, αρκούν μερικά σημεία για να περιγράψουν τις προτεραιότητες της ελληνικής οικονομικής πολιτικής: παραγωγικότητα, επενδύσεις, εκπαίδευση, απλούστερη διοίκηση. Είναι ευτύχημα που η Ελλάδα ακολουθεί τώρα το δικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και έχει στη διάθεσή της πλέον και χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αλλά ορατά μεταρρυθμιστικά βήματα απαιτούνται ακόμη. Γι αυτό οι Έλληνες πρέπει να κινητοποιηθούν. Αλλά ο Κέυνς δεν χρειάζεται πια».

Καταστροφικές συνθήκες και στο νέο προσφυγικό κέντρο της Λέσβου

Στο νέο προσφυγικό κέντρο στο Καρά Τεπέ της Λέσβου και τις δυσμενείς συνθήκες που συνεχίζουν να επικρατούν εκεί για τους πρόσφυγες παρά τα χρήματα που είναι διαθέσιμα αναφέρεται ρεπορτάζ της Tageszeitung. «Πριν από τρεις περίπου μήνες κάηκε το χειρότερο προσφυγικό κέντρο της Ευρώπης: η Μόρια στη Λέσβο. Εκατομμύρια από δωρεές και χρήματα φορολογούμενων δόθηκαν έκτοτε προκειμένου οι 8.000 πρόσφυγες που ζουν στο νησί να έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Αλλά μέχρι στιγμής ούτε λόγος γι αυτό: στην αρχή του χειμώνα οι άνθρωποι που αναζητούν προστασία ζουν στο νέο προσφυγικό κέντρο σε σκηνές στο έλεος του αέρα που συνεχώς πλημμυρίζουν (…). Οι άνθρωποι κοιμούνται σε ερείπια», γράφει η TAZ.

Όπως παρατηρεί το ρεπορτάζ: «Χρήματα θα έπρεπε κανονικά να υπάρχουν. Εδώ και καιρό οργανώσεις αρωγής συλλέγουν χρήματα για τους πρόσφυγες των νησιών (…) Και η ΕΕ ανακοίνωσε περαιτέρω βοήθεια για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα. Αλλά εκείνοι που διαμένουν στο νέο προσφυγικό κέντρο λένε ότι εκεί είναι χειρότερα από ό,τι στη Μόρια. Πώς γίνεται αυτό;». Η ΤΑZ απηύθυνε ερώτηση σε 18 οργανώσεις. Απάντησαν 9 εξ αυτών. «Ανέφεραν ότι από την πυρκαγιά στη Μόρια και μετά μαζεύτηκαν 5,8 εκατομ. ευρώ. 4 εξ αυτών πρέπει να έχουν ήδη δοθεί για την παροχή επείγουσας βοήθειας, σκηνές και συγκεκριμένα  προγράμματα βοήθειας». Σύμφωνα ωστόσο με διαφορετικές πηγές, γράφει η ΤΑΖ, «στους 8.000 πρόσφυγες στη Λέσβο λείπουν ακόμη σχεδόν τα πάντα». Η Αλίς Κλάινσμιντ από τη γερμανική ΜΚΟ Borderline Europe έγραψε στην ΤAZ: «Πιστεύω ότι τα χρήματα δεν φτάνουν στους πρόσφυγες». Το ρεπορτάζ καταγράφει αναλυτικά τι έχει παραδοθεί βάσει απαντήσεων των οργανώσεων που ανταποκρίθηκαν πχ. από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, τη Unicef, τον Ερυθρό Σταυρό, την Ερυθρά Ημισέληνο, το Ελληνικό Συμβούλιο Προσφύγων, την Caritas. Οι μικρότερες οργανώσεις Lesvos Solidarity και Refugee4Refugees έγραψαν ότι «δεν διαθέτουν τα μέσα για να απαντήσουν» ενώ η Intersos «δεν ήθελε να δώσει πληροφορίες». Οι οργανώσεις Drop in the Ocean και η Help International «δεν απάντησαν καν στις ερωτήσεις».

Το πρόβλημα της διοχέτευσης των χρημάτων αρωγής

Μια απάντηση στο ερώτημα γιατί η κατάσταση παραμένει καταστροφική, θα ήταν σύμφωνα με την ΤΑΖ, ότι «εν τέλει υπεύθυνες για την κατάσταση στο νησί είναι οι ελληνικές αρχές και όχι οι ΜΚΟ (…) To ελληνικό υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής, που είναι υπεύθυνο για το Καρά Τεπέ, δεν απάντησε στην TAZ». Στο ρεπορτάζ μιλά η Έφη Λατσούδη από την οργάνωση Refugee Support Aegean, η οποία έχει τιμηθεί με το Βραβείο Προσφύγων Νάνσεν της Ύπατης Αρμοστείας και η οποία κάνει λόγο για αδιαφανείς διαδικασίες: «Ποιος καθορίζει την ανάγκη και ποιος συντονίζει; Δεν υπάρχει εποπτική αρχή». Από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Έρικ Μάρκβαρντ που δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια στη Λέσβο με την καμπάνια #Leavenoonebehind αναφέρεται και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οργανώσεις αρωγής: «Είναι σχεδόν αδύνατο να αποκτήσεις πρόσβαση στο καμπ ώστε να διανείμεις φαγητό στους ανθρώπους». Αναφορικά με τα χρήματα από δωρεές ο ίδιος σημειώνει: «Δεν αρκεί να μαζεύονται γρήγορα χρήματα, πρέπει να διοχετεύονται σε προγράμματα που λειτουργούν (…) Δεν θέλουμε να εργαστούμε για την οικοδόμηση ενός νέου καταυλισμού της ντροπής, αλλά να πετύχουμε βιώσιμες βελτιώσεις».

Δήμητρα Κυρανούδη