Τιμοσένκο: Εναλλακτική λύση για την Ουκρανία;

Το επόμενο χρονικό διάστημα η Τιμοσένκο, η οποία υποφέρει από πρόπτωση μεσοσπονδύλιου δίσκου, θα παραμείνει στο Βερολίνο για ιατρική παρακολούθηση και ενδεχομένως για χειρουργική επέμβαση στη φημισμένη κλινική «Σαριτέ». Η θεραπεία έχει ήδη αρχίσει και οι αποφάσεις για τα επόμενα βήματα θα ληφθούν την επόμενη εβδομάδα. Σε συνέντευξη Τύπου το απόγευμα του Σαββάτου πάντως, οι διευθύνοντες ιατροί της κλινικής έκαναν λόγο για σύνδρομο χρόνιου πόνου και αντανακλαστικούς πόνους, λόγω επιδείνωσης του αρχικού προβλήματος υγείας που είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά μετά τη φυλάκιση της Τιμοσένκο στην Ουκρανία.

Το 2011, επί προεδρίας Γιανουκόβιτς, δικαστήριο της Ουκρανίας είχε καταδικάσει την Τιμοσένκο σε φυλάκιση επτά ετών για κατάχρηση εξουσίας, προκαλώντας αντιδράσεις, αλλά και καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Μετά την αποφυλάκισή της, με απόφαση της ουκρανικής Βουλής, η πρώτη ενέργεια της Τιμοσένκο ήταν να βρεθεί κοντά στους διαδηλωτές του Κιέβου και να εδραιώσει εικόνα πρωταγωνιστή σε μία αντικυβερνητική εξέγερση, την οποία στην πραγματικότητα άλλοι είχαν δρομολογήσει. Μπορεί λοιπόν η Γιούλια Τιμοσένκο να αναλάβει και πάλι ρόλο στις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία;

«Μάχιμη» ή «μητέρα του έθνους»;

Ο Στέφαν Μόιζερ, ο οποίος διευθύνει το γραφείο του γερμανικού ιδρύματος Friedrich Ebert στο Κίεβο, υποστηρίζει ότι αυτό δεν αποκλείεται: «Μία δυνατότητα θα ήταν να αναλάβει τον ρόλο της ʻμητέρας του έθνουςʼ, η οποία θα είναι επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος και με την εμπειρία της θα προσπαθεί να επηρεάσει την όποια κυβέρνηση και τον όποιο πρόεδρο της χώρας. Η άλλη δυνατότητα είναι βέβαια να θέσει απευθείας υποψηφιότητα για το αξίωμα του προέδρου». Μετά την αποπομπή Γιανουκόβιτς- την οποία βέβαια ο ίδιος δεν αναγνωρίζει- οι προεδρικές εκλογές έχουν προγραμματιστεί για τις 25 Μαίου. Η ίδια δεν έκανε δηλώσεις για τον μελλοντικό της ρόλο, αλλά ο Βιτάλι Κλίτσκο, εκ των επικεφαλής της σημερινής αντιπολίτευσης και πιθανότατα υποψήφιος για το αξίωμα του προέδρου, δήλωσε πρόσφατα ότι η Τιμοσένκο του έχει εκμυστηρευθεί τις μελλοντικές της φιλοδοξίες.

Αυτό που προέχει βεβαίως είναι η διαφύλαξη της υγείας της. Μετά και από τις κακουχίες της φυλακής, η Τιμοσένκο υποφέρει σήμερα από πόνους στη μέση και παραμένει καθισμένη σε αμαξίδιο στις δημόσιες εμφανίσεις της. Στη μεταβατική κυβέρνηση της Ουκρανίας δεν θέλησε να βγει μπροστά και να διεκδικήσει για παράδειγμα το αξίωμα του πρωθυπουργού. Αλλά όπως επισημαίνει ο Στέφαν Μόιζερ αυτό δεν σημαίνει ότι δεν διαθέτει πολιτική ισχύ: «Είναι προφανές ότι άσκησε τη επιρροή της όταν διορίζονταν κάποιοι τοπικοί κυβερνήτες και αυτό το αξίωμα δεν είναι αμελητέο εδώ στην Ουκρανία. Ιδιαίτερα στις κεντρικές και ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας μερικοί από τους κυβερνήτες θεωρούνται συνοδοιπόροι της, για παράδειγμα στη βιομηχανική πόλη Ντνιεπροπετρόφσκ, όπου διορίστηκε ένας ολιγάρχης και έμπιστος της Τιμοσένκο, ο Ιγκόρ Κολομόισκυ».

Καχυποψία για την «πριγκίπισσα του φυσικού αερίου»

Είναι η περιοχή, στην οποία κατά την ταραγμένη δεκαετία του ʼ90 η Τιμοσένκο είχε δημιουργήσει την περιουσία της, αλλά και τη φήμη της. Την αποκαλούσαν «πριγκίπισσα του φυσικού αερίου». Και ενώ σήμερα η Δύση την αγκαλιάζει και πάλι, πολλοί άνθρωποι στην Ουκρανία τη βλέπουν με καχυποψία, επισημαίνει ο Στέφαν Μόιζερ. «Γενικά υπάρχει μία καχυποψία απέναντί της. Γενικά πάντως φαίνεται ότι όσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, τόσο πιο απαραίτητοι θα είναι οι έμπειροι πολιτικοί, οι οποίοι θα έχουν καλές σχέσεις, όχι μόνο με τη Δύση, αλλά και με τη ρωσική ελίτ».

Ο Μόιζερ υπενθυμίζει ότι η Τιμοσένκο ήταν εκείνη που κατάφερε να βρει συμβιβαστική λύση με τον Βλάντιμιρ Πούτιν στην «ενεργειακή κρίση» της Ουκρανίας και ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας συχνά αφήνει να εννοηθεί πως θα προτιμούσε να συνεργαστεί μαζί της, παρά με άλλους εκπροσώπους της ουκρανικής ελίτ. Πάντως το κόμμα της Τιμοσένκο θεωρείται ότι έχει τους περισσότερους οπαδούς στις κεντρικές επαρχίες της χώρας και στους ψηφοφόρους άνω των 45 ετών- εξαιρουμένων, ωστόσο, εκείνων στις ρωσόφιλες ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας.

Jennifer Fraczeck / Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ.σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου