Τα θέματα ταμπού των Γερμανών

Στις ΗΠΑ πολλές οικογένειες ή φίλοι έχουν πάψει να συζητούν οτιδήποτε σχετίζεται με τον πρόεδρο Τραμπ για να αποφύγουν τυχόν έντονες αντιπαραθέσεις. Το ίδιο συμβαίνει και στη Μ. Βρετανία με το Brexit, το οποίο διχάζει όσο κανένα άλλο ζήτημα την κοινωνία. Και στη Γερμανία υπάρχουν ωστόσο ζητήματα, όπως πχ. το προσφυγικό, τα οποία ο πληθυσμός αποφεύγει να συζητήσει τόσο ιδιωτικά όσο και δημόσια. 

Ποια είναι τα «καυτά» ζητήματα που προσπαθούν να αποφύγουν οι Γερμανοί ρώτησε το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Άλενσμπαχ ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα σχεδόν 1.300 Γερμανών. Το 71% των ερωτηθέντων επέλεξε μέσα από 14 ζητήματα το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Ισλάμ και στην τρίτη ο πατριωτισμός. Έχει ενδιαφέρον ότι πριν από 20 χρόνια μόλις το 16% των ερωτηθέντων χαρακτήριζε τον πατριωτισμό ζήτημα ταμπού, ενώ σήμερα το ποσοστό έχει φθάσει στο 41%.

Το 41% ασκεί κριτική στην υπερβολική πολιτική ορθότητα

Πάνω από το 33% του δείγματος θεωρεί ότι οι πολιτικοί πρέπει να  είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν δηλώνουν εθνικά υπερήφανοι αν δεν θέλουν να γίνουν αποδέκτες έντονων αντιδράσεων. Πολλοί πολίτες αποφεύγουν να δηλώσουν πατριώτες γιατί φοβούνται μήπως στιγματιστούν ως ακροδεξιοί. Από την έρευνα του Άλενσμπαχ προκύπτει και ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο σε σχέση με το προσφυγικό. Το 61% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι είναι ριψοκίνδυνο να λέει κανείς δημόσια ότι οι πρόσφυγες στη Γερμανία απολαμβάνουν υπερβολικά πολλές παροχές. Ιδιωτικά όμως μόλις το 31% πιστεύει ότι διατρέχει κίνδυνο.

Ένας στους δύο πολίτες είναι πεπεισμένος ότι θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός για το τι λέει δημόσια. Ένας στους τρεις Γερμανούς θεωρεί μάλιστα ότι μπορεί να μιλήσει ελεύθερα μόνο στο ιδιωτικό του περιβάλλον. Το 41% των ερωτηθέντων ασκεί μάλιστα κριτική στην υπερβολική, όπως θεωρούν, πολιτική ορθότητα. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η λέξη «ξένος» που έχει αντικατασταθεί με την περιγραφή «άνθρωποι με μεταναστευτικό υπόβαθρο». Ένας όρος μέσα από σεμινάρια πανεπιστημίου, που δεν ταιριάζει με την καθομιλουμένη, λέει η συντάκτρια της έρευνας Ρενάτε Κέχερ. Πάνω από το 66% των Γερμανών ωστόσο συμφωνεί με αυτή την εκτίμηση.

Αν εξαιρέσουμε τα παραπάνω θέματα ταμπού, σε ζητήματα όπως είναι η προστασία περιβάλλοντος, η ισότητα των φύλων, η ανεργία ή η ανατροφή, η μεγάλη πλειοψηφία των Γερμανών αισθάνεται ότι μπορεί ελεύθερα να εκφράζει την άποψή της είτε ιδιωτικά είτε στη δημόσια.

Όλιβερ Πίπερ

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος