Πώς να αποφύγετε τον συνωστισμό στη Σαντορίνη

«Σάρα, θέλω πολύ να πάω σε ένα από τα ελληνικά νησιά με αυτά τα χαρακτηριστικά λευκά σπίτια», μου είπε ο μπαμπάς ενώ τσεκάραμε προορισμούς με τους γονείς μου, οι οποίοι ζουν στο Μίσιγκαν. Αν και προτιμώ τα λιγότερο γνωστά ελληνικά νησιά – εξάλλου, υπάρχουν 227 επισκέψιμοι νησιωτικοί προορισμοί στην Ελλάδα – αποφασίσαμε να επισκεφτούμε τη Σαντορίνη.

Για κάτι περισσότερο από selfies

Παρ’ ότι πολλοί θα πουν ότι είναι υπερεκτιμημένη ή ότι έχει καταστραφεί από τα πλήθη που έχουν εμμονή με το Instagram και ενδιαφέρονται ελάχιστα για τον πολιτισμό του νησιού, η δημοφιλέστατη Σαντορίνη διατηρεί αναμφισβήτητα πολλά από τα γραφικά στοιχεία της. Η μία πλευρά του ηφαιστειακού νησιού σε σχήμα ημισελήνου αποτελείται από έναν απότομο βράχο που ονομάζεται καλντέρα και σχηματίστηκε από μια ηφαιστειακή έκρηξη πριν από 3.500 χρόνια και, από εκεί, η θέα είναι εκπληκτική. Τα μικρότερα χωριά του νησιού, όπως το Εμπορείο και ο Πύργος, είναι επίσης γοητευτικά, ενώ υπάρχει και μια εντυπωσιακή πεζοπορία κατά μήκος του βράχου που συνδέει τα δύο κύρια χωριά, την Οία και τα Φηρά.

Βεβαίως, είναι αλήθεια ότι πολλοί τουρίστες πηγαίνουν εκεί απλώς και μόνο για να βγάλουν τις περίφημες φωτογραφίες μπροστά από τις εκκλησίες με τους γαλάζιους τρούλους, να ξοδέψουν χρήματα σε ακριβά καταλύματα και να χειροκροτήσουν το ...ηλιοβασίλεμα.

Δωμάτιο με θέα

Δεδομένου ότι ταξιδέψαμε εκτός σεζόν και ο προϋπολογισμός μας ήταν περιορισμένος, καταφέραμε να βρούμε ένα προσιτό μέρος για να μείνουμε. Τους καλοκαιρινούς μήνες τα καταλύματα στην Οία μπορούν εύκολα να ξεπεράσουν τα 500 ευρώ ανά διανυκτέρευση - που είναι σχεδόν ο μισός μηνιαίος μισθός ενός Έλληνα, παρεμπιπτόντως – και, κατά την ταπεινή μου γνώμη, δεν αξίζει τον κόπο.

Η Σαντορίνη είναι ένας από τους πιο ακριβούς προορισμούς στο Αιγαίο, μαζί με το νησί των πάρτι, τη Μύκονο. Είναι, επομένως, μία σημαντικότατη πηγή εσόδων για την Ελλάδα, αλλά και ένας πόλος έλξης επενδυτών.

Φρέσκο χρώμα και προσμονή

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας στα τέλη Μαρτίου, οι προετοιμασίες για την επερχόμενη σεζόν είχαν ήδη ξεκινήσει. Σε όλη την Οία, εργάτες σκαρφάλωναν στα κτίρια, καλύπτοντάς τα με φρέσκες στρώσεις λευκού χρώματος. Παρά τον θόρυβο από τις οικοδομικές εργασίες, οι δρόμοι ήταν ήρεμοι, με λίγους τουρίστες.

Πριν από την πανδημία η Σαντορίνη είχε χαρακτηριστεί από την Επιτροπή Μεταφορών της Ε.Ε. ως προβληματική λόγω του υπερτουρισμού. Το 2019, το νησί υποδέχθηκε 2 εκατομμύρια επισκέπτες και αυτό, μεταξύ άλλων, επειδή τα κρουαζιερόπλοια άφηναν έως και 3.000 άτομα την ημέρα. Την πενταετία πριν από την πανδημία οι διανυκτερεύσεις στο νησί αυξήθηκαν κατά 66%.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών τα σχέδια για την καταπολέμηση του υπερτουρισμού ήταν υποτονικά, καθώς η ελληνική τουριστική βιομηχανία έθεσε ως στόχο την επιστροφή των τουριστών στη χώρα μετά την επιχειρηματική καταστροφή που προκάλεσε η πανδημία. Το 2020 η Ελλάδα υποδέχθηκε μόλις 7,4 εκατομμύρια τουρίστες, ενώ το 2022 τα ελληνικά αεροδρόμια μέτρησαν 31 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις, ξεπερνώντας ακόμη και τους αριθμούς του 2019.

Θα μπορούσε το 2023 να σπάσει αυτό το ρεκόρ;

Συναντήθηκα με τον ξεναγό Κώστα Σακαβάρα. «Αισθάνομαι εξαντλημένος, τρέχω ασταμάτητα», είπε. Η σεζόν του 2021 ήταν η καλύτερη που είχα ποτέ, με ιδανική ισορροπία μεταξύ εργασίας και ελεύθερου χρόνου. Το 2022 ήταν πιο πολυάσχολο, ενώ οι κρατήσεις για το 2023 θα είναι ακόμη πιο απαιτητικές».

Ο Σακαβάρας και η σύζυγός του είναι ιδιοκτήτες του Caveland, ενός καταλύματος που είναι ήδη πλήρως κατειλημμένο μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. «Ωστόσο, οι υποδομές του νησιού δεν είναι σχεδιασμένες για να διαχειρίζονται τέτοιους τεράστιους αριθμούς επισκεπτών», πρόσθεσε. «Η διαχείριση των απορριμμάτων και η αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης γίνονται κάθε χρόνο όλο και πιο δύσκολες».

Αποφεύγοντας την καλοκαιρινή περίοδο

Η επιλογή της off-season ήταν μια καλή κίνηση. Η ενοικίαση του αυτοκινήτου μας ήταν φτηνή και δεν βιώσαμε τη διαβόητη κίνηση που μπλοκάρει ολόκληρο το νησί το καλοκαίρι. Υπήρχαν αρκετά μπαρ και εστιατόρια ανοιχτά, αν και πολλά καταστήματα παρέμεναν κλειστά.

Το μοναδικό ζήτημα ήταν ο καιρός, ωστόσο αρκετές νεαρές γυναίκες φορούσαν πολύχρωμα ρούχα και κομψά βραδινά φορέματα, ενώ πόζαραν για επαγγελματίες φωτογράφους. Στην τιμή του πακέτου φωτογράφισης περιλαμβανόταν το εν λόγω πολύχρωμο φόρεμα και ένας βοηθόςπου θα κρατούσε την άκρη αυτού του φορέματος, το οποίο κουνούσε την κατάλληλη στιγμή. Σκηνικό που θυμίζει αρκετά το ματαιόδοξο τουριστικό τσίρκο, με το οποίο πολλοί συσχετίζουν τη Σαντορίνη.

Η καλύτερη εποχή

Εν ολίγοις, αν αισθάνεστε ότι πρέπει οπωσδήποτε να πάτε στη Σαντορίνη, σας συνιστώ να πάτε πριν ή μετά το καλοκαίρι, όπως και να εξερευνήσετε αξιοθέατα πέραν της πεπατημένης τουριστικής διαδρομής. Γιατί, όπως είπαν και οι γονείς μου στο τέλος του ταξιδιού, «η Σαντορίνη είναι διάσημη για συγκεκριμένο λόγο, επειδή η ομορφιά της είναι πραγματικά μοναδική. Είμαστε όμως και πραγματικά τυχεροί που μπορέσαμε να έρθουμε εδώ εκτός τουριστικής περιόδου. Καταφέραμε έτσι να την απολαύσουμε πραγματικά».

Σάρα Χιούκαλ

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς