Προς μια "πυρηνική αναγέννηση";

Ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα θεωρείται ένας από τους ορκισμένους υποστηρικτές της πυρηνικής ενέργειας. Τα τελευταία 30 χρόνια δεν δόθηκε καμία έγκριση κατασκευής νέων πυρηνικών αντιδραστήρων. Το τοπίο πλέον έχει αλλάξει. Ο πυρηνικός σταθμός «Βογκτλ» πρόκειται να αποκτήσει δύο νέους αντιδραστήρες κατόπιν έγκρισης του κοινοβουλίου της Τζώρτζια. Το κόστος τους εκτιμάται στα 14 δισ. δολάρια ενώ υπολογίζεται να είναι έτοιμοι σε περίπου τέσσερα με πέντε χρόνια. Ήδη η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξετάζει σειρά παρόμοιων αιτήσεων. Εκτός από τις ΗΠΑ, τόσο στην Κίνα όσο και στην Ινδία κατασκευάζονται συνεχώς νέοι πυρηνικοί σταθμοί παρά το ολέθριο πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα.

Πυρηνική ενέργεια πολωνικής προέλευσης σε δέκα χρόνια;

Πολλές είναι οι χώρες που έχουν αρχίσει να στρέφουν την προσοχή τους στον τομέα αυτό. Η Πολωνία έχοντας τον άνθρακα ως βασική ενεργειακή πηγή προωθεί σχέδιο για το πρώτο πυρηνικό της εργοστάσιο. Μάλιστα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε: «Aν κάποια χώρα επιθυμεί να κατασκευάσει ένα πυρηνικό εργοστάσιο, εναπόκειται στην ίδια να αποφασίσει».

Παραμένει αμφίβολο πότε η Πολωνία θα είναι έτοιμη για να θέσει σε εφαρμογή τα σχέδιά της. Ο ειδικός σε θέματα περιβαλλοντολογικής πολιτικής Λουτς Μετς επισημαίνει σε συνέντευξή του στην Ντόιτσε Βέλε ότι η Πολωνία δεν διαθέτει αντίστοιχο «πυρηνικό» παρελθόν και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό ενώ οι διαδικασίες κρατικού ελέγχου και αδειοδότησης είναι ιδιαίτερα περίπλοκες. Έτσι ο σχετικός σχεδιασμός της μετατίθεται στο απώτερο μέλλον.

«Ο αριθμός των πυρηνικών εργοστασίων θα μειωθεί»

Παρά το ανανεωμένο ενδιαφέρον για την πυρηνική ενέργεια, η ευρωβουλευτής των Γερμανών Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς σε συνέντευξή της στη Ντόιτσε Βέλε τονίζει πως μέχρι το 2030-2035 ο αριθμός των πυρηνικών σταθμών αναμένεται να μειωθεί. Ο κ. Μετς αναφέρει επίσης πως αντίστοιχη στάση τηρεί και η Γαλλία, σημαντική χώρα-παραγωγός πυρηνικής ενέργειας, η οποία δεν επανεξετάζει προς το παρόν το ενδεχόμενο κατασκευής νέων μονάδων ενώ φαίνεται να αναζητεί εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Κι ενώ η μάχη για τις γαλλικές προεδρικές εκλογές είναι σε εξέλιξη με το Νικολά Σαρκοζί να παραμένει ένθερμος υποστηρικτής της, ο σοσιαλιστής Φρανσουά Ολάντ θέτει ως στόχο τη μείωση του ποσοστού συμμετοχής των πυρηνικών εργοστασίων στη συνολική παραγωγή από περίπου 75% σε 50%.Ο πρώτος σταθμός που επίκειται να κλείσει κατά τον Ολάντ είναι αυτός του Φέσενχαϊμ στα σύνορα με τη Γερμανία.

Η «ενεργειακή δίψα» των αναδυόμενων οικονομιών

Οι ενεργειακές ανάγκες των αναδυόμενων αγορών της Ασίας είναι διαφορετικές. Μόνο η Κίνα χρειάζεται ετησίως 60.000 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας για να τροφοδοτήσει την τεράστια οικονομική της ανάπτυξη και το μεγαλύτερο ποσοστό καλύπτεται από θερμοηλεκτρικούς σταθμούς και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συνολικά, μόνο 2% της συνολικά παραγόμενης ενέργειας στην Κίνα προέρχεται από πυρηνικά εργοστάσια. Τα ίδια ποσοστά ισχύουν και για την Ινδία.

Όσο για τις ΗΠΑ, παρά τους δύο υπό κατασκευή πυρηνικούς σταθμούς, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν μια άλλη εξέλιξη. «Από τους 104 αντιδραστήρες που πρέπει να αντικατασταθούν, μόνο δύο από αυτούς θα τεθούν στην πραγματικότητα εκ νέου σε λειτουργία. Ο αριθμός αυτός σε σχέση με τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικού από φυσικό αέριο που ήδη κατασκευάζονται είναι ασήμαντος», σημειώνει ο κ. Μετς.

Υψηλό κόστος για την κατασκευή νέων πυρηνικών εργοστασίων

Εκτός από το ζήτημα της ασφάλειας των πυρηνικών σταθμών, τίθεται πλέον ανοιχτά και το ζήτημα των επενδυτικών προοπτικών στην περίπτωση της κατασκευής νέων αντιδραστήρων. Η κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο έχει, σύμφωνα με τον Μετς, δέκα φορές σχεδόν μικρότερο επενδυτικό κόστος. Η Ρεμπέκα Χαρμς αναφέρει πως η κατασκευή ενός νέου πυρηνικού εργοστασίου κοστίζει περίπου 7 δισ. ευρώ ενώ τεράστιες δαπάνες απαιτεί και η μετέπειτα λειτουργία ενός αντιδραστήρα.

Στην Κάτω Σαξονία η αποκατάσταση των υδάτων λόγω διαρροής μέσης και χαμηλής ραδιενέργειας πυρηνικών αποβλήτων θα κοστίσει δισεκατομμύρια και θα χρειαστεί δεκαετίες. Ο κ. Μετς εκτιμά πως επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια μάλλον θα αποδειχθούν μη προσοδοφόρες. Η έλλειψη αποθηκών πυρηνικών αποβλήτων και το υψηλό κόστος παροπλισμού των αντιδραστήρων καθιστούν δυσχερή μια "πυρηνική αναγέννηση". Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) είχε προβλέψει το 1974 πως οι συνολικές αποδόσεις πυρηνικής ενέργειας θα ανέρχονταν σε 4.500 γιγαβάτ το 2000, ωστόσο μέχρι το 2010 ο αριθμός αυτός ήταν μόλις 375 γιγαβάτ. Μένει να δούμε ποια θα είναι όντως τελικά η θέση της πυρηνικής ενέργειας στις κοινωνίες του μέλλοντος.


Klaus Jansen / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου