Πιο κοντά η νομιμοποίηση της κάνναβης

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, στις 26 Ιουνίου, ήταν ίσως η επίκαιρη αφορμή για μία ενδιαφέρουσα - και τελευταία πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου - συζήτηση στην Επιτροπή Υγείας της γερμανικής Βουλής. Για μία ακόμη φορά οι εκπρόσωποι όλων των κομμάτων στην «Μπούντεσταγκ» συζήτησαν το ενδεχόμενο νομιμοποίησης της κάνναβης για προσωπική χρήση. Κάποιοι ήταν ανέκαθεν υπέρμαχοι της αποποινικοποίησης. Άλλοι εκτιμούν ότι η κάνναβη «Made in Germany» θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα ακόμη περιζήτητο εξαγώγιμο προϊόν. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών (EMCDDA) επισημαίνει ότι ακόμη και η πανδημία δεν κατάφερε να μειώσει τη ζήτηση για κάνναβη στην Ευρώπη, παρά τα κλειστά σύνορα και τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα. 

Σε τριάντα δισεκατομμύρια ευρώ ανέρχεται ο τζίρος του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών στην Ευρώπη. Η κάνναβη είναι - με διαφορά - το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό. Σύμφωνα με το EMCDDA σχεδόν το 30% των Ευρωπαίων έχει δοκιμάσει κάνναβη σε κάποια μορφή, τουλάχιστον μία φορά. Σε πολιτικό επίπεδο αυτό που έχει σημασία στη Γερμανία είναι ότι τέσσερα από τα έξι κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή τάσσονται υπέρ της νομιμοποίησης της κάνναβης για θεραπευτική ή για προσωπική χρήση. Όπως εξηγεί ο Βίλαντ Σίνενμπουργκ από το κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP) «σήμερα αφήνουμε τον κόσμο στο έλεος της μαύρης αγοράς. Πηγαίνει ο άλλος στη μαύρη αγορά, κατά πάσα πιθανότητα αγοράζει προϊόν αμφίβολης ποιότητας, ίσως και νοθευμένο, ενώ την ίδια στιγμή το κράτος χάνει σημαντικά έσοδα. Χάνει και φορολογικά έσοδα, τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να διαθέσει για την πρόληψη ή και για τη θεραπεία...» 

Υπέρ της νομιμοποίησης τα περισσότερα κόμματα 

Μπορεί το κόμμα των Φιλελευθέρων να ακολουθεί συντηρητική πολιτική σε άλλα ζητήματα, ωστόσο στην πρόληψη και καταπολέμηση των ναρκωτικών συντάσσεται με εκείνους που θεωρούν αποτυχημένη μία πολιτική στηριγμένη αποκλειστικά στην απαγόρευση. Προτείνει λοιπόν μία αλλαγή πορείας. Αλλά όπως εξηγεί ο Βίλαντ Σίνενμπουργκ «αυτό που θέλουμε δεν είναι η πλήρης νομιμοποίηση, η πλήρης απελευθέρωση. Δεν λέμε να αγοράζεις κάνναβη στο σούπερ-μάρκετ. Λέμε ότι, ως ενήλικος και για ιδιωτική κατανάλωση, θα πρέπει να μπορείς να αγοράζεις συγκεκριμένη ποσότητα, είτε σε φαρμακεία είτε σε ειδικά καταστήματα».

Μέχρι σήμερα μόνο οι Πράσινοι έχουν καταθέσει συγκροτημένο σχέδιο νόμου για την αποποινικοποίηση και την ελεύθερη διάθεση της κάνναβης σε εξειδικευμένα καταστήματα. Ωστόσο η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου, τον περασμένο Οκτώβριο, απέρριψε το νομοσχέδιο. Ασφαλώς το ζήτημα θα επανέλθει. Όπως επισημαίνει στην Deutsche Welle ο Χάινο Στέβερ, κοινωνιολόγος και εμπειρογνώμων στην Επιτροπή Υγείας του Κοινοβουλίου, αυτή τη στιγμή οι γερμανικές αρχές καταγράφουν 358.000 παραβάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών - αριθμός ρεκόρ, που όμως αφορά κυρίως την ιδιωτική χρήση. Όπως επισημαίνει, είναι μία κατάσταση που δεν μπορεί να συνεχιστεί και εγκυμονεί κινδύνους για τους ίδιους τους χρήστες. «Είναι σαν να μπαίνεις στο σούπερ-μάρκετ, να πηγαίνεις στο ράφι με τα οινοπνευματώδη ποτά και να μην έχουν ούτε ετικέτα, ούτε τίποτα, να μην ξέρεις τι παίρνεις, να προσπαθείς να μαντέψεις από τη συσκευασία και το χρώμα τι αγοράζεις», λέει ο Χάινο Στέβερ. «Κάπως έτσι είναι η αγορά της κάνναβης σήμερα, δηλαδή χειρότερα δεν γίνεται».

Κινητικότητα στο «στρατόπεδο» της Κεντροδεξιάς

Ο Γερμανός κοινωνιολόγος υποστηρίζει ότι τα αντεπιχειρήματα που προβάλλουν την ανάγκη για μία κοινωνία πλήρως απαλλαγμένη από ναρκωτικές ουσίες είναι, αν μη τι άλλο, ουτοπικά. «Πρόκειται για ένα εντελώς θεωρητικό σχήμα», λέει. «Νομίζω ότι οι περισσότεροι δεν το επιθυμούν καν. Άλλωστε, αν ανατρέξουμε στην ιστορία της ανθρωπότητας, θα διαπιστώσουμε ότι ελάχιστοι ήταν οι πολιτισμοί που είχαν απαλλαγεί πλήρως από αυτές τις ουσίες».

Τι γίνεται όμως με τη συντηρητική πλειοψηφία στη Βουλή, η οποία μέχρι σήμερα δεν δέχεται να στηρίξει την πρόταση περί αποποινικοποίησης; Η εντεταλμένη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, Ντανιέλα Λούντβιχ, που προέρχεται από το συντηρητικό κόμμα των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), σε πρόσφατη συνέντευξή της, εξακολουθεί να δηλώνει αντίθετη στη νομιμοποίηση της κάνναβης. Ωστόσο, για πρώτη φορά, εκφράζει κατανόηση για το «πορτογαλικό μοντέλο» και προτείνει έναν διαφορετικό χειρισμό: «Δεν ποινικοποιούμε τη χρήση, τη συνδέουμε όμως με διοικητικές κυρώσεις ή με την επιβολή προστίμου. Η πλήρης νομιμοποίηση δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Αυτή είναι η πρότασή μου».

Ματίας φον Χάιν

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου