Περισσότεροι Ευρωπαίοι άστεγοι στη Γερμανία

«Το 2011 το ποσοστό των αστέγων από χώρες της ΕΕ έφτανε το 11% του συνόλου των ατόμων χωρίς κατοικία. Σήμερα ανέρχεται σε 25%», επισημαίνει η Πέτρα Φούρμαν από το Κοινωνικό Κέντρο της Διακονίας της Γερμανικής Ευαγγελικής Εκκλησίας στο Έσσεν.  Το συγκεκριμένο κέντρο μεριμνά για τους άστεγους, ωστόσο η Πέτρα Φούρμαν διευκρινίζει ότι «στην πραγματικότητα δεν είναι αρμοδιότητα του κέντρου μας να μεριμνά και για τους άστεγους από χώρες της ΕΕ. Αυτό ορίζει ο Κοινωνικός Κώδικας. Όμως απλά δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη υπηρεσία όπου μπορούν να απευθύνονται οι μετανάστες».

Παρ' όλα αυτά η ίδια μαζί με τους έξι εργαζόμενους του κοινωνικού κέντρου προσπαθούν να προσφέρουν κάποια βασικά πράγματα, όπως ένα γεύμα, ένα προσωρινό κατάλυμα για τον βραδινό ύπνο και τη δυνατότητα για ένα μπάνιο σε κάποιους ανθρώπους που έχουν ανάγκη.

Οι περισσότεροι από τους άστεγους από χώρες της ΕΕ κατάγονται από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Πολωνία. Πολλοί φτάνουν στη Γερμανία χωρίς να έχουν σαφή εικόνα των συνθηκών, χωρίς κατάρτιση και δίχως να μιλούν γερμανικά. Ζουν συχνά σε πάρκα, μέσα σε σκηνές που έχουν φέρει μαζί τους, σε αυτοκίνητα ή κάποιες φορές σε μικρά διαμερίσματα μαζί με 30 ακόμη άτομα. Στη διάρκεια της ημέρας προσπαθούν να βρουν κάποιο μεροκάματο. Συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης. Ως πολίτες της ΕΕ έχουν μεν δικαίωμα να αναζητήσουν εργασία στη Γερμανία, ωστόσο αρχικά δεν έχουν πρόσβαση σε κοινωνικά επιδόματα. Για όσους δεν έχουν συμπληρώσει πέντε χρόνια στη χώρα δεν προβλέπεται καν το κατώτατο επίδομα διαβίωσης (Hartz IV). Επειδή δεν είναι ούτε πρόσφυγες δεν δικαιούνται στήριξη από τα κονδύλια για το προσφυγικό.

Αξιοσημείωτη αύξηση των αστέγων στη Γερμανία

Ο Ούλριχ Χερμάνες, διευθυντής του ιδρύματος αρωγής Hoffnungsorte στο Αμβούργο, το οποίο μεριμνά για άστεγους από χώρες της ΕΕ, εκτιμά ότι η αύξηση του αριθμού αυτών των ατόμων στους δρόμους των αστικών κέντρων της Γερμανίας μπορεί να γίνει αιτία κοινωνικών αντιπαραθέσεων. Η Πέτρα Φούρμαν θεωρεί ότι οι εκάστοτε χώρες καταγωγής αυτών των ανθρώπων πρέπει να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η πολωνική κυβέρνηση έχει ήδη δρομολογήσει τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος μέριμνας για τους πολωνούς άστεγους που ζουν στο Βερολίνο.

Ο ακριβής αριθμός των μεταναστών από χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων που ζουν υπό δυσχερείς συνθήκες στη Γερμανία δεν είναι γνωστός. «Δεν υπάρχουν σχετικές έρευνες. Τα προηγούμενα χρόνια έχουν έρθει στη Γερμανία περίπου 1,5 εκατομ. άνθρωποι από χώρες της ΕΕ. Υπολογίζουμε ότι περίπου 15% εξ αυτών δεν τα καταφέρνουν και ζουν υπό κακές συνθήκες. Δηλαδή 200.000 με 300.000 άτομα», λέει ο Ούλριχ Χέρμανες.

Το 2016 το σύνολο των αστέγων στη Γερμανία ανερχόταν σε περίπου 860.000 ανθρώπους. Ο αριθμός τους έχει αυξηθεί κατά 150% από το 2014. Η οργάνωση αρωγής αστέγων BAG στο Βερολίνο εκτιμά ότι στο διάστημα 2017-2018 ο αριθμός αυτών των ατόμων θα αυξηθεί κατά 350.000 για να φθάσει έτσι σε 1,2 εκατομμύρια άστεγους. Η επικεφαλής της BAG Κάριν Κυν τονίζει ότι οι πολιτικοί στη Γερμανία θα πρέπει επιτέλους να δράσουν για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Κάρστεν Γκρυν / Άρης Καλτιριμτζής