Παιδιά και νέοι στόχος δεξιάς προπαγάνδας

Ξεκινά με κάτι φαινομενικά ανώδυνο: ένα βίντεο πολιτικού περιεχομένου στο YouTube ή μια ανάρτηση στο Instagram με μια ωραία φωτογραφία. Τα προτεινόμενα βίντεο που ακολουθούν γίνονται όλο και πιο ακραία. Μόνο όποιος προσέξει θα παρατηρήσει ότι πίσω από τα βίντεο και τις φωτογραφίες κρύβονται ακροδεξιοί προπαγανδιστές. Τα κοινωνικά δίκτυα και οι υπηρεσίες μηνυμάτων είναι τα σημαντικότερα μέσα προώθησης των ιδεών ακροδεξιών ομάδων. Μάλιστα δεν χρησιμοποιούν προφανή προπαγάνδα αλλά προσπαθούν να προσελκύσουν με άλλα θέματα παιδιά και εφήβους.

Ειδικοί που ασχολούνται με ζητήματα προστασίας νέων, όπως ο Μίρο Ντίτριχ από το Ίδρυμα Αμαντέου Αντόνιο εξηγεί ότι οι ακροδεξιοί γνωρίζουν πολύ καλά να χειρίζονται τα κοινωνικά δίκτυα και χρησιμοποιούν κωδικούς για να κρύψουν την ιδεολογία τους. Έτσι για παράδειγμα δεν χρησιμοποιούν πια τον όρο «φυλή» αλλά κάνουν λόγο για «πολιτισμό».

Δεξιά προπαγάνδα κρυμμένη σε lifestyle λογαριασμούς

Σ' αυτό συμφωνεί και η Άννα-Λένα Χέρκενχοφ από την υπηρεσία ενημέρωσης και στήριξης κατά της άκρας δεξιάς στην περιοχή του Μίνστερ: «Στόχος τους είναι να παρουσιαστούν ως ομάδες, τις οποίες μπορεί να συμπαθεί κανείς χωρίς να διατρέχει κίνδυνο να θεωρηθεί νεοναζί». Εάν παρακολουθήσει όμως κανείς με προσοχή τους ανθρώπους που κρύβονται πίσω από αυτούς τους λογαριασμούς αλλά και τα περιεχόμενα καταλαβαίνει ότι πρόκειται για το ακριβώς αντίθετο.

Εκ πρώτης όψεως πρόκειται για λογαριασμούς με αναρτήσεις για δημοφιλή θέματα όπως ταξίδια, φύση ή η ζωή στην πόλη. Γι' αυτό και για πολλά παιδιά και εφήβους δεν είναι εύκολο να διακρίνουν αν πρόκειται για ακροδεξιούς λογαριασμούς. Το Κέντρο Προστασίας Νεολαίας Jugendschutz.net προειδοποιεί ότι με αυτό τον τρόπο ενδέχεται οι νέοι να βρίσκονται για μεγάλο χρονικό διάστημα αντιμέτωποι με δεξιά προπαγάνδα χωρίς να το θέλουν ή και χωρίς να το καταλαβαίνουν.

Από την άλλη πλευρά ακόμη και μεγάλη διαδικτυακοί όμιλοι όπως το YouTube, Facebook κλπ. δυσκολεύονται να εντοπίσουν ακροδεξιά περιεχόμενα όταν είναι συγκαλυμμένα και έτσι πολλές φορές αυτά παραμένουν στο διαδίκτυο και δεν σβήνονται. Υπάρχουν όμως τρόποι να αντιμετωπίσει κανείς τη δεξιά προπαγάνδα. Όποιος εντοπίζει τέτοιου είδους περιεχόμενα μπορεί να τα αναφέρει σε ειδικό σάιτ του Jugendschutz.net. Πέρσι μόνο καταγράφηκαν 1340 παραβάσεις του νόμου. Στο 90% των περιπτώσεων το περιεχόμενο σβήστηκε από τα κοινωνικά δίκτυα.

Νέα νομοθεσία

Την ίδια ώρα η υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων Φραντίσκα Γκίφεϊ δρομολογεί ένα νέο νόμο προστασίας νεολαίας που θα συμπεριλαμβάνει κανονισμούς κατά της δεξιάς προπαγάνδας. Η νέα νομοθεσία θα ισχύει και για ξένες εταιρείες όπως το Facebook. Ο παλιός νόμος είναι από το 2003, «την εποχή των CD-Rom και της βιντεοκασέτας» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η υπουργός.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο αναμένεται να ισχύσει από το 2020 και θα προβλέπει μεταξύ άλλων και την «εκπαίδευση» των νεαρών χρηστών: «Πρέπει να βοηθήσουμε τους εφήβους να αναγνωρίζουν στο διαδίκτυο περιεχόμενα που στρέφονται κατά των δημοκρατικών αξιών και να τους δώσουμε συγκεκριμένες συμβουλές πώς πρέπει να χειρίζονται τέτοιες καταστάσεις».

Έλενα Μπερς / Αλεξάνδρα Κοσμά