Ο Ουμπέρτο Εκο γίνεται 75

Το όνομά του συνδέθηκε κυρίως με το βιβλίο του «Το όνομα του ρόδου». Ο Ουμπέρτο Έκο, φιλόσοφος, δημοσιογράφος, δοκιμιογράφος, πολιτικός αναλυτής, αλλά κυρίως καθηγητής Πανεπιστημίου, γίνεται σήμερα 75 χρόνών.

Είναι ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς και στοχαστές. Ο Ουμπέρτο Έκο είναι ανθρωπος των βιβλίων. Όταν η κουβέντα φθάνει στην χαμηλή ποιότητα των ιταλικών μέσων ενημέρωσης, τα διακωμωδεί. Ξέρει όμως να γελά και για το εαυτό του. Γνωρίζει όμως πώς να χρησιμοποιεί το μέσο της τηλεόρασης για να προβάλλει το έργο και τις ιδέες του. Η βιβλιοθήκη του είναι εγκαταστημένη σε ένα παλιό ξενοδοχείο του Μιλάνου, ακριβώς απέναντι από τον πύργο της οικογένειας ευγενών Σφόρτσα. Έτσι έχει καθημερινά μπροστά στα μάτια του ένα μνημείο από τον αγαπημένο του Μεσαίωνα, αλλά και σε ένα σύμβολο κοσμικής εξουσίας.

Ο Εκο διαθέτει πολιτική άποψη και την εκφράζει δημόσια. Όσο πιο δεξιά η κυβέρνηση τόσο περισσότερα έχει να πει εναντίον της ο επί σειρά ετών καθηγητής στην κομμουνιστική Μπολόνια. Ως αρθρογράφος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην ιταλική κοινωνία και πολιτική. Λίγο πριν τις τελευταίες εκλογές στην Ιταλία δεν δίστασε μάλιστα να πάρει ανοιχτά θέση κατά του τότε πρωθυπουργού και ιδιοκτήτη των σημαντικότερων τηλεοπτικών προγραμμάτων της χώρας Σίλβιο Μπερλυσκόνι: «Δεν είναι απαραίτητη η επιβολή δικτατορίας όταν ηγείσαι ενός καθεστώτος μέσων ενημέρωσης, χλευάζει ο Ουμπέρτο Εκο. Κάποτε ο Μπερλουσκόνι είχε πει: Δεν λογοδοτώ σε κανένα δικαστή. Εμένα με ψήφισε ο λαός , ενώ εκείνος είναι απλά ένας υπάλληλος του δημοσίου».

Σαν ένας Δον Κιχώτης ο Εκο αγωνίζεται για τον βιβλίο και τη διάδοσή του. Σε μια χώρα που βλέπει πολύ τηλεόραση και διαβάζει ελάχιστα. 20.000 αντίτυπα πωλούνται συνήθως από κάθε βιβλίο του, αριθμός όχι ευκαταφρόνητος για ιταλικά δεδομένα. Και μόνο η μετάφραση ενός πονήματος του Ουμπέρτο Εκο για το εξωτερικό είναι σε θέση να λύσει τα οικονομικά προβλήματα του μεταφραστή του. Με το γνωστότερο έργο του «Το όνομα του Ρόδου» ο καθηγητής σημειολογίας δεν κέρδισε μόνο το σημαντικότερο βραβείο λογοτεχνίας της Ιταλίας, αλλά έγραψε ένα κεφαλαιώδες έργο της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας. Το έργο πέρασε και στο πλατύ κοινό μέσω της μεταφοράς του στον κινηματογράφο. Στη σκιά του μυθιστορήματος «Το όνομα του Ρόδου» βρίσκονται ακόμα και σήμερα πολλά από τα άλλα σημαντικά έργα του Ουμπέρτο Εκο: «Το εκκρεμές του Φουκό», «Το νησί της προηγούμενης μέρας», ή «Μπαουντολίνο».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Εκο έχει συμβάλλει καθοριστικά στην ιστορία της σύγχρονης λογοτεχνίας. Ταυτόχρονα όμως θέλει και βρίσκεται μέσα στη ζωή, με άποψη και θέση για τα κοινά. Έτσι τάχθηκε πρόσφατα δημόσια υπέρ της προστασίας του δημοσιογράφου Ρομπέρτο Σαβιάνο, τον οποίο απειλούσε η Καμόρα: «Γνωρίζουμε πολύ καλά ποιος απειλεί. Ξέρουμε όνομα και επίθετο . Είναι εκείνοι που αναφέρονται στο βιβλίο του Σαβιάνο. Το κράτος πρέπει να καταπολεμήσει αυτό το φαινόμενο για το οποίο όλα είναι γνωστά».

Ο Ουμπέρτο Εκο, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα πριν από 75 χρόνια στην Αλεσάντρια στο Πεδεμόντιο, είναι κάτοχος δεκάδων τίτλους του επίτιμου καθηγητή. Εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να ευχαριστιέται αστυνομικές ταινίες στην τηλεόραση ακριβώς επειδή γνωρίζει ποιο θα είναι το τέλος. Είναι παντρεμένος με Γερμανίδα, υποστηρίζει όμως, προφανώς από μετριοφροσύνη, ότι δε μιλά γερμανικά. Με μετριοφροσύνη αντιμετώπισε και την βασίλισσα Ελισάβετ σε δεξίωση της ιταλικής προεδρίας. Όταν τον ρώτησε αν είναι συγγραφέας, εκείνος της απάντησε: «Μεγαλειοτάτη, κάποιος πρέπει να κάνει και αυτή τη δουλειά».