Ο Ερντογάν ανακτά σταδιακά τον έλεγχο

Η Τουρκία βρίσκεται από χθες βράδυ σε πρωτοφανή αναταραχή μετά το πραξικόπημα εναντίον της τουρκικής κυβέρνησης και προσωπικά κατά του προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν. Η νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο ήταν δραματική, με τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα να είναι καταιγιστικές λεπτό προς λεπτό. Από τη μια πλευρά, οι δυνάμεις του τουρκικού στρατού που τελούσαν υπό τον έλεγχο των πραξικοπηματιών κατέλαβαν σημαντικά δημόσια κτήρια, δρόμους και το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ενώ συγχρόνως διατείνονταν μέσω τηλεοπτικού μηνύματος από την καταληφθείσα τουρκική τηλεόραση ότι η εξουσία είχε περάσει στα χέρια τους.

Από την άλλη πλευρά, πλήθος τούρκων πολιτών βγήκε στους δρόμους των μεγάλων πόλεων σε μια προσπάθεια να ανακόψει την πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από τους τουρκικό στρατό, ύστερα από σχετικό μήνυμα που απηύθυνε ο πρόεδρος Ερντογάν μέσω κινητού τηλεφώνου. Στο μεταξύ οι χθεσινοβραδινές συγκρούσεις άφησαν πίσω τους, σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις, τουλάχιστον 190 νεκρούς και πάνω από 1150 τραυματίες, ενώ οι συλλήψεις έχουν επίσης ξεπεράσει μέχρι στιγμής τις 1500.

Ερντογάν: Πράξη προδοσίας το πραξικόπημα

Πάντως ήδη από το πρωί του Σαββάτο τουρκικά και διεθνή μέσα κάνουν λόγο για αντιστροφή της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί χθες βράδυ, με τον Ερντογάν να δείχνει πλέον να ανακτά τον έλεγχο της κατάστασης. Μάλιστα πριν από λίγο οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν ότι το πραξικόπημα απέτυχε, στην πράξη όμως η κατάσταση δεν φαίνεται να έχει ομαλοποιηθεί.

Ο Ταγίπ Ερντογάν κατάφερε τελικά να επιστρέψει τα ξημερώματα από τη Μαρμαρίδα, όπου βρισκόταν για ολιγοήμερες διακοπές, στην Κων/πολη. Σε δηλώσεις που έκανε από το αεροδρόμιο Ατατούρκ – το οποίο νωρίτερα είχε τεθεί υπό τον έλεγχο του στρατού- χαρακτήρισε το πραξικόπημα ως «πράξη προδοσίας», έκανε λόγο για παραδειγματική τιμωρία των υπαιτίων. Χαρακτηριστική ήταν η εξής δήλωσή του: «Τελικά, αυτή η εξέγερση, αυτό το κίνημα είναι ένα εξαιρετικό δώρο από τον θεό προς εμάς. Γιατί; Διότι μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης ώστε γίνει μια εκκαθάριση μέσα στον τουρκικό στρατό, ο οποίος πρέπει να είναι άσπιλος».

Στη συνέχεια ο τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε ευθέως τον σφοδρό πολέμιό του, ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν ότι υποκίνησε το πραξικόπημα. Από την πλευρά του ο Φ. Γκιουλέν αρνήθηκε κατηγορηματικά κάτι τέτοιο, καταδικάζοντας μάλιστα από τις ΗΠΑ όπου βρίσκεται την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά της τουρκικής κυβέρνησης με στόχο την κατάληψη της εξουσίας με τη βία.

Διεθνής στήριξη στη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση

Άμεση ήταν η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας απέναντι στις ραγδαίες εξελίξεις στην Τουρκία. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ απηύθυνε έκκλησε για άμεση επιστροφή στην ομαλότητα, ενώ η ύπατη εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι σε κοινή ανακοίνωση με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναφέρουν: «Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός εταίρος της ΕΕ. Η ΕΕ στηρίζει τη δημοκρατική εκλεγμένη κυβέρνηση, τους θεσμούς της χώρας και το κράτος δικαίου». Ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα καταδίκασε τη χρήση βίας στην Τουρκία, καλώντας σε σεβασμό της «νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης», κάτι που έπραξε και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η ανακοίνωση της γερμανικής κυβέρνησης μέσω του Στέφεν Ζάιμπερτ, ο οποίος έγραψε σε μήνυμά του στο twitter: «Η δημοκρατική τάξη στην Τουρκία πρέπει να γίνει σεβαστή. Πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να προστατευθούν οι ανθρώπινες ζωές. Η καγκελάριος Μέρκελ βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τους υπουργούς Σταϊνμάιερ, Γκάμπριελ και Αλτμάιερ. Στήριξη προς την εκλεγμένη κυβέρνηση». Από την πλευρά του ο Τζεμ Έτσντεμιρ, ο τουρκικής καταγωγής αρχηγός των Πρασίνων και γνωστός επικριτής του Ερντογάν, δήλωσε: « Ούτε στρατιωτικό πραξικόπημα, ούτε πολιτική δικτατορία. η Τουρκία χρειάζεται δημοκρατία για όλους. Τώρα».

DW, dpa, apf, reuters / Δήμητρα Κυρανούδη