Οι λαϊκιστές ορθώνουν ανάστημα στο προσφυγικό

Ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς και ο βαυαρός πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ επιχείρησαν να τονίσουν την κοινή τους γραμμή στο προσφυγικό κατά την προχθεσινή τους συνάντηση στο Λιντς της Αυστρίας. Οι δύο πολιτικοί φιλοδοξούν να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στη χάραξη της πολιτικής στο συγκεκριμένο ζήτημα. Εξάλλου η Αυστρία αναλαμβάνει από 1ης Ιουλίου την προεδρία της ΕΕ και θα είναι σε θέση να επηρεάσει ουσιαστικά την πολιτική ατζέντα.

Ο αυστριακός καγκελάριος τόνισε αρχικά ότι «θέλουμε να είμαστε γεφυροποιοί εντός της ΕΕ ώστε να λύσουμε επιτέλους το μεταναστευτικό ζήτημα ή τουλάχιστον να επιτύχουμε σημαντική πρόοδο». Παράλληλα όμως χαρακτήρισε την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ σημαντικότερο καθήκον αυτήν την ώρα. Στους σχεδιασμούς του Κουρτς δεν περιλαμβάνονται μόνο φράχτες και συνοριακή φύλαξη, αλλά και οικοδόμηση προσφυγικών καταυλισμών στη βόρεια Αφρική και σε άλλες περιοχές εκτός ΕΕ. «Εάν δεν υπάρχει βούληση για κάτι τέτοιο (…) θα πρέπει να σκεφθούμε το ενδεχόμενο να ξεκινήσουμε τέτοια έργα με μεμονωμένα κράτη», δήλωσε ο Σ. Κουρτς, αναφέροντας το παράδειγμα του δανού πρωθυπουργού Λαρς Ράσμουσεν, ο οποίος είχε αποκαλύψει στις αρχές Ιουνίου ότι συζητά με άλλες χώρες που είναι διατεθειμένες να συμβάλουν για την κατασκευή τέτοιων καταυλισμών. Πάντως η αυστριακή κυβέρνηση διαπραγματεύεται εδώ και αρκετό διάστημα με τις κυβερνήσεις της  Αλβανίας, της ΠΓΔΜ και της Σερβίας για το ερώτημα αν θα ήταν διατεθειμένες να κατασκευαστούν στην επικράτειά τους προσφυγικά κέντρα. Το σχέδιο αυτό πρέπει μάλιστα να είναι αρκετά πιο προχωρημένο από ό,τι έχει γίνει γνωστό. Με αυτό σχετίζεται πιθανότατα και η επίσκεψη του αλβανού υπουργού Εσωτερικών με τον γερμανό ομόλογό του στο Βερολίνο. Τα Τίρανα ενδέχεται να ζητήσουν ως αντάλλαγμα έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, κάτι που ο Χορστ Ζεεχόφερ δεν μπορεί πάντως να προσφέρει.

Η αυστριακή προεδρία ως μέσο πίεσης κατά της Μέρκελ

«Έχουμε συλλογικό συμφέρον, χρειαζόμαστε μια αλλαγή και μια στροφή στην προσφυγική πολιτική στην Ευρώπη», είπε από την πλευρά του ο βαυαρός πρωθυπουργός Ζέντερ, υπογραμμίζοντας ότι ο στόχος είναι οι απορριφθέντες αιτούντες άσυλο να μεταφέρονται σε κέντρα εκτός ΕΕ. Επιπλέον πρόσφυγες που θα εντοπίζονται στο εξής στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης να οδηγούνται επίσης σε καταυλισμούς εκτός ΕΕ. «Θεωρώ την ιδέα για δημιουργία ζωνών ασφαλείας στην Αφρική ένα από τα καίρια καθήκοντα», είπε ο βαυαρός πρωθυπουργός, προσθέτοντας και αυτός ότι προτίθεται να συνάψει και διμερείς συμφωνίες για την υλοποίηση των σχεδίων του.

Το κόμμα του Μάρκους Ζέντερ, οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας ασκούν ασφυκτική πίεση στην καγκελάριο Μέρκελ, στην οποία έχουν δώσει προθεσμία δύο εβδομάδων για εξεύρεση ευρωπαϊκής λύσης στο προσφυγικό μέχρι την προσεχή Σύνοδο Κορυφής στο τέλος Ιουνίου. Ωστόσο, είναι αμφίβολο ότι μπορεί να τα καταφέρει, δεδομένου ότι η Βαυαρία, η Αυστρία, η Ιταλία και η Δανία δείχνουν μεταξύ άλλων πόσο αρχίζει πια να υπερισχύουν τα επιμέρους εθνικά συμφέροντα.

Ο Σαλβίνι κατά μειονοτήτων και προσφύγων

Σκληρή γραμμή στο προσφυγικό ακολουθεί και η νέα ιταλική κυβέρνηση. Με πρωτεργάτη τον ακροδεξιό υπουργό Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι από τη Λέγκα του Βορρά δεν διστάζει να στοχοποιήσει μειονότητες στην χώρα του, απειλώντας μάλιστα προ ημερών να καταγράψει και να απελάσει όλους τους Ρομά που δεν έχουν ιταλική ιθαγένεια. Με αυτή την προκλητική δήλωση πέρασε σε μετωπική σύγκρουση με την ΕΕ, δεδομένου ότι αυτό που πρότεινε αντιβαίνει ξεκάθαρα στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Μπορεί η συγκεκριμένη τοποθέτηση να προκάλεσε την αντίδραση του ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε, ωστόσο ο ιταλός υπουργός Εσωτερικών βρίσκει μεγάλη απήχηση στους πολίτες με τις ακραίες θέσεις του στο προσφυγικό.

Ο Ματέο Σαλβίνι κάνει λόγο για «ιστορική στιγμή επειδή η Ευρώπη έχει τώρα την ευκαιρία να αλλάξει». Ταυτόχρονα ξεκαθαρίζει ότι θέλει να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Ιταλίας και ότι δεν θα ανεχθεί να είναι πλέον η χώρα του «καταυλισμός προσφύγων» και υπεύθυνη για όλους όσοι έρχονται. Το πώς οι επιδιώξεις Σαλβίνι θα μπορέσουν να εναρμονιστούν με τους σχεδιασμούς της Βαυαρίας και της Αυστρίας να επαναπροωθούν μετανάστες στην Ιταλία, παραμένει προς το παρόν αδιευκρίνιστο.

Μπάρμπαρα Βέζελ / Άρης Καλτιριμτζής