Μια δίκαιη διαδικασία ελεγχόμενης πτώχευσης;

Σε μια ιστορική συνεδρίαση η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε στις 9 Σεπτεμβρίου ψήφισμα που ανοίγει τον δρόμο για την καλύτερη προστασία χρεοκοπημένων κρατών. Με το ψήφισμα ο διεθνής οργανισμός αποκτά λόγο και ρόλο στην αντιμετώπιση πτώχευσης μιας χώρας σπάζοντας στην ουσία το «μονοπώλιο» των πιστωτών, δηλαδή του Κλαμπ των Παρισίων και του ΔΝΤ.

«Τόσο δεσμευτικά και σαφή είναι σπάνια τα ψηφίσματα του ΟΗΕ» δηλώνει o Γιούργκεν Κάιζερ συντονιστής του μεγαλύτερου γερμανικού συνδέσμου αναπτυξιακής πολιτικής erlassjahr.de (στα ελληνικά «έτος διαγραφής») ο οποίος εδώ και σχεδόν 15 χρόνια τάσσεται υπέρ μιας διαφορετικής αντιμετώπισης των χρεοκοπημένων κρατών.

Σε συνέντευξη στην DW ο γερμανός ειδικός μίλησε για τις προσδοκίες του από το ψήφισμα: «Αναμένουμε ότι με την νέα διαδικασία ελεγχόμενης πτώχευσης, την οποία σύμφωνα με το ψήφισμα θα εκπονήσει μέχρι το τέλος του 2014 ο ΟΗΕ, οι χρεοκοπημένες χώρες δεν θα αναγκάζονται να περιμένουν υπερβολικά μέχρι την αναδιάρθρωση του χρέους. Σήμερα δυστυχώς η διαδικασία δεν είναι ανεξάρτητη, μιας και για παράδειγμα στο Κλαμπ του Παρισίου οι πιστωτές είναι εκείνοι που καθορίζουν τι θα γίνει. Όπως όμως ισχύει στην πτώχευση μιας επιχείρησης ή ενός νοικοκυριού, και στην περίπτωση μιας χρεοκοπίας κράτους δεν θα πρέπει οι πιστωτές να αποφασίζουν, αλλά με μια αντικειμενική διαδικασία να δίνονται ρεαλιστικές λύσεις».

Πραγματογνωμοσύνη αν χρειαστεί η Ελλάδα κούρεμα

Αναφερόμενος στην Ελλάδα και το ενδεχόμενο νέας αναδιάρθρωσης ο Γιούργκεν Κάιζερ τάχθηκε υπέρ μιας ανεξάρτητης μελέτης που θα καθορίσει το ακριβές ύψος του κουρέματος που απαιτείται: «Στην Ελλάδα έχουν γίνει αναδιαρθρώσεις χρέους χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η χώρα έχει ανακτήσει την φερεγγυότητά της. Προς το παρόν συνεχίζεται η συζήτηση αν και πότε η Ελλάδα θα χρειαστεί μια νέα αναδιάρθρωση. Θα ήταν ωστόσο θετικό όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής κυβέρνησης, να εξάγουν τα σωστά συμπεράσματα από την τελευταία πενταετία. Δηλαδή αν αποφασίζει το ΔΝΤ υπό την πίεση της ΕΕ για το ύψος του κουρέματος χρέους που χρειάζεται η Ελλάδα, τότε σίγουρα το αποτέλεσμα δεν αρκεί για να επανακτήσει η χώρα ευχέρεια κινήσεων. Σε περίπτωση όμως που υπάρξει νέος γύρος διαπραγματεύσεων για ένα ακόμα κούρεμα τότε θα βοηθούσε πολύ αν υπήρχε μια ανεξάρτητη πραγματογνωμοσύνη, η οποία να μας πει το πραγματικό ύψος του κουρέματος που απαιτείται, έτσι ώστε να μην χρειαστεί η χώρα σε δύο χρόνια και νέα αναδιάρθρωση».

Η Αργεντινή δεν έχει συμφέρον από το ψήφισμα

Οι περισσότερες χώρες μέλη του ΟΗΕ ψήφισαν υπέρ του σχεδίου που κατάθεσαν οι αναπτυσσόμενες χώρες G77 και η Κίνα. Υπέρ ψήφισαν 124 χώρες, κατά 11 (ανάμεσα στις οποίες η Γερμανία) και 41 απείχαν (ανάμεσά τους και η Ελλάδα). Ανάμεσα στις χώρες που έφεραν το σχέδιο στην Γενική Συνέλευση ήταν και η Αργεντινή, η οποία όμως «δεν έχει κανένα κέρδος από το ψήφισμα του ΟΗΕ», υποστηρίζει ο Γιούργκεν Κάιζερ και εξηγεί: «Η Αργεντινή επιδιώκει οι χώρες, που βρίσκονται στα πρόθυρα χρεοκοπίας, και είναι δυστυχώς αρκετές, να μην ακολουθήσουν τον δρόμο που επέλεξε η ίδια, δηλαδή να διαπραγματευθούν με κάθε πιστωτή ξεχωριστά με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η εξεύρεση συνολικής λύσης. Οι βιομηχανικές χώρες που ψήφισαν κατά, ανάμεσά τους και η Γερμανία, δεν φαίνεται να συνειδητοποίησαν τους στόχους του ψηφίσματος. Ένας από τους λόγους για το όχι του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ήταν η άποψη ότι η Αργεντινή αποσκοπεί σε οφέλη εν μέσω διαδικασίας πτώχευσης. Όμως αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση γιατί με το ψήφισμα ξεκινούν κατ΄ αρχήν συνομιλίες που θα καταλήξουν σε ένα πλαίσιο κανόνων για μια διαδικασία ελεγχόμενης χρεοκοπίας κρατών».

Στέφανος Γεωργακόπουλος