Ιντλίμπ: Ανάμεσα στον πόλεμο και τον κορωνοϊό

Η Χούντα Χάιτι βήχει δυνατά. Φαίνεται εξαντλημένη. “Ελπίζω να περάσει σύντομα” λέει. Πριν δύο εβδομάδες η νεαρή γυναίκα, που ζει στο Ιντλίμπ της Συρίας βρέθηκε θετική στον κορωνοϊό. “Ξεκίνησε με ισχυρούς πονοκεφάλους, μετά πόνοι στις αρθρώσεις. Kατάλαβα ότι είχα κολλήσει” λέει. Λίγες ημέρες νωρίτερα συνάντησε γνωστούς κι αμέσως μετά παρουσίασε συμπτώματα. “Ενημέρωσα το κέντρο υγείας στο Ιντλίμπ. Με μετέφεραν με αυστηρά μετρά ασφαλείας και μου έκαναν το τεστ σε μια δομή”. Ανοσμία, έλλειψη όσφρησης, πόνοι στο στήθος, αλλά πυρετό δεν έκανε. Η Χούντα Χαϊτή ζει μόνη. Φίλοι και γνωστοί της φέρνουν τροφή έξω από την πόρτα του σπιτιού της. Κυρίως φρούτα για να ενισχύσει το αμυντικό της σύστημα. “Ελπίζω να γίνω καλά” λέει με τόνο αισιοδοξίας στη φωνή.

Λιγοστά τεστ

Από αρχές του 2018 η Χάιτι είναι επικεφαλής κέντρου για γυναίκες στο Ιντλίμπ, στο τελευταίο προπύργιο των ανταρτών στη Συρία. Ήρθε μόνη της ως αντικαθεστωτική μακριά από το καθεστώς Άσαντ. Όταν μιλά δεν μπορεί κανείς να μην διακρίνει ανησυχία στη φωνή της, επειδή μολύνθηκε. Η ενημέρωση στο κέντρο για γυναίκες για τον κορωνοϊό είναι απόλυτη προτεραιότητα. Συνεργάτες της μιλούν με τις γυναίκες για τα συμπτώματα, για τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής και για πώς μπορεί κανείς να φτιάχνει μόνος του μάσκες. “Φορώ πάντα μάσκα και κρατώ αποστάσεις, αλλά με βρήκε ο ιός” λέει. Βέβαια, έχει απόλυτη συναίσθηση ότι ανήκει στους λίγους ανθρώπους της περιοχής, στους οποίους έγινε το τεστ. “Η κατάσταση στις προμήθειες κάθε είδους στο βορειοδυτικό τμήμα της Συρίας είναι καταστροφική” λέει ο Τιλ Κίστερ, συντονιστής στη Συρία της Οργάνωσης Medico International. "Από την μια οργανώνονται πολλές αποστολές βοήθειας προς το Ιντλίμπ, αλλά λόγω των μεγάλων αναγκών δεν επαρκούν. Γι αυτό και ο εφοδιασμός των ασθενών Covid-19 δεν επαρκεί, βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο”. Η Χάιτι το επιβεβαιώνει “Οι εργαζόμενοι στα κέντρα υγείας κάνουν ό,τι μπορούν αλλά επειδή τα τεστ και τα φάρμακα είναι λιγοστά, η κατάσταση είναι οριακή”.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας καταγράφηκαν 3.498 θετικά κρούσματα στην περιοχή, 2026 είναι ακόμη ενεργά. 21 άνθρωποι έχουν πεθάνει. Για μια περιοχή με 4 εκατομ. κατοίκους ηχεί καταρχήν όχι και τόσο ανησυχητικό. Όμως από τον περασμένο Μάρτιο έχουν γίνει μόλις 20.000 τεστ. Ο Κίστερ υποθέτει ότι τα κρούσματα είναι πολύ περισσότερα. “Πόσα ακριβώς δεν μπορούν να μας πουν οι επί τόπου συνεργάτες μας και από τον ΠΟΥ δεν διαρρέουν στοιχεία” λέει. “Η γνώμη μου είναι ότι η μεγαλύτερη παράλειψη των διεθνών οργανώσεων βοήθειας είναι ότι από τον Μάρτιο δεν αυξήθηκαν τα τεστ για το Ιντλίμπ και έτσι δεν έχουμε καθαρή εικόνα για τη διάδοσή του”. Η οργάνωση Medico International υποστηρίζει το κέντρο γυναικών από το 2018. Η ομάδα της Χάιτι φροντίζει 1000 οικογένειες το μήνα στους προσφυγικούς καταυλισμούς στα σύνορα με την Τουρκία με ρούχα προστασίας. Ο συνολικός αριθμός των προσφύγων είναι 900.000.

Ισοπεδωμένα νοσοκομεία

“Ο ιός έχει εξαπλωθεί σε όλη την περιοχή” πιστεύει η Χούντα Χάιτι. “Τόσο στο Ιντλίμπ, όσο και στους προσφυγικούς καταυλισμούς. Αλλά εκεί οι συνθήκες υγιεινής είναι ιδιαίτερα κακές. Τρεχούμενο νερό δεν υπάρχει, σε μια σκηνή μένουν 15 άνθρωποι. Είναι αδιανόητο να κρατήσει κανείς αποστάσεις”. Μέσα Ιουλίου καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα. Κάποιος γιατρός ήρθε από την Τουρκία για να δουλέψει στο νοσοκομείο στο Μπαμπ ελ Χάουα και βρέθηκε θετικός. Βέβαια πολλοί πιστεύουν ότι ο κορωνοϊός υπήρχε από πολύ πριν στην περιοχή. Ο Τιλ Κίστερ διηγείται ότι συμπτώματα δύσπνοιας λόγω των κακών συνθηκών υγιεινής ήταν από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Γι αυτό είναι δύσκολο να πει κανείς, εάν επρόκειτο για απλή γρίπη ή για τον νέο ιό. Η Χάιτι λέει ότι υπάρχουν άνθρωποι που με ελαφρά συμπτώματα κρυολογήματος βγαίνουν έξω χωρίς να ξέρουν εάν έχουν μολυνθεί από τον κορωνοϊό για να δουλέψουν. Όμως η μεγαλύτερη ανησυχία τους είναι άλλη. Τις περασμένες εβδομάδες ο στρατός του προέδρου Άσαντ και των συμμάχων του ξανάρχισαν τους βομβαρδισμούς, αν και έχει συμφωνηθεί εκεχειρία.

Ο Γκίντο Στάινμπεργκ, εμπειρογνώμων σε θέματα Εγγύς Ανατολής στο Ίδρυμα Επιστήμη και Πολιτική, υποστηρίζει ότι στόχος του Άσανρ είναι να ανακαταλάβει ολόκληρο το Ιντλίμπ και να το ενσωματώσει στη χώρα. Η Τουρκία υποστηρίζει πολλούς ισλαμιστές μαχητές κατά της κυβέρνησης Άσαντ. “Οι κάτοικοι φοβούνται ότι ο κυβερνητικός στρατός θα βομβαρδίσει πυκνοκατοικημένες περιοχές με αποτέλεσμα να καταρρεύσει ότι έχει απομείνει όρθιο από το σύστημα υγείας”. 85 νοσοκομεία καταστράφηκαν το 2019, σύμφωνα με τον ΠΟΥ έχουν απομείνει 9 για 4 εκατομ. κατοίκους. Αλλά δεν είναι λειτουργικά. Τα κρεβάτια εντατικής είναι μόνο 114 και οι συσκευές υποστήριξης αναπνοής μόλις 86. “Εάν αυξηθούν κι άλλο τα κρούσματα, μπορεί να οδηγηθούμε στην οριστική κατάρρευση” λέει η Χάιτι. Αλλά δεν θέλει ούτε καν να σκέφτεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Προτιμά να γίνει καλά και να επιστρέψει όσο γίνεται πιο γρήγορα στην ενημέρωση των γυναικών γύρω από τον κορωνοϊό.

Ντιάνα Χοντάλι

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου