Θα εξασφαλίσει ο Σούνακ νέα συμφωνία για το Μπρέξιτ;

«Get Brexit done!». Τρεις μόνο λέξεις κι όμως έχουν καθορίσει τη βρετανική πολιτική σκηνή. Ο Μπόρις Τζόνσον με αυτό το μανιφέστο κέρδισε πανηγυρικά τις εκλογές του 2019 ενώ επισφράγισε τις τρεις αυτές λέξεις με το περιβόητο Pρωτόκολλο της Β. Ιρλανδίας. Αν και η βρετανική με την ευρωπαϊκή πλευρά υπέγραψαν τη συμφωνία το Δεκέμβριο του 2020, από εκείνη τη στιγμή και έπειτα ξεκίνησε η διαμάχη των δυο πλευρών. Το Λονδίνο υποστήριζε και υποστηρίζει ότι στην πράξη δεν μπορεί να εφαρμοστεί, ενώ και το έθνος της Β. Ιρλανδίας, το οποίο και είναι το άμεσα ενδιαφερόμενο, νιώθει αποκομμένο από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Όπως και να εξελίχθηκε όμως η ιστορί, φαίνεται πως οι δυο πλευρές θέλουν να δώσουν τέλος στο «έπος» του Πρωτοκόλλου. Τα βρετανικά πρωτοσέλιδα του Σαββάτου κάνουν λόγο για «επισφράγιση συμφωνίας εντός λίγων ημερών» ενώ κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως οι διμερείς συζητήσεις βρίσκονται σε «θετικό» κλίμα.

Υπενθυμίζεται ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ μόλις χθες το βράδυ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η οποία μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε κανονίσει επίσκεψη στη χώρα και συνάντηση με τον Βασιλιά Κάρολο, η οποία ακυρώθηκε για πρακτικούς αλλά όχι πολιτικούς λόγους.

Στο μεταξύ ο Ρίσι Σούνακ κάνει γνωστούς τους βασικούς όρους ήδη σε εμπόρους, επιχειρηματίες, βουλευτές του αλλά και σύσσωμη τη βορειοιρλανδική βουλή του Στόρμοντ. Όλα αυτά συνηγορούν στο ότι μπορεί να βρεθεί λύση ακόμη και την Κυριακή ή τη Δευτέρα και να κατατεθεί σχετικό προσχέδιο τις επόμενες μέρες.

Ποια τα σημεία κλειδιά;

Μέχρι στιγμής, με την συμφωνία του Πρωτοκόλλου της Β. Ιρλανδίας την οποία είχε υπογράψει ο τότε πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, έχουν δημιουργηθεί εμπορικά σύνορα στην Ιρλανδική Θάλασσα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι προϊόντα που έρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο ελέγχονται πριν μπουν στην Β. Ιρλανδία, καθώς η χώρα έχει διατηρήσει συμφωνία με την ΕΕ ώστε να παραμένει στο ελεύθερο εμπόριο της ένωσης και ενωμένη με το υπόλοιπο νησί της Ιρλανδίας. Όμως αυτό δημιούργησε την αποξένωση του έθνους της Β. Ιρλανδίας με τα υπόλοιπα έθνη του Ην. Βασιλείου (Αγγλία, Σκωτία και Ουαλία) παρότι βρίσκονται στην ίδια χώρα.

Μάλιστα το «χάος» το οποίο επικρατεί, σύμφωνα με το βορειοιρλανδικό κόμμα των Ενωτικών (DUP), ήταν ο λόγος της ήττας τους στις εκλογές για αυτό και αρνούνται να σχηματίσουν κυβέρνηση με το αποσχιστικό Sinn Fein, αν δεν βρεθεί βιώσιμη λύση για το Πρωτόκολλο. Αποτέλεσμα; Εδώ και 9 μήνες η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς  ακυβερνησίας.

Ο Ρίσι Σούνακ λοιπόν φαίνεται πως διασφάλισε τη δημιουργία δυο εμπορικών διαδρομών «πράσινου» και «κόκκινου» χρώματος. Την «πράσινη διαδρομή της ελεύθερης μετακίνησης» θα παίρνουν όσα προϊόντα από το ΗΒ προορίζονται αποκλειστικά για τη Β. Ιρλανδία και την «κόκκινη διαδρομή ελέγχων» όσα προορίζονται και για το ευρωπαϊκό έδαφος της Ιρλανδίας.

Επιπρόσθετα μάλιστα φαίνεται πως κατάφερε να βρει λύση ώστε να περιορίσει τις παρεμβάσεις του Ευρωπαϊκού Ανώτατου Δικαστηρίου στη χώρα διασφαλίζοντας ότι το βορειοιρλανικό – βρετανικό νομικό σύστημα θα έχει λόγο στις πιθανές αλλαγές που εξετάζει η ευρωπαϊκή πλευρά για το εμπορικό καθεστώς.

Παρόλα αυτά δεν φαίνεται να μπαίνει τέλος στις εσωτερικές διαμάχες του συντηρητικού κόμματος (Tories). Σύμφωνα με πληροφορίες ο Μπόρις Τζόνσον έχει ήδη ξεσηκώσει τους ευρωσκεπτικιστές του κόμματος αλλά και του Ενωτικού Κόμματος της Β. Ιρλανδίας (DUP) να εναντιωθούν απέναντι στις βλέψεις του Ρίσι Σούνακ υποστηρίζοντας ότι υπονομεύει τη βρετανική πλευρά.

Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο