Η δύσκολη αποστολή του Όλαφ Σολτς στην Ουκρανία

Επίσημες ανακοινώσεις δεν έγιναν στο Βερολίνο. Η επιβεβαίωση για το ταξίδι του καγκελάριου Όλαφ Σολτς στην Ουκρανία ήρθε το πρωί της Πέμπτης, όταν κυκλοφόρησαν οι πρώτες φωτογραφίες του Όλαφ Σολτς με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι στο τρένο για το Κίεβο και στη συνέχεια στον σιδηροδρομικό σταθμό της ουκρανικής πρωτεύουσας. Λίγο μετά την άφιξη των τριών ηγετών σήμανε αντιαεροπορικός συναγερμός. Για λόγους ασφαλείας και οι τρεις αποσύρθηκαν στο ξενοδοχείο τους και το πρόγραμμα των επαφών τους στο Κίεβο καθυστερεί. Πάντως νωρίς το μεσημέρι της Πέμπτης δόθηκαν στη δημοσιότητα τηλεοπτικά πλάνα των τριών ηγετών, που περιηγούνται το προάστειο Ιρπίν του Κιέβου και βλέπουν με τα ίδια τους τα μάτια τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμος. Μαζί τους ήταν ο πρόεδρος της Ρουμανίας, Κλάους Γιοχάνις, ο οποίος έφτασε στο Κίεβο από άλλο δρομολόγιο, καθώς και Ουκρανοί αξιωματικοί.

Μία συνάντηση με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν έχει καν ανακοινωθεί επισήμως, προφανώς για λόγους ασφαλείας, αλλά εικάζεται ότι θα πραγματοποιηθεί πιο αργά το απόγευμα. Το σίγουρο είναι ότι η κοινή παρουσία ηγετών από τις τρεις μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ στο Κίεβο αποτελεί μία ακόμη ένδειξη ευρωπαϊκής ενότητας, αλλά και αλληλεγγύης προς τον δοκιμαζόμενο λαό της Ουκρανίας, ο οποίος όμως περιμένει περισσότερα από συμβολισμούς. Τις τελευταίες ημέρες ο ίδιος ο πρόεδρος Ζελένσκι, αλλά και ο πρόεδρος της Βουλής Ρουσλάν Στεφάντσουκ εκφράζουν με κατηγορηματικό τρόπο το αίτημα για ένταξη στην ΕΕ, προσδοκώντας μάλιστα από τους ευρωπαίους ηγέτες να αποδώσουν στην Ουκρανία «καθεστώς υποψήφιας χώρας» κατά την επικείμενη σύνοδο κορυφής, στις 23 Ιουνίου.

«Ήταν ορατή η εξέλιξη του πολέμου»

110 ημέρες πέρασαν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, μέχρι να εμφανιστεί στο Κίεβο ο καγκελάριος. Κάθε τόσο ο Ουκρανός πρεσβευτής στο Βερολίνο, Αντρίι Μέλνικ, επαναλάμβανε το αίτημα να αποστείλει η γερμανική κυβέρνηση «βαρύ οπλισμό» και έλεγε ότι «ο Όλαφ Σολτς καλό είναι να μην έρθει στο Κίεβο με άδεια χέρια». Ικανοποιούνται τώρα οι απαιτήσεις της Ουκρανίας; Μάλλον όχι, επισημαίνει ο ιστορικός Γιοργκ Χϊμελραϊχ σε άρθρο του για την γερμανική ιστοσελίδα της Deutsche Welle. Και αυτό γιατί, όπως υπενθυμίζει, «το υπερσύγχρονο και άμεσα απαραίτητο σύστημα αεράμυνας Iris-T SLM, που ο ίδιος είχε υποσχεθεί την 1η Ιουνίου θα παραδοθεί τελικά σε μερικούς μήνες, ενώ την Τρίτη ανακοινώθηκε ότι θα αποσταλούν μόνο τρεις, αντί για τέσσερις εκτοξευτές πολλαπλών πυραύλων τύπου Mars II». Άλλους τρεις εκτοξευτές τύπου Mars θα διαθέσει στην Ουκρανία η Μ.Βρετανία, ενώ οι ΗΠΑ θα αποστείλουν τέσσερις. Στο Βερολίνο η υπουργός Άμυνας Κριστίνε Λάμπρεχτ υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. «Με αυτή την παράδοση όπλων έχω φτάσει στα όρια αυτού που μπορώ να κάνω, ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο η άμυνα της χώρας μας και οι υποχρεώσεις μας στην Ατλαντική Συμμαχία» δηλώνει η υπουργός.

Η εκπαίδευση των Ουκρανών στη χρήση του εκτοξευτή Mars II αναμένεται να αρχίσει μέσα στον Ιούνιο. Με αυτό το όπλο οι Ουκρανοί θα μπορούν να πλήξουν με αποτελεσματικότητα στόχους σε απόσταση 80 χιλιομέτρων. Μέχρι στιγμής η Γερμανία έχει αποστείλει στην Ουκρανία αντιαεροπορικά βλήματα, νάρκες, αυτόματα όπλα και πυρομαχικά. Όμως οι Ουκρανοί έχουν ζητήσει και βαρύ οπλισμό. Στο Βερολίνο η παράδοσή του έχει κατ΄αρχήν εγκριθεί, αλλά η αποστολή του καθυστερεί. Μεταξύ άλλων πρόκειται για τεθωρακισμένα οβιδοβόλα τύπου PzH 2000, συστήματα αεράμυνας Iris-T, καθώς και προηγμένα ραντάρ αντι-πυροβολικού τύπου Cobra. Μιλώντας στο πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) ο Κρίστιαν Μόλιγκ, αναλυτής της Γερμανικής Εταιρείας για την Εξωτερική Πολιτική (DGAP) υποστηρίζει ότι θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι καθυστερήσεις. «Νομίζω ότι θα μπορούσε κανείς, ήδη από τα μέσα Μαρτίου, να προβλέψει ότι αυτός ο πόλεμος θα εξελισσόταν σε έναν ‘πόλεμο πυροβολικού' σαν αυτόν που βλέπουμε σήμερα», επισημαίνει. «Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούσαν να ληφθούν πιο νωρίς οι αποφάσεις για τις απαραίτητες προμήθειες και να αρχίσει πιο νωρίς η εκπαίδευση των πληρωμάτων».

Θα διαπραγματευθεί ο Ζελένσκι με το Κρεμλίνο;

Εκτός από τα εξοπλιστικά προγράμματα, θεωρείται βέβαιο ότι στο Κίεβο θα συζητηθεί και η «επόμενη μέρα» του πολέμου, με τον Γάλλο πρόεδρο να θέτει το ζήτημα της απευθείας διαπραγμάτευσης ανάμεσα στον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι και τον Ρώσο ομόλογό του Βλάντιμιρ Πούτιν. Που, πότε και με ποιες προϋποθέσεις παραμένει άγνωστο. Κάποιοι θεωρούν την παρουσία του Ρουμάνου προέδρου Γιοχάνις ως ένδειξη ότι θα συζητηθούν και εναλλακτικές λύσεις για τη μεταφορά σιτηρών από την Ουκρανία προς τη Δύση. Όσο για το ζήτημα της ένταξης στην ΕΕ, θεωρείται δεδομένο ότι η Ιταλία στηρίζει το αίτημα να δοθεί αμέσως «καθεστώς υποψήφιας χώρας» στην Ουκρανία, ενώ επιφυλάξεις εκφράζουν η Γαλλία και η Γερμανία. Το ίδιο ισχύει και για άλλα κράτη-μέλη, όπως η Ολλανδία, η Δανία και η Πορτογαλία. Την Παρασκευή αναμένεται η επίσημη (αλλά μη δεσμευτική) τοποθέτηση της Κομισιόν για την αίτηση ένταξης που έχει καταθέσει η Ουκρανία. 

 

Γιάννης Παπαδημητρίου (DW, ARD, DPA, AFP)