Ημέρα ορόσημο η χθεσινή για τις «Mητέρες της Σρεμπρένιτσα»

Η προσφυγή του συνδέσμου «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα» εναντίον του ΟΗΕ αλλά και της Ολλανδίας χρονολογείται από το 2001. Κατατέθηκε τελικά έπειτα από 6 χρόνια προετοιμασίας στις 4 Ιουλίου του 2007. Την ίδια μέρα ένας από τους κύριους κατηγορούμενους της σφαγής, ο Ζντράβκο Τόλιμιρ, δήλωνε αθώος ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης.

Οι «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα», σύζυγοι και μητέρες των ανδρών και των αγοριών που εκτελέστηκαν το 1995, κατηγορούν τον ΟΗΕ και το ολλανδικό κράτος ότι δεν έλαβαν αποτελεσματικά μέτρα για να εμποδίσουν τη σφαγή. Οι Ολλανδοί κυανόκρανοι, υπό την προστασία των οποίων είχε τεθεί η Σρεμπρένιτσα, δεν επενέβησαν, όταν οι άνδρες οδηγήθηκαν μακριά από τις γυναίκες, για να εκτελεστούν, σύμφωνα με τους ίδιους.

Απολαμβάνουν ασυλίας

Το ολλανδικό εφετείο επιβεβαίωσε χθες προηγούμενη απόφαση περιφερειακού δικαστηρίου, το οποίο ήδη έναν χρόνο μετά την κατάθεση της προσφυγής, το 2007, είχε αποφανθεί ότι ο ΟΗΕ αλλά και οι στρατιώτες που τελούσαν τότε υπό την εντολή των ΗΕ απολαμβάνουν ασυλίας και συνεπώς δεν μπορούν να διωχθούν. Όπως δήλωσε χθες ένας εκ των συνηγόρων των εναγόντων Άξελ Χάγκεντορν:

«Το θέμα δεν αφορά μόνον τα δικαιώματα των μητέρων της Σρεμπρένιτσα. Η υπόθεση αφορά ευρωπαϊκά θεμελιώδη δικαιώματα και ειδικότερα το δικαίωμα πρόσβασης σε δικαστήριο. Γι΄ αυτό και απογοητευθήκαμε, περιμέναμε ότι θα είχε διαφορετική εξέλιξη».

«Επικίνδυνη η ασυλία του ΟΗΕ»

Όπως υποστηγρίζουν οι ενάγοντες η ανώτατη νομική αρχή των ΗΕ, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, έχει ήδη αποφανθεί ότι το μακελειό του 1995 στη Σρεμπρένιτσα ήταν γενοκτονία. Σύμφωνα με τους ίδιους, ακόμη και ένας διεθνής οργανισμός δεν μπορεί να αποποιείται των ευθυνών του σε μια γενοκτονία που συντελέστηκε εντός της ζώνης προστασίας του. Ο κ. Χάγκεντορν μάλιστα εκτιμά ότι είναι επικίνδυνο να απολαμβάνει ο ΟΗΕ ασυλίας ακόμη και σε περιπτώσεις γενοκτονίας, καθώς αυτό σημαίνει θεωρητικά ότι οι στρατιώτες που συμμετέχουν σε αποστολές των ΗΕ μπορούν να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα χωρίς να τιμωρούνται.

«Το γεγονός ότι το δικαστήριο απέρριψε την υπόθεση χωρίς να την παραπέμψει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σημαίνει για εμάς ότι εφεσιβάλουμε την απόφαση προσφεύγοντας στο ανώτατο ολλανδικό δικαστήριο. Και τότε θα δούμε τι θα κάνουμε».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη το κοινοβούλιο της Σερβίας ενέκρινε χθες ψήφισμα, με το οποία καταδικάζεται η σφαγή των περίπου 8.000 μουσουλμάνων τον Ιούλιο του 1995, χωρίς όμως να χαρακτηρίζεται γενοκτονία, ζητώντας συγγνώμη από τις οικογένειες των θυμάτων.

Belma Fazlagic/Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος