Ημέρα κρίσης για την Κριμαία

Παρά τις προσπάθειες της Δύσης να ανακόψει τις αποσχιστικές ενέργειες με την πλήρη κάλυψη και ενθάρρυνση της Μόσχας, 1,8 εκατομμύρια ψηφοφόροι προσέρχονται από το πρωί στις κάλπες για να αποφασίσουν ποια θα είναι η τύχη της Κριμαίας. Τα ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν είναι εάν θέλουν να προσχωρήσει η Κριμαία στη Ρωσική Συνομοσπονδία ή εάν επιθυμούν την αναβίωση του Συντάγματος του 1992, που προβλέπει ενισχυμένη ανεξαρτησία αλλά μέσα στην ουκρανική κρατική οντότητα. Επειδή ακριβώς η πλειοψηφία του πληθυσμού της χερσονήσου είναι ρωσόφωνοι ρωσικής καταγωγής και επειδή ο ρωσικός στρατός ελέγχει πρακτικά την Κριμαία, κανείς δεν έχει αυταπάτες ότι το αποτέλεσμα θα είναι υπέρ της ενσωμάτωσης στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο έχει κάνει σε όλους σαφές ότι ο πληθυσμός της Κριμαίας έχει το δικαίωμα αυτοδιάθεσης και επιθυμεί να επιστρέψει στη «μητέρα πατρίδα».

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ, που τις τελευταίες εβδομάδες συνήλθε εκτάκτως συνολικά επτά φορές χωρίς αποτέλεσμα, υπέστη μια ακόμη διπλωματική ήττα. Η Ρωσία άσκησε βέτο σε ψήφισμα για την Ουκρανία, με το οποίο καλούνταν όλες οι χώρες - μέλη να μην αναγνωρίσουν το δημοψήφισμα. "Άνευ νομικής αξίας" είναι το δημοψήφισμα για την προσάρτηση ή όχι της Κριμαίας στη Ρωσία, επιμένει ο Φρανσουά Ολάντ. "Η Γαλλία και η ΕΕ δεν θα αναγνωρίσουν αυτό το ψευτοδημοψήφισμα", είπε χαρακτηριστικά ο γάλλος πρόεδρος, μετά από συνάντησή του με τον ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι στο Παρίσι. Παράλληλα, ο Ολάντ επανέλαβε τις απειλές για περαιτέρω κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας. "Εάν η Μόσχα δεν φροντίσει να αποκλιμακώσει την κατάσταση θα υπάρξουν κι άλλες κυρώσεις από την ΕΕ", επισήμανε ο γάλλος πρόεδρος.

Με ταχεία αντίδραση απειλεί η Ουάσιγκτον

ΗΠΑ θα αντιδράσουν άμεσα με νέο πακέτο κυρώσεων στο διαφιλονικούμενο δημοψήφισμα για την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία. Την ανακοίνωση αυτή έκανε χθες ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ, προσθέτοντας ότι η Ουάσιγκτον ελπίζει ακόμη πως η Μόσχα θα επιλέξει τελικά έναν δρόμο που θα είναι συμβατός με το διεθνές δίκαιο. Ο εκπρόσωπος παραδέχεται πάντως ότι είναι πολύ αργά.
Προχθες και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζο Κέρι επισήμανε ότι η Ουάσιγκτον είναι ανοιχτή σε μια διπλωματική λύση εφόσον η Ρωσία καταβάλει προσπάθειες για την αποκλιμάκωση της έντασης. «Η θέση των ΗΠΑ για το δημοψήφισμα είναι και σήμερα ξεκάθαρη. Πιστεύουμε ότι το δημοψήφισμα αντιβαίνει στο Σύνταγμα της Ουκρανίας, και έρχεται σε αντίθεση με το διεθνή νόμο. Πιστεύουμε ότι είναι παράνομο. Ούτε εμείς ούτε η διεθνής κοινότητα θα αναγνωρίσουμε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος», τόνισε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο Κέρι εξέφρασε επίσης τις αμερικανικές ανησυχίες για την παρουσία ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Κριμαία αλλά και κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα εγκρίνουν τη Δευτέρα πακέτο κυρώσεων

Ταχεία αναμένεται να είναι πάντως και η αντίδραση της ΕΕ. Αύριο Δευτέρα, οι ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών θα συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες προκειμένου να εγκρίνουν περαιτέρω κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας. Το πακέτο των μέτρων προβλέπει πάγωμα τραπεζικών λογαριασμών και απαγόρευση εισόδου στην ΕΕ για συγκεκριμένες κατηγορίες ρώσων πολιτικών και πολιτών, ωστόσο «καμία χώρα δεν έχει ετοιμάσει ακόμη λίστα ονομάτων», αναφέρει διπλωματική πηγή στις Βρυξέλλες.
Την ίδια ώρα ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ουίλιαμ Χέιγκ καλεί τους ευρωπαίους ομολόγους του να εγκρίνουν σκληρότερα μέτρα σε βάρος της Ρωσίας. Σύμφωνα με τις βρετανικές εκτιμήσεις, «τη Δευτέρα θα πρέπει να προκύψει μια αποφασιστική και ενιαία απάντηση» προς τη Ρωσία.

Χριστιανοδημοκρατικές αντιρρήσεις στις κυρώσεις

Στη Γερμανία, ωστόσο, εκφράζονται αντιρρήσεις στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Τα βέλη προέρχονται από ηγετικά στελέχη του χριστιανοδημοκρατικού στρατοπέδου, με τον επικεφαλής της επιτροπής Οικονομίας του γερμανικού κοινοβουλίου Πέτερ Ραμσάουερ να χαρακτηρίζει τις κυρώσεις «ακατάλληλο στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής». Μιλώντας στο Focus, ο χριστιανοκοινωνιστής πολιτικός υπογράμμισε ότι ενδεχόμενες κυρώσεις της Δύσης θα προκαλέσουν ανάλογα μέτρα από τη Ρωσία, τα οποία θα πλήξουν και τις δύο πλευρές. Επιφυλάξεις εκφράζει και ο Κάρστεν Λίνεμαν, πρόεδρος της Ένωσης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων των Χριστιανοδημοκρατών, ο οποίος μιλώντας στην Neue Osnabrücker Zeitung, υπενθύμισε ότι η κρίση στην Κριμαία δεν θα αφήσει ανέπαφη την οικονομική κατάσταση στη Γερμανία.

Την ίδια ώρα η ένταση στην Ουκρανία κλιμακώνεται. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ημερών σημειώθηκαν νέες αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ εθνικιστών και φιλορώσων ακτιβιστών στο Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο άνθρωποι. Χιλιάδες Ρώσοι διαδήλωσαν χθες το μεσημέρι στη Μόσχα κατά της Ουκρανικής κυβέρνησης, μετά και το αιματηρό επεισόδιο στο Χάρκοβο. Λίγο αργότερα παραγματοποίησαν μαζική συγκέντρωση στη Μόσχα αντίπαλοι του προέδρου Πούτιν, με συνθήματα κατά ενός πολέμου με την Ουκρανία και της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία.

Σταμάτης Ασημένιος, dpa, afp

Υπεύθ. Σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου