Επίκειται πανωλεθρία για το SPD στις εκλογές;

Μοιάζει σαν τον «προπονητή» των Σοσιαλδημοκρατών. Ο Λαρς Κλινγκμπάιλ είναι από το 2017 Γενικός Γραμματέας του SPD. Τρεις μήνες πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου κάνει όλα όσα μπορεί για να εμφυσήσει αισιοδοξία και αγωνιστικό κλίμα στην απελπισμένη «ομάδα». Προτρέπει, κινητοποιεί, απευθύνει εκκλήσεις. «Πρέπει να ανακτήσουμε τώρα το έδαφος!» ανέφερε σε μια διαδικτυακή συνάντηση με νεαρούς υποψηφίους των Σοσιαλδημοκρατών. «Θέλω θα είστε πρότυπο, να προχωράτε μπροστά!».

Οι υποψήφιοι του SPD θέλουν να πλησιάσουν όσους περισσότερους ψηφοφόρους μπορούν προσωπικά σε κάθε εκλογική περιφέρεια. «Πείτε τους με επιχειρήματα γιατί χρειαζόμαστε μια ισχυρή σοσιαλδημοκρατία στη Γερμανία» προτρέπει ο Κλινγκμπάιλ. Προσιτά ενοίκια, καλύτερη περίθαλψη, σταθερές συντάξεις, υψηλότεροι μισθοί, προστασία του κλίματος με παράλληλη διατήρηση της βαριάς βιομηχανίας είναι μόνο μερικά από τα θέματα που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του SPD. Για τον Γενικό Γραμματέα του Κόμματος το αποτέλεσμα των εκλογών είναι ανοιχτό.

Έλλειψη δεξιοτήτων στο παλαιότερο γερμανικό κόμμα

Την ίδια αισιοδοξία ωστόσο δεν συμμερίζεται ο Ούβε Γιουν, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Τρίερ. «Το SPD θα πρέπει να φοβάται ότι στις επικείμενες εκλογές ενδέχεται να καταγράψει το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα από την ίδρυση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας» παρατηρεί. Όπως σημειώνει, αν ρωτήσει κάποιος στη Γερμανία ποιο κόμμα είναι συνυφασμένο με τη συνέχεια και τη σταθεότητα, αυτό είναι το CDU. Όταν μιλάμε για ανανέωση, συνειρμικά έρχονται στο μυαλό οι Πράσινοι. «Δεξιότητες που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής, της οικονομίας και γενικά τη διαχείριση κρίσεων απαντώνται πιο έντονα σε μέλη του CDU ή τον Πρασίνων» εκτιμά ο Γιουν.

Κανείς εύλογα διερωτάται: Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά στο παλαιότερο γερμανικό κόμμα, με ιστορία 150 ετών;Σε ένα κόμμα που επί δεκαετίες ήταν ένα από τα δύο μεγάλα λαϊκά, γερμανικά κόμματα που εναλλάσσονταν στην εξουσία,που παρήγαγε καγκελαρίους και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε κομβικές στιγμές της σύγχρονης γερμανικής ιστορίας; Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν και τον Ρολς Μύτσενιχ, επικεφαλής της Κ.Ο. του SPD στη γερμανική βουλή.

Ο Όλαφ Σολτς και το πρόγραμμά του δεν ενθουσιάζουν

Από την πλευρά πάντως της ηγεσίας του κόμματος, όλα γίνονται σωστά. Ο υποψήφιος καγκελάριος Όλαφ Σολτς ετοίμασε νωρίς το προεκλογικό του πρόγραμμα μετά από διαβουλεύσεις με πολλές κοινωνικές ομάδες. Ωστόσο από το πρόγραμμα λείπει η «σπίθα». «Γιατί; Δεν ξέρω!» λέει χαρακτηριστικά ο Μύτσενιχ. Ίσως ένας λόγος να έχει να κάνει με την πανδημία και τη διαχείριση διαρκών κρίσεων, που μας αποτρέπουν να κοιτάξουμε μπροστά στο μέλλον, εκτιμά ο ίδιος. Για τον Ούβε Γιουν όμως αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία. Το SPD έχει χάσει την εκλογική δυναμική αλλά και αξιοπιστία του εδώ και χρόνια. «Ένα κόμμα που φαίνεται ότι παλεύει με τον εαυτό του και εμφανίζεται διχασμένο, δεν αξιολογείται ποτέ θετικά από τους ψηφοφόρους» παρατηρεί ο Γιουν.

Τα τελευταία χρόνια το SPD μοιάζει πάντως πολύ με το κόμμα των Πρασίνων ως προς τις προτεραιότητες που θέτει: χειραφέτηση, ανεκτικότητα, κλιματική αλλαγή, βιώσιμη ανάπτυξη. Την ίδια ώρα χάνει πολλούς από τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του. «Το απλό εργατικό δυναμικό που δεν συνδέεται με κάποιο συνδικάτο και εργάζεται επισφαλώς έχει απομακρυνθεί από το SPD, εν μέρει πηγαίνοντας προς το AfD και εν μέρει απέχοντας» εξηγεί ο Γιουν. Σήμερα μπορεί να κερδίσει κάποιους επιπλέον πόντους μόνο μεταξύ των ψηφοφόρων άνω των 60: δημόσιους υπαλλήλους, μέλη συνδικάτων ή καλά αμειβόμενους εξειδικευμένους εργάτες. Αλλά ακόμη και παλιοί ψηφοφόροι του SPD θεωρούν ότι θα πρέπει να σταματήσουν οι εσωκομματικές έριδες και ότι το κόμμα θα πρέπει να στραφεί πραγματικά στον άνθρωπο.

Την ίδια ώρα ο νηφάλιος Όλαφ Σολτς δεν φαίνεται να έχει το πολιτικό χάρισμα που κινητοποιεί μάζες. «Οι ψηφοφόροι αμφιβάλλουν για το κατά πόσο ο Σολτς ταιριάζει στο SPD» παρατηρεί ο Γιουν. Επί δεκαετίες ο Σολτς ανήκε στη συντηρητική πτέρυγα του κόμματος και το 2019 αντιτάχθηκε σε μια στροφή προς τα αριστερά. Ο Γιουν θεωρεί ότι οι Σοσιαλδημοκράτες παρά ταύτα δεν έχουν άμεσα άλλη επιλογή. Μακροπρόθεσμα όμως χρειάζεται να αλλάξουν θεμελιωδώς τον προσανατολισμό τους. Αν θέλει το SPD να ξανακερδίσει τους ψηφοφόρους θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά τι αντιπροσωπεύει η σοσιαλδημοκρατία στον 21 αιώνα της ψηφιοποίησης.

Ζαμπίνε Κίνκαρτς

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη