Εκδόθηκε στη Γερμανία για εγκλήματα στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Ντεμγιανγιούκ

Η υπόθεση του Ιβάν Μικολάγιοβιτς Ντεμγιανγιούκ, αυτό είναι το πλήρες όνομα του Τζον Ντεμγιανγιούκ, απασχολεί τη δικαιοσύνη από τη δεκαετία του '70. Την εποχή εκείνη τον συνέλαβαν Αμερικανοί σερίφηδες στο Κλίβελαντ, στην Πολιτεία του Οχάιο των ΗΠΑ, όπου διέμενε, και τον εξέδωσαν στις ισραηλινές αρχές.

Επιζώντες του Ολοκαυτώματος τον αναγνώρισαν ως συνεργάτη των ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τρεμπλίνκα. Το 1988 καταδικάστηκε εις θάνατον. Η απόφαση εις βάρος του ‘Ιβάν του τρομερού’, όπως τον αποκάλεσε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, έγινε δεκτή με χειροκροτήματα. Πέντε χρόνια αργότερα όμως η απόφαση παρέμενε μη εκτελεστή. Το Ανώτατο Ισραηλινό Δικαστήριο είχε αμφιβολίες σχετικά με τις καταθέσεις των μαρτύρων. Στον Ντεμγιανγιούκ επετράπη τελικά να επιστρέψει στις ΗΠΑ. Κατάφερε μάλιστα να πάρει πίσω την αμερικανική υπηκοότητα, η οποία του είχε αφαιρεθεί όταν εκδόθηκε από τις ΗΠΑ.

Θα απαλλαγεί και δεύτερη φορά;

Τη δεύτερη φορά που ο Ουκρανός στην καταγωγή Ντεμγιανγιούκ απασχόλησε τη δικαιοσύνη ήταν πέρυσι. Ένας από τους υπαλλήλους της Κεντρικής Υπηρεσίας για τη Διαλεύκανση των Εγκλημάτων του Ναζισμού στο Λούντβιγκσμπουργκ της Γερμανίας διάβασε ένα άρθρο σε μια εφημερίδα. Ο Κουρτ Σιρμ, ο εισαγγελέας ο οποίος προΐσταται της υπηρεσίας, λέει σχετικά: «Με αφορμή μια παραμονή στο Ισραήλ ερευνήσαμε περισσότερο την υπόθεση και αποφασίσαμε να επέμβουμε».

Οι κατηγορίες αυτή τη φορά αφορούν τη δράση του Ντεμγιανγιούκ στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Σομπιμπόρ στην Πολωνία, στο οποίο είχαν εξοντωθεί 29.000 Εβραίοι. Οι γερμανικές αρχές κατάφεραν να βρουν την υπηρεσιακή του ταυτότητα, τη γνησιότητα της οποίας επιβεβαίωσαν οι βαυαρικές αρχές. «Η ταυτότητα είναι σίγουρα ένα αποδεικτικό στοιχείο, αλλά δεν είναι το μοναδικό» λέει και πάλι ο εισαγγελέας. «Καταφέραμε να μιλήσουμε με έναν αυτόπτη μάρτυρα, ο οποίος στη διάρκεια του πολέμου, αλλά και μετά τον πόλεμο, ήταν μαζί τον Ντεμγιανγιούκ και κατάφερε να τον αναγνωρίσει».

Ο Ντεμγιανγιούκ κατηγορείται ότι ήταν εθελοντής στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Δεν ήταν από τα μεγάλα ‘ψάρια’ αλλά βοηθούσε στη συγκέντρωση και στην επιλογή των Εβραίων που θα στέλνονταν στο θάνατο. Τώρα κατηγορείται για ‘συνέργεια σε ανθρωποκτονία’. Ο Ντεμγιανγιούκ πάσχει όμως από ένας είδος λευχαιμίας και είναι αμφίβολο εάν τελικά θα μπορέσει να λογοδοτήσει ενώπιον της δικαιοσύνης.

Rainer Volk / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ.σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου