Γερμανία: Αναντικατάστατο το ρωσικό φυσικό αέριο
15 Μαρτίου 2022
Αυτό που φοβόντουσαν πολλοί έγινε εν τέλει πραγματικότητα. Η Ρωσία απείλησε να κλείσει την κάνουλα του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ως πιθανή απάντηση στις κυρώσεις της Δύσης λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. Οι χώρες της ΕΕ, μεταξύ τους και η Γερμανία, αναζητούν τώρα εναγωνίως βραχυπρόθεσμες εναλλακτικές λύσεις με στόχο τη σταδιακή απεξάρτηση από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας.
Στο τραπέζι υπάρχουν διάφορες προτάσεις, μεταξύ των οποίων ακόμα και παράταση λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών ή των εργοστασίων άνθρακα. Ο πράσινος υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ κατέστησε πάντως σαφές ότι στη δημόσια συζήτηση για εναλλακτικές επιλογές δεν υπάρχουν ταμπού. Παραθέτουμε τις σημαντικότερες:
Πυρηνική ενέργεια
Οι ενεργειακοί κολοσσοί είναι πρόθυμοι να συζητήσουν με τις γερμανικές αρχές, δηλώνουν ωστόσο εξ αρχής ότι μια παράταση λειτουργίας των εναπομενόντων σταθμών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Τονίζουν ότι απουσιάζουν θερμοστοιχεία, αλλά και το know how διότι τα περισσότερα πυρηνικά εργοστάσια στη Γερμανία είτε έχουν σταματήσει να λειτουργούν, είτε έχει δρομολογηθεί ο τερματισμός λειτουργίας τους βάσει μακροπρόθεσμου σχεδίου της κυβέρνησης Μέρκελ.
Οι τρεις πυρηνικοί σταθμοί που έχουν απομείνει στη Γερμανία έχει προγραμματιστεί να τερματίσουν την λειτουργία τους στο τέλος του 2022. Θα μπορούσαν να παράγουν περίπου 4 γιγαβάτ, που αντιστοιχούν στο 7% των αναγκών σε ρεύμα. Η κατανάλωση ρεύματος στη Γερμανία φθάνει ωστόσο τα 35 με 40 γιγαβάτ τη νύχτα και 75-80 γιγαβάτ την ημέρα. Κατά συνέπεια οι πυρηνικοί σταθμοί θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μόνο συμπληρωματικά.
Μονάδες άνθρακα
Ο Κρίστοφ Νόλτεν από το Ίδρυμα για την Ενεργειακή Υποδομή και Γεωθερμία IEG του ινστιτούτου Frauenhofer εκτιμά ότι οι μονάδες άνθρακα θα μπορούσαν να καλύψουν μέρος των αναγκών σε ηλεκτρικό. Υπενθυμίζει ωστόσο ότι σήμερα μόλις το 17% της κατανάλωσης ρεύματος καλύπτεται από άνθρακα.
Σχεδόν το 50% των αναγκών των γερμανικών νοικοκυριών σε θέρμανση και ζεστό νερό, καθώς και των επιχειρήσεων, του εμπορίου και της παροχής υπηρεσιών καλύπτονται από φυσικό αέριο. Το υπόλοιπο ένα τρίτο διοχετεύεται στη βιομηχανία.
Θα πρέπει ωστόσο να ληφθεί υπόψη ότι τα σχεδόν 7 εκατομμύρια γερμανικά νοικοκυριά που θερμαίνονται σήμερα με φυσικό αέριο δεν μπορούν εν μια νυκτί να συνδεθούν σε άλλο δίκτυο και να τροφοδοτούνται από μονάδες άνθρακα. Επιπλέον σημαντικό μέρος του άνθρακα στη Γερμανία προέρχεται όπως και το 55% του φυσικού αερίου ή το 35% του πετρελαίου από την Ρωσία.
Εισαγωγές LNG από άλλες χώρες
Είναι εμφανές ότι η αντικατάσταση ρωσικού φυσικού αερίου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Άρα θα πρέπει να εισαχθεί από άλλες χώρες, όπως το Κατάρ, η Αυστραλία, ο Καναδάς, και οι ΗΠΑ. Όμως το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής των χωρών αυτών έχει ήδη δεσμευθεί από άλλους ενδιαφερόμενους με μακροπρόθεσμες συμφωνίες. Τα αποθέματα στην αγορά φυσικού αερίου spot εκτιμάται ότι καλύπτουν οριακά τις ανάγκες της Γερμανίας.
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες ο Κρίστοφ Νόλτεν και άλλα μέλη της γερμανικής ερευνητικής ομάδας TransHyDe θα παρουσιάσουν έκθεση για τη βελτίωση της ενεργειακής επάρκειας στη Γερμανία χωρίς ρωσικό φυσικό αέριο. Στην συνέντευξη στην DW ο γερμανός ειδικός δεν θέλησε να αποκαλύψει λεπτομέρειες για τις προτάσεις των ειδικών. Έδωσε όμως μια γεύση λέγοντας ότι «δεν διακρίνω σήμερα μια πραγματική εναλλακτική επιλογή στο ρωσικό αέριο».
Γιάν Βάλτερ
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος