Βελιγράδι, ενδιάμεσος σταθμός των προσφύγων

Το κανονικό του όνομα στο Ιράκ είναι Αχμάντ, στη Σερβία όμως Ζιγιάντ. Είναι τέσσερα χρόνια μεγαλύτερος από ότι στην πραγματικότητα και γεννήθηκε την πρώτη Ιανουαρίου. Πρόκειται για στοιχεία που βρίσκονται καταγεγραμμένα στα χαρτιά που του έδωσαν οι σερβικές αρχές. Όποιος πρόσφυγας δεν έχει ταυτότητα η αστυνομία υπολογίζει την ηλικία και δίνει ως ημερομηνία γέννησης πάντα την πρώτη μέρα του χρόνου. «Όλα όσα έχουν γράψει είναι λάθος» διαμαρτύρεται ο Αχμάντ, που μετά από μια οδύσσεια κατάφερε να φτάσει στο Βελιγράδι με τελικό προορισμό τη Γερμανία.

«To Ισλαμικό κράτος σφάζει»

«Η χώρα μου έχει μεγάλο πρόβλημα με την τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος» λέει στη DW. «Όποιον πιάσει στα χέρια της, τον σφάζει στην κυριολεξία. Γι αυτό θέλω να πάω στη Γερμανία. Γιατί εκεί νομίζουμε ότι θα ζήσουμε μια πιο άνετη ζωή». Η σερβική πρωτεύουσα έχει μετατραπεί σε ενδιάμεσο σταθμό στο λεγόμενο βαλκανικό δόμο προς τη βόρεια Ευρώπη. Είναι και η μοναδική μητρόπολη όπου οι πρόσφυγες μπορούν να πάρουν μιαν ανάσα πριν προχωρήσουν βορειότερα, είτε με λεωφορείο, είτε με το τραίνο, στην πόλη Σουμπότιτσα, δέκα χιλιόμετρα από τα ουγγρικά σύνορα.

Η περιοχή γύρω από τον σιδηροδρομικό σταθμό έχει μετατραπεί σε χώρο κάμπινγκ. Παντού σκηνές και πλαστικά στρώματα, πλυμένα ρούχα κρεμασμένα για να στεγνώσουν και εκατοντάδες πρόσφυγες να προετοιμάζονται για την επόμενη μέρα. Ο Αχμάντ δεν έφτασε στο Βελιγράδι από την ΠΓΔΜ, όπως οι περισσότεροι, αλλά από τη Βουλγαρία. Εκεί η κατάσταση είναι πολύ άσχημη, όπως λέει, γιατί η αστυνομία τον χτύπησε και του πήρε όλα τα λεφτά που είχε.

Οι κάτοικοι του Βελιγραδίου βοηθούν

Την ίδια εμπειρία κάνουν οι περισσότεροι που επιλέγουν αυτόν τον οδικό άξονα προς το Βελιγράδι. Την ακούει πολύ συχνά η Άννα Τριφούνοβιτς, νεαρή δικηγόρος που προσφέρει στους πρόσφυγες νομική προστασία. «Θεωρητικά οι πρόσφυγες μπορούν επίσημα να καταγγείλουν αυτά τα περιστατικά και έχουν δικαίωμα δικαστικής συνδρομής, αλλά κανείς δεν θέλει να ξεκινήσει δίκες», λέει η Τριφούνοβτς. «Εκείνο που θέλουν είναι να προχωρήσουν βορειότερα».

Η νεαρή δικηγόρος εργάζεται στο Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Βελιγραδίου που συνεργάζεται με την Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ενημερώνει τους πρόσφυγες για τα δικαιώματά τους, μοιράζει φυλλάδια στα Αραβικά και στα Φαρσί και τους συνοδεύει στο αστυνομικό τμήμα για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων. Το συγκινητικό είναι ότι οι Σέρβοι, που ξέρουν τι σημαίνει προσφυγιά, βοηθούν με ρούχα, τρόφιμα και νερό χωρίς να λείπουν και εκείνοι που εκμεταλλεύονται τη δυστυχία και έχουν ανεβάσει τις τιμές φαγητού στα ύψη.

Νεάνια Ρούγεβιτς/Ειρήνη Αναστασοπούλου