Αύξησε αισθητά τις εξαγωγές όπλων ο μεγάλος συνασπισμός

Ο μεγάλος κυβερνητικός συνασπισμός (GroKo) Χριστιανοδημοκρατών/ Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) την προηγούμενη τετραετία (2013-2017) ενέκρινε τις περισσότερες εξαγωγές όπλων σε σχέση με τις προηγούμενες γερμανικές κυβερνήσεις. Ειδικότερα η συνολική αξία των εξαγωγών όπλων την περίοδο 2014 με 2017 ανήλθε στα 24,9 δις ευρώ, αυξήθηκε δηλαδή κατά 21% σε σχέση με την κυβέρνηση συνασπισμού των CDU/CSU με τους Φιλελευθέρους την περίοδο 2009-2013. Eπίσης οι εξαγωγές όπλων προς τρίτες χώρες εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ αυξήθηκαν επί του προηγούμενου «GroKo» κατά 47%, αγγίζοντας τα 14,48 δις ευρώ. Μόνο μέσα στο 2017 η αξία των εξαγωγών όπλων και λοιπών εξοπλισμών ανήλθε στα 3,79 δις ευρώ προς τρίτες χώρες. Πρόκειται για 127 εκατομ. ευρώ περισσότερα από ό,τι το 2016.

Σε σχέση με άλλες προγενέστερες γερμανικές κυβερνήσεις η αύξηση που καταγράφηκε στο πεδίο των εξαγωγών όπλων ήταν επίσης μεγαλύτερη. Σε σχέση με τον συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων επί καγκελαρίας Γκέρχαρντ Σρέντερ (1998-2002), o μεγάλος συνασπισμός υπό την Άγκελα Μέρκελ είχε επίσης διπλάσιες εξαγωγές όπλων. Την περίοδο 1998-2002 ο συνολικός όγκος των εξαγωγών ανήλθε στα 12,8 δις ευρώ.Τα προσωρινά στοιχεία για το 2017 έδωσε στη δημοσιότητα το γερμανικό υπ. Οικονομικών κατόπιν αιτήματος του κόμματος «Η Αριστερά» στη γερμανική βουλή. Παρά το ότι η συνολική αξία των εξαγωγών όπλων μέσα στο 2017 μειώθηκε κατά 8,9% σε σχέση με τα προηγούμενη έτη της συγκυβέρνησης αγγίζοντας τα 6,24 δις ευρώ, πρόκειται εντούτοις για την τρίτη υψηλότερη αξία εξαγωγών μετά τις δύο χρονιές-ρεκόρ, το 2015 και 2016.

Το SPD και η πολιτική των εξαγωγών όπλων

Για το ιστορικό της υπόθεσης, προς το τέλος του 2013 το SPD είχε ταχθεί υπέρ μιας πιο περιοριστικής πολιτικής στις αδειοδοτήσεις για εξαγωγές όπλων. Πρωτεργάτης τότε ήταν ο αντικαγκελάριος και επί τρία χρόνια υπ. Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Η πολιτική στο πεδίο των εξαγωγών οπλικών συστημάτων θα αποτελέσει και το επόμενο διάστημα κομβικό σημείο στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία. Ήδη στις προπαρασκευαστικές διερευνητικές διαβουλεύσεις οι Σοσιαλδημοκράτες συμφώνησαν με τα κόμματα της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU) να επιβάλουν πιο αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για τις εξαγωγές όπλων. Τι ακριβώς σημαίνει όμως αυτό στην πράξη δεν είναι ακόμη σαφές.

Το SPD είχε ζητήσει και στο παρελθόν τη διακοπή εξαγωγών όπλων, για παράδειγμα σε όλες τις χώρες που εμπλέκονται στον πόλεμο της Υεμένης. Ωστόσο το 2017 τρεις από αυτές τις χώρες βρίσκονταν στη λίστα των δέκα σημαντικότερων εμπορικών εταίρων της Γερμανίας σε αυτό το πεδίο: η Αίγυπτος (νούμερο 2 με αξία εξαγωγών ύψους 708,3 εκατομ. ευρώ), η Σαουδική Αραβία (νούμερο 6 με 254,5 εκατομ. ευρώ) και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (νούμερο 8 με 213,9 εκατομ. ευρώ). H Σαουδική Αραβία το 2015 συνήψε στρατιωτική συμμαχία σουνιτών και ενεπλάκη έτσι στον πόλεμο της Υεμένης. Όμως και προηγουμένως οι εξαγωγές όπλων προς τη Σαουδική Αραβία ήγειραν ερωτήματα λόγω των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην κορυφή της λίστας πάντως των χωρών που εισάγουν γερμανικά όπλα είναι η Αλγερία, ένα επίσης αραβικό κράτος που προκαλεί πολλά ερωτηματικά ως προς τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι εξαγωγές προς την Αλγερία ανήλθαν σε 1,36 δις ευρώ.

Τι απαντά η γερμανική κυβέρνηση

Η γερμανική κυβέρνηση πάντως απαντά ότι οι αποφάσεις της για τις εξαγωγές όπλων ακολούθησαν κατά την περίοδο της προηγούμενης διακυβέρνησης τις κατευθυντήριες γραμμές που είχαν τεθεί το 2000, οι οποίες μάλιστα είναι από τις αυστηρότερες παγκοσμίως. Μάλιστα εκπρόσωπος του υπ. Οικονομικών δήλωσε ότι πολλές από τις άδειες εξαγωγών που εγκρίθηκαν την επίμαχη περίοδο είχαν δρομολογηθεί ήδη από προηγούμενες γερμανικές κυβερνήσεις και δεν μπορούσαν να ανακοπούν.

Επίσης εκτιμά ειδικότερα ότι ο όγκος των συναλλαγών της περασμένης χρονιάς φαίνεται υψηλός εν πρώτοις, όμως το ένα τρίτο της αξίας του αφορά μόνο την πώληση ενός πολεμικού πλοίου στην Αλγερία. Από την πλευρά τους η Αριστερά και οι Πράσινοι επιρρίπτουν πάντως σημαντικές ευθύνες στο SPD για τα υψηλά αυτά ποσοστά εξαγωγών όπλων, που πλήττουν μεταξύ άλλων την αξιοπιστία του κόμματος που συγκυβέρνησε και αναμένεται να συγκυβερνήσει εκ νέου.

Dpa / Δήμητρα Κυρανούδη