Ασθενεί ο ...ιαματικός τουρισμός στο Κάρλοβυ Βάρυ

Κάρλοβυ Βάρυ, «Τα Λουτρά του Καρόλου», μία τσεχική λουτρόπολη με παγκόσμια φήμη και πλούσια ιστορική παράδοση. Εφάμιλλη των μεγαλύτερων κέντρων του ιαματικού τουρισμού, όπως το Μπάντεν-Μπάντεν ή το Σπα. Στον γερμανόφωνο χώρο οι περισσότεροι την γνωρίζουν με την παλαιότερη ονομασία «Κάρλσμπαντ». Είναι και αυτή μία τιμητική αναφορά στον Κάρολο τον IV, ρωμαιογερμανό αυτοκράτορα και ιδρυτή της πόλης τον 14ο αιώνα. Ο μύθος λέει ότι ο Κάρολος είχε έρθει για κυνήγι στη Βοημία και τυχαία ανακάλυψε τα ευεργετικά θερμά λουτρά της περιοχής.

Εδώ και χρόνια το Κάρλοβυ Βάρυ εγκαινιάζει την θερινή σεζόν με εορταστικές εκδηλώσεις και παρέλαση με ιστορικά κουστούμια στο κέντρο της πόλης. Όπως λέει η δήμαρχος Πέτρα Πφέφερ-Φέρκλοβα «η πόλη γέμιζε κόσμο, δεν ήταν μόνο οι μόνιμοι κάτοικοι, αλλά και πολλοί επισκέπτες, ήταν υπέροχα». Ήταν. Γιατί τα τελευταία χρόνια η τουριστική κίνηση έχει μειωθεί σημαντικά. Στην περίοδο της πανδημίας οι Τσέχοι κατάφεραν να «μπαλώσουν» τα πράγματα με κρατικές επιδοτήσεις και εκδηλώσεις που απευθύνονταν στο τοπικό κοινό. Αλλά τώρα, επισημαίνει η δήμαρχος, «έφυγε η πανδημία και ήρθε η κρίση της Ουκρανίας. Για μας αυτό είναι οδυνηρό, γιατί έχουν εξαφανιστεί όλοι οι ρώσοι πελάτες...»

Καταρρέουν τα έσοδα του δήμου

Δεν είναι μόνο οι απώλειες για τους ξενοδόχους και τους καταστηματάρχες που προκαλούν ανησυχία στο Κάρλοβυ Βάρυ. Κινδυνεύουν και τα άμεσα φορολογικά έσοδα του Δήμου, ο οποίος είχε άμεσο όφελος από τις διανυκτερεύσεις των εύπορων πελατών από το εξωτερικό. «Μιλάμε για μείωση της τάξης του 60%», τονίζει η δήμαρχος Πέτρα Πφέφερ-Φέρκλοβα. «Ο επισκέπτης πληρώνει φόρο διανυκτέρευσης. Αν είχαμε παλαιότερα 70 εκατομμύρια ευρώ έσοδα από αυτή την πηγή, σήμερα έχουμε πέσει στα 20 εκατομμύρια. Μιλάμε για μεγάλη διαφορά».

Για 30 ολόκληρα χρόνια το Κάρλοβυ Βάρυ είχε επενδύσει στοχευμένα σε μία πολύ ιδιαίτερη κατηγορία επισκεπτών: εύποροι Ρώσοι, που έρχονται για τρεις εβδομάδες το καλοκαίρι, κάνουν ιαματικά λουτρά και ψωνίζουν σε πολυτελή καταστήματα. Φέτος οι Ρώσοι είναι άφαντοι, καθώς δεν μπορούν να πάρουν βίζα για την Τσεχία. Τί σημαίνει αυτό για τα καταλύματα της πόλης εξηγεί ο Γιαν Κρονίκα, πρόεδρος του τοπικού συνδέσμου ξενοδόχων και διευθυντής του πολυτελούς ξενοδοχείου «Τσαϊκόφσκι». «Συνολικά διαθέτουμε 180 κλίνες, αλλά σήμερα έχουμε μόνο 12 πελάτες», λέει. «Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο είχαμε 20-30. Λειτουργούμε μόνο το παλαιό κτίριο του ξενοδοχείου, ενώ το νέο κτίριο, το 'Ανάκτορο', παραμένει κλειστό εδώ και δύο χρόνια».

Δραματική έλλειψη προσωπικού

Πρόσθετα προβλήματα έχει προκαλέσει η αδυναμία ή απροθυμία ξένων ταξιδιωτικών γραφείων να αποπληρώσουν τις οφειλές τους. Επιπλέον, λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας, έχουν μειωθεί οι επισκέπτες από τη Γερμανία, παρότι το Κάρλοβυ Βάρυ απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα γερμανικά σύνορα. Κατόπιν όλων αυτών ο Γιαν Κρονίκα λέει ότι δεν μπόρεσε να κρατήσει παρά μόνον 19 άτομα από το προσωπικό του ξενοδοχείου, που άλλοτε έφτανε τα 86 άτομα. 

Αλλά και αν ακόμη γινόταν ένα θαύμα και ξαφνικά επανέρχονταν τα πλήθη των επισκεπτών, οι ξενοδόχοι δεν θα μπορούσαν πλέον να ανταποκριθούν στη ζήτηση, λόγω έλλειψης προσωπικού. Στα δύσκολα χρόνια της πανδημίας πολλοί εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν. «Όσοι έφυγαν, έχουν βρει αλλού δουλειά, ως νοσηλευτές για παράδειγμα, πολλές φορές με περισσότερα χρήματα, οπότε δύσκολα επιστρέφουν», λέει ο Γιαν Κρονίκα. «Κάποια μέρα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε και αυτό το πρόβλημα...»

«Αναδουλειές» και στην αγορά ακινήτων

Απαισιόδοξα είναι τα μηνύματα και για την αγορά ακινήτων. Στη δεκαετία του '90 ρώσοι επενδυτές άρχισαν να αγοράζουν διαμερίσματα, κατοικίες και ξενοδοχεία, ιδιαίτερα στο ιστορικό κέντρο της πόλης, πληρώνοντας πολλές φορές υπέρογκα ποσά. Ο μεσίτης Γίρι Μπροζ εκτιμά ότι από τις συνολικά 20.000 ιδιωτικές κατοικίες που διαθέτει το Κάρλοβυ Βάρι, «μερικές χιλιάδες» ανήκουν σε Ρώσους. Σήμερα όμως οι Ρώσοι δεν μπορούν να έρθουν, κάτι που δημιουργεί και πρακτικά καθημερινά προβλήματα, για παράδειγμα όταν μία πολυκατοικία ανήκει σε κοινότητα ιδιοκτητών και μερικοί από τους ιδιοκτήτες δεν πληρώνουν κοινόχρηστα ή άλλα πάγια έξοδα του ακινήτου.

Όλα εξαρτώνται από τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία και των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία. Αλλά για τον ξενοδόχο Γιαν Κρόνικα η καλύτερη λύση για το Κάρλοβυ Βάρυ θα ήταν να στραφεί στις δυτικές αγορές, για να αναπληρώσει τους εύπορους ρώσους πελάτες. «Ζούμε από μέρα σε μέρα, ακόμη δεν χρειάστηκε να κλείσουμε», λέει ο τσέχος ξενοδόχος. «Περιμένουμε με αγωνία, να δούμε τι θα γίνει το καλοκαίρι...»

Πέτερ Λάνγκε (DLF)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου