Ένταξη σε δύσκολους καιρούς για την ΕΕ

Κατά την επίσκεψή του στο Ζάγκρεμπ στα τέλη Μαρτίου, ο αρμόδιος για τη διεύρυνση κοινοτικός επίτροπος Στέφαν Φούλε είχε στείλει προς τους Κροάτες ένα σαφές μήνυμα: «Πιστεύω ότι σε μια εποχή που η ΕΕ αντιμετωπίζει εσωτερικές δυσκολίες, είναι πολύ σημαντικό να συνεχιστεί η διεύρυνση αλλά και να ενισχυθεί η αξιοπιστία αυτής της πολιτικής». Αυτή η αξιοπιστία δέχθηκε ισχυρό πλήγμα κατά την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας το 2007. Οι προσδοκίες ότι μετά την ένταξη θα εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες των δυο χωρών για την πάταξη της διαφθοράς, δεν εκπληρώθηκαν ποτέ. Αντιθέτως, μετά την ένταξή τους στην ΕΕ, η βούληση για μεταρρυθμίσεις εξασθένησε.

Αυτά τα λάθη προσπάθησε να αποφύγει η ΕΕ στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Κροατία, ελέγχοντας εξονυχιστικά εάν όντως υλοποιούνται τα όσα εξαγγέλλονται. Τον Μάρτιο ο Στέφαν Φούλε πιστοποιούσε στην Κροατία ότι «έχει να επιδείξει μεταρρυθμίσεις, οι οποίες είναι αξιόπιστες, βιώσιμες και μη αναστρέψιμες». Ο ίδιος ο πρόεδρος της Κροατίας Ίβο Γιοσίποβιτς παραδέχθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του στη DW ότι «ναι, είχαμε και συνεχίζουμε να έχουμε προβλήματα με τη διαφθορά, όπως και άλλες χώρες. Εντούτοις έχει αλλάξει ο τρόπος σκέψης. Δεν θα υπάρξει πρόεδρος, πρωθυπουργός, υπουργός ή οποιοσδήποτε άλλος που να μπορεί να γυρίσει τον τροχό».

Ύφεση και ανεργία

Από οικονομική σκοπιά η Κροατία έρχεται μάλλον να επιβαρύνει την ΕΕ. Εδώ και χρόνια η χώρα βιώνει μια βαθιά ύφεση με την ανεργία να κινείται στο 20 %. Η ένταξη στην ΕΕ δεν πρόκειται να φέρει άμεσα ευημερία στη χώρα, σε μακροπρόθεσμη βάση όμως τα οφέλη θα είναι τεράστια, εκτιμά ο πρωθυπουργός Ζόραν Μιλάνοβιτς: «Είμαι πεπεισμένος ότι η Κροατία θα ανταποκριθεί σε όλες τις προκλήσεις που συνεπάγεται η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και η παγκοσμιοποίηση για ένα μικρό έθνος. Τα μικρά έθνη πρέπει να είναι ανοιχτά. Η ΕΕ προσφέρει μια τεράστια ευκαιρία στην Κροατία».

Σημαντική θα είναι στο πλαίσιο αυτό και η οικονομική στήριξη της Κροατίας, όπως έχει πει ο αρμόδιος για την περιφερειακή πολιτική κοινοτικός επίτροπος Γιοχάνες Χαν: «Μετά την ένταξη η βοήθεια από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ θα καλύπτει έως και το 70 % των δημοσίων επενδύσεων της χώρας. Θα πρέπει να φροντίσουμε όμως ώστε οι άνθρωποι στην Κροατία να νιώσουν αυτή τη βοήθεια με τη μορφή θέσεων εργασίας και ανάπτυξης, και αυτό, όσο το δυνατόν γρηγορότερα».

Ευημερία και ασφάλεια

Ποια είναι όμως τα οφέλη της ένταξης, πέρα από τα οικονομικά; Η Κροατία ελπίζει καταρχήν σε ευημερία και ασφάλεια, εκτιμά η Κορίνα Στρατουλάτ από το think tank των Βρυξελλών European Policy Centre, αλλά όχι μόνον: «Πρόκειται και για ένα σύμβολο στάτους. Η ένταξη δείχνει ότι η Κροατία ανήκει τώρα σε μια κοινότητα που διέπεται από δημοκρατικές αρχές και αξίες».

Και για την ίδια την ΕΕ όμως, εκπέμπεται ένα πολύ σημαντικό μήνυμα: «Αποδεικνύεται ότι η ΕΕ εξακολουθεί να ασκεί σημαντική επιρροή σε χώρες που θέλουν να ενταχθούν και πως συνεχίζει να παραμένει ελκυστική για τρίτους».

Και όχι μόνον: η Κροατία ευελπιστεί να ενταχθεί άμεσα και αφού εκπληρώσει όλα τα απαιτούμενα κριτήρια, και στη ζώνη του ευρώ.

Christoph Hasselbach / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. Σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου