Šok u Njemačkoj: Propalo formiranje vlade

Nakon „Bregzita" i Donalda Trampa, sad još i ovo: Angeli Merkel, bar za sada, nije uspjelo da formira vladu. U stabilnoj i ekonomski tako uspješnoj Njemačkoj, zemlji u srcu Evrope, motoru Evropske unije, dva mjeseca nakon izbora za Bundestag je potpuno nejasno šta će dalje biti. Pred ponoć je Kristijan Lindner, šef FDP-a, obznanio kraj. Pri tome se držao principa: "Bolje nikakva vladajuća koalicija nego – pogrešna.

Tim riječima su prethodili žilavi pregovori u potencijalne vladajuće koalicije, koja je od samog početka bila više brak iz računa nego iz ljubavi. I koja je do poslednjeg trenutka bila upetljana u detalje, ne mogavši da iz razlika izvuče neki višak vrijednosti.

Desnokonzervativna AfD u parlamentu

Prvi put je u njemački parlament ušla desnokonzervativna partija AfD – i snažno uzdrmala političku scenu i smanjila mogućnosti da se formira vlada. U parlamentu sa sedam stranaka nema jednostavnih rešenja. Kada je SPD odmah nakon izbora saopštila da neće htjeti da učestvuje u novom izdanju "velike koalicije", kancelarka Merkel je poslije 12 godina na funkciji primorana da uđe u koalicione pregovore u kojima od samog početka nije imala moćnu poziciju, iako predstavljala najjaču stranku. Oslabljena ne tako dobrim izbornim rezultatom svoje stranke, morala je da se zadovolji ulogom posrednice – i nije uspela. Liberalna partija FDP je na kraju bila ta koja je spriječila Angelu Merkel da iznađe novu priču, novu ideju za vladajući savez koji se ne bi uvlačio u oprobane formule već bi hrabro i sa novim idejama, proaktivno, počeo da se bavi novim političkim realnostima.

U centru je izbeglička politika

U centru konflikta je bio i ostaje odnos prema izbjegličkoj krizi. Liberalna izbeglička politika Angele Merkel je ojačala AfD. Na kraju je formiranje nove vlade propalo baš zbog toga. To ni izdaleka nije dokaz da je bilo pogrešno pomagati ljudima u nevolji. Ali jeste dokaz da se nije uspjelo spriječiti da se podrška drugima ne pretvori u opasnost za onog koji je pruža.

Neuspjeh u formiranju vlade pokazuje da se Njemačka nalazi na prekretnici. I da ni ekonomski uspjeh nije oslobodio ljude straha od budućnosti u kojoj izbjeglice brzo mogu da postanu projekcija za neizvjesnosti ovog globalizovanog svijeta. Buđenje je ovog ponedeljka donijelo šok ne samo Njemačkoj već i cijeloj Evropi. Jer, sada je pred nama neizvjesnost koja će trajati nedjeljama, a možda i mjesecima.