Putinova Rusija: U magli demagoga

Kada je Vladimir Putin u 15:47 završio svoj govor, stotine poslanika je ustalo. Izgledalo je kao da čitava Njemačka aplaudira mladoj ruskoj uzdanici. Bio je to 25. septembar 2011. godine. Putin je govorio o jedinstvenoj evropskoj kulturi, o knezovima od Hesen-Darmštata i izgradnji demokratskog društva. Govorio je na njemačkom. I na kraju, raspaljuje srca svih parlamentaraca – od socijalističke Ljevice do transatlantski orijetnisanih kozervativaca Unije (CDU/ CSU), kada oduševljeno zaključuje: „Mi dajemo zajednički doprinos izgradnji evropske kuće".Putin, Evropljanin.

- pročitatje još:Putin - slučaj za Haag?

Više od 20 godina kasnije, entuzijazam, rusko demokratsko buđenje i put Rusije ka Evropi leže u pepelu i ruševinama. Rusija vodi rat u Evropi. Šta se zapravo dogodilo?

Ideologija obezbjeđivanja moći

„Ne mislim da Putin slijedi određenu ideologiju, on se koristi različitim sredstvima da legitimiše svoje zločinačke radnje. Ovako to analizira profesorka slavistike Silvija Sase sa Univerziteta u Cirihu. Putinova glavna briga je da zadrži svoju moć u vlastitoj zemlji „i da se proširi na oblasti koje on naziva 'ruskim svijetom'", rekla je Sase u intervjuu za DW.

Sase primjećuje da se on sve više poziva na konzervativne, antidemokratske ideje i da ih takođe citira u svojim govorima. Na primjer, na monarhističkog filozofa Ivana Iljina ili nacionalistu Leva Gumiljova. „Putin je u magli etno-nacionalističkih, često antisemitskih, autokratskih demagoga, koji takođe karakterišu novu desnicu širom svijeta", kaže Sase.

Jedno od njihovih živopisnih lica je Aleksandar Dugin. Po njegovom mišljenju, za ratove u svijetu odgovorna je tobožnja „globalna elita": „Oni uništavaju zemlje". On odbacuje zapadni koncept demokratije. A za Ruse definiše drugačiju sliku čovjeka: "Za nas Ruse biti čovjek znači pripadati cjelini. Za nas čovjek nije individua", rekao je on u intervjuu za kanadsku televiziju.

Boriti se sa zapadom

Dugin je jedna od zvijezda takozvane „nove desnice". Već godinama se spekuliše o njegovoj vezi sa ruskim predsjednikom Putinom. S obzirom na Putinovu izolaciju, ovo se ne može provjeriti. Ali on je rado viđen gost u medijima lojalnim Kremlju. I stručnjaci vide brojna ideološka preklapanja. Tako Dugin na internet platformi „VK" opisuje borbu protiv Ukrajine kao uslov za preporod ruske imperije. A „Zapad" u Duginovoj ideologiji predstavlja smrt, samoubistvo i degeneraciju.

- prolitajte još: Putinovo opravdanje invazije - provjera činjenica

Svojom desničarskom ekstremističkom, antiliberalnom ideologijom nalazi pristalice i u Njemačkoj i drugim evropskim zemljama. On takođe ima veze sa američkim pokretom „Stara desnica" i sreo se 2018. u Rimu sa Stivom Benonom. Dugin je veliki pristalica Donalda Trampa. Poslije izborne pobjede, on je za tursku televiziju TRT u decembru 2016. rekao: „Od sada je Amerika ponovo velika – ali više nije imperijalistička".

Pitanje identiteta

Istoričar Igor Torbakov sa švedskog Univerziteta Upsala već godinama posmatra i opisuje intelektualno odvajanje od Evrope u Putinovoj Rusiji. Torbakov u Putinovim postupcima vidi i borbu sa pitanjem ruskog identiteta: Koliko Rusiju oblikuje Evropa? Koliko Azija? I koliko je ovaj identitet nezavisan?

U predavanju na Harvardu 2016. Torbakov je opisao težnje Ukrajine da se pridruži EU kao - šok za ruski koncept posebnog slovenskog identiteta. Na kraju, ova težnja predstavlja prijetnju Putinovim zahtjevima Rusije za mjesto među velikim silama.

Kao poseban izazov za elitu Kremlja, neposredno prije početka rata protiv Ukrajine, Torbakov opisuje - odrastanje mlađe generacije. Jer, ona takođe vidi fundamentalne političke ideale u ljudskom dostojanstvu, slobodi, demokratiji i toleranciji: „Ove 'evropske vrijednosti' su univerzalne. Mlađe generacije su to shvatile. Oni izlaze na ulice širom ove ogromne zemlje izazivajući vladajuće elite", piše Igor Torbakov u martovskom broju časopisa German and International Politics Journal.

A i nakon izbijanja rata, protesti se nastavljaju – sada protiv rata u Ukrajini. Policija i pravosuđe se žestoko obračunavaju sa demonstrantima. Djeca osnovnih škola takođe se hapse zbog držanja antiratnih plakata. Amnesti internešenel zabilježio je skoro 6.000 hapšenja u prvoj nedjelji rata i kritikuje sve veću cenzuru u Rusiji.

U septembru 2001. mlada nada Vladimir Putin dao je još jedno obećanje u Bundestagu: „Glavni cilj unutrašnje politike Rusije je prije svega da garantuje demokratska prava i slobodu". Dvadeset godina kasnije on vodi agresorski rat protiv svojih evropskih susjeda.

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu