1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Pala kriminalna mreža kol centara: Operisali i iz BiH

3. maj 2024

Razbijena je najveća mreža kriminalaca specijalizovanih za telefonske prevare u Njemačkoj i Evropi. Sve je organizovano iz kol centara u Bosni i Hercegovini, Srbiji, Kosovu, Albaniji i Libanu.

https://p.dw.com/p/4fTyE
Policije zemalja Zapadnog Balkana učestvovale u raciji
Policije zemalja Zapadnog Balkana, iz kojih su se obavljali pozivi u Njemačku, učestvovale u raciji Foto: Getty Images/AFP/A. Isakovic

Operacija je počela sa blagajnikom jedne banke u Frajburgu u Njemačkoj. Kada je jedna penzionarka decembra 2023. zatražila da podigne više od 100.000 evra u gotovini, radniku banke je to bilo sumnjivo i u razgovoru saznao da je starija žena u stvari žrtva „prevare lažnih policajaca". Obavijestio je pravu policiju, koja je spriječila da penzionerka preda novac prevarantima.

Policija Frajburga je uhapsila prevarante i potom prisluškivala telefonsku liniju žrtve. Istražitelji su ubrzo shvatili da se telefonski brojevi koje su koristili prevaranti mogu povezati sa preko 28 000 prevara za samo 48 sati.

Specijalnosti prevaranata i podela posla

Istraga se širila, pa je predata pokrajinskoj kriminalističkoj policiji Baden-Virtemberga, u koju se uključila i savezna kriminalistička policija Njemačke. Stručnjaci su se brzo približavali centrima ovog kriminala - kol centrima u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji, Kosovu i Libanu.

Operišući iz tih zemlja, prevaranti bi telefonom zvali potencijalne žrtve, najčešće starije osobe i na razne načine pokušavali i često uspijevali da od njih izvuku novac: na perfektnom njemačkom jeziku predstavljali su se kao policijaci, bliski rođaci, zaposleni u banci, utjerivači dugova, radnici neke službe, ubjeđivali ih da moraju da investiraju u kripto-valute, da su dobili na lutriji, nudili pripejd kartice, a bilo je i srceparajućih ljubavnih ponuda.

Kriminalna mreža radila je koordinisano, fokusirajući se u svakoj zemlji na različite prioritete: prevare u vezi sa naplatom dugova uglavnom su vršene iz Bosne i Hercegovine, pozivi za prevaru u vezi sa onlajn bankarstvom upućivani su sa Kosova. Prevaranti, koji su nudili lažne investicije, zvali su uglavnom iz Albanije, a kriminalci specijalizovani za prevare sa pripejd karticama bili su u Libanu, piše Evropol na svom sajtu.

Konferencija za štampu MUP-a Baden Virtemberga 2.maja 20244. u Štutgartu
Konferencija za štampu MUP-a Baden Virtemberga 2.maja 20244. u ŠtutgartuFoto: Nico Pointner/dpa/picture alliance

Kol centrom protiv kol centara

Njemački istražitelji uspjeli su da u realnom vremenu prate razgovore, koji su dolazili iz brojnih kol-centara. Od decembra 2023. pa nadalje, preko stotinu policajaca pokrajinske kriminalističke policije Baden-Virtemberga danonoćno je prisluškivalo pozive i nakon toga obezbijedilo sadržaj preko 1,3 miliona podlih razgovora. Policajci su istovremeno pratili do 30 razgovora različite dužine.

Pokrajinska policija je uspostavila sopstveni kol-centar čiji je primarni cilj bio - da spriječe prevare. Čim bi bilo otkriveno da neko ko je primio poziv može postati žrtva prevare, policija bi upozoravala potencijalne žrtve.

Za samo četiri mjeseca, nadležni su registrovali preko 7.500 poziva, koji su bili kvalifokovani za pokretanje krivičnog postupka. Policija je uspjela da spriječi finansijske gubitke u preko osamdeset odsto slučajeva - odnosno preko 10 miliona evra.

Evropol - Hag
Evropol - HagFoto: Jerry Lampen/ANP/dpa/picture alliance

Koordinisana racija

A onda su u ranim satima 18. aprila 2024. iz sjedišta Evropola u Haga koordinisane akcije policije Njemačke, Bosne i Hercegovine, Albanije, Kosova, Libana i Srbije. One su izvršile raciju u 12 kol-centara, iz kojih su operisali prevaranti.

Više od 60 njemačkih policajaca, kao i specijalisti Evropola, uz podršku stotina njihovih kolega u Albaniji, Bosni i Hercegovini, na Kosovu, Libanu i Srbiji, preplavili su desetine stambenih i poslovnih prostora. Na nekim lokacijama bilo je odjednom više od stotinu policajaca. Rezultat: 39 sumnjivih osoba, 21 privedena, 16 zadržanih u pritvoru.

Policija je takođe uspjela da pribavi i obimne dokaze poput nosača podataka, dokumenata, gotovine i imovine u vrijednosti od milion evra. Zaplijenjen je i veliki broj elektronskih dokaza koji bi trebalo da omoguće istražnim organima da dobiju informacije o mogućim daljim kol centrima i još prevaranata.

Ministarstvo unutrašnjih poslova Baden Virtmeberga, obavijestilo je javnost o ovoj međunarodnoj operaciji 2. maja, kada je rečeno da se radi o najvećoj mreži kriminlaca specijalizovanih za prevare telefonom u Evropi.

"Šok-poziv" - trik kojim se služe prevaranti

Godišnje više milion ljudi u Nemačkoj budu na neki način žrtve telefonskih prevaranata. Samo 2023. godine telefonski prevaranti su uspeli da na kriminalan način izvuku 21,6 miliona evra u Baden Virtembergu, a u Bavarskoj oko 23 miliona evra.

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu