Junker: Proširenje je uspješna priča
12. septembar 2018„Potrebna nam je definicija pristupanja zemalja Zapadnog Balkana. U suprotnom, drugi bi mogli to da iskoriste i oblikuju naše susjedstvo", izjavio je predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker. U svom četvrtom, poslednjem godišnjem govoru o stanju Evropske unije on se osvrnuo i na problem evrointegracija: „Proširenje je uspješna priča, ujedinili smo Evropu istorijski i geografski".
Ipak, glavne teme odlazećeg predsjednika Evropske komisije pred poslanicima Evropskog parlamenta u Strazburu bile su migraciona politika, jačanje evra, predstojeći izlazak Velike Britanije i rast popularnosti desničarskih stranaka. Junkerov govor održan je samo osam mjeseci prije izbora za Evropski parlament koji će biti održani u septembru 2019. godine.
„Evropska unija mora postati suvereniji akter na svjetskoj sceni", rekao je Junker. „Ukoliko bi Evropa ujedinila svu političku, ekonomsku i vojnu moć svojih nacija, njena uloga u svijetu mogla bi da bude ojačana. Mi ćemo uvijek biti oni koji plaćaju globalno, ali vrijeme je da počnemo i da igramo globalno", izjavio je predsjednik Evropske komisije.
Šta je predložio Junker?
· Trgovinski sporazum sa Afrikom, kako bi privukao više privatnih investicija na kontinent i stvorio do deset miliona novih radnih mjesta
· Rješavanje migracija povećanjem resursa za graničnu i obalsku stražu EU, što bi rezultiralo brojem od 10.000 graničnih čuvara do 2020. godine
· Nova pravila za suzbijanje međunarodnog terorizma, miješanja u izbore i terorističkih sadržaja na internetu
· Promovisanje evra u inostranstvu, kako bi se nadmetali sa američkim dolarom
· Održavanje bliskih veza sa Velikom Britanijom nakon Bregzita kroz sporazum o slobodnoj trgovini
· Ukidanje pomjeranja sata u cijeloj Evropi i omogućavanje državama-članicama EU da same donesu odluku
Zašto su migracije tako važna tema: Jedan od najvećih izazova EU jeste priliv izbjeglica preko Mediterana. Jedan dio izbjeglica dolazi iz Afrike, a drugi iz Sirije. Na to ih podstiču krize u njihovim zemljama. Sistem kvota EU za razmjenu izbjeglica doveo je do podjele među članicama. Zemlje kao što su Mađarska i Poljska bore se protiv politike migracije EU, tražeći više suvereniteta i pravo glasa o tome koliko migranata bi njihova zemlja trebalo da prihvati.
Kontroverze oko evra: Pat-pozicija između Grčke i EU zbog mjera štednje naglašava izazove različitih ekonomija i disbalansa u snazi – sve pod okriljem iste valute. Grčka je 2018. zvanično završila svoj poslednji program pomoći EU. Iako je program označen kao uspješan, izazovi ostaju i mogućnost slične krize i dalje stoji kao prijetnja EU.
Jedinstvo EU pod prijetnjom: Predstojeći izlazak Velike Britanije iz EU doveo je do donekle haotičnih pregovora, i podstakao pitanja o budućnosti EU. Porast populističkih, desničarskih partija širom kontinenta, onih koje se zalažu za veći nacionalni suverenitet i smanjenu integraciju, predstavljaju pretnju evropskom projektu, osporavaju evropski identitet i postavljaju pitanje da li druge zemlje mogu da prate put Britaniju u budućnosti.
sm/cg/kms (dpa, AFP, Reuters)