1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

010911 Filmgeschichte 3 NS-Film

2. septembar 2011

Zastrašujuća vladavina nacista odrazila se i na njemačku kinematografiju. Godine između 1933. i 1945. zapečatili su zabavni filmovi i velika nacistička propaganda.

https://p.dw.com/p/12RZs
Iz filma "Trijumpf volje"Foto: Mary Evans Picture Library

Filmska produkcija ispod kukastog krsta tekla je 12 godina i dobrim je dijelom doprinijela uspjehu nacističkog režima. Nacistički ministar za propagandu, Jozef Gebels je kao niko do tada najbolje otkrio važnost filma kao masovnog medija. Nacisti su odmah po dolasku na vlast zaposjeli filmsku komoru nekadašnje Vajmarske republike i iz članstva izbacili nepodobne filmske umjetnike, što je drugim riječima za njih značilo zabranu bavljenja profesijom. Kao i u drugim društvenim oblastima, nacisti su jevrejskim firmama oduzeli sav kapital i sredstva za produkciju. 5.000 jevrejskih filmadžija i političkih protivnika je protjerano sa svojih pozicija. Mnogi umjetnici su morali emigrirati. Istoričar Frank Štern (Stern) komentariše:

Film im Nationalsozialismus Joseph Goebbels und Veit Harlan
Jozef Gebels sa režiserom Volfgangom LibenajneromFoto: picture-alliance/dpa

„Do 1939. godine bio je cilj da se snimaju antisemitske i rasističke scene u filmovima da bi se Jevreji izolovali, diskriminisali, da bi i kulturološki bili predstavljeni kao 'drugačiji'."

"Trijumf volje"

Od 1.100 igranih filmova iz tog perioda koji su prikazani u kinu, ispostavilo se da je tek svaki deseti film otvoreno podržavao nacistički režim. Pored takvih propagandnih filmova, skoro polovina je spadala u navodno apolitične igrane filmove. Među publikom su, i pored ili upravo zbog jezive ratne svakodnevice, posebno omiljene bile operete i melodrame, domaći filmovi i komedije.

Leni Riefenstahl überprüft eine Kamera-Einstellung
Leni RifenštalFoto: Presse

Zahvaljujući dokumentarnom filmu ispod kukastog krsta napredovala je mlada njemačka režiserka Leni Rifenštal (Riefenstahl) - prije svega sa njena dva filma o Olimpijskim igrama koje su 1936. godine održane u Berlinu. A tu je i film "Trijumpf volje" (Triumph des Willens), film o Hitleru, koji do danas važi kao dokument nacističke monumentalnosti. Montaža Rifenštalove je Hitlera propagandno stavila u prvi plan filma.

Navodno apolitični zabavni filmovi iz nacističkog perioda se do danas prikazuju u poslijepodnevnom i večernjem programu njemačkih televizijskih kanala. Nacistički propagandni filmovi, međutim, do danas su ostali pod ključem arhiva.

Autori: Mihael Marek / Selma Filipović

Odgovorni urednik: Svetozar Savić