Evropska komisija upozorava Mađarsku: To je „sramota“

Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen kritikuje mađarski zakon o homoseksualizmu kao „sramotu“. Prethodno je 13 zemalja EU osudilo taj zakon, jer nije u skladu s evropskim vrijednostima.

Mađarski zakon diskriminiše ljude „na osnovu njihove seksualne orijentacije“ i krši „osnovne vrijednosti Evropske unije“, izjavila je predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen u Briselu. Ona je zato zatražila od članova njene komisije da pošalju pismo Mađarskoj „i izraze našu zabrinutost prije nego što zakon stupi na snagu“.

Rezolucija protiv mađarskog zakona

Prethodno je, u utorak, belgijska ministarka spoljnih poslova Sofi Vilmes iskazala zadovoljstvo zbog činjenice da je 13 zemalja potpisalo rezoluciju koja je najprije zamišljena kao inicijativa zemalja Beneluksa.

U rezoluciji se konstatuje da novo mađarsko zakonodavstvo potkopava vrijednosti iza kojih stoji Evropa. „Unija zasnovana na vrijednostima nije jelovnik sa kojeg se slobodno bira“, kaže Belgijanka i naglašava: „Imamo kolektivnu odgovornost da zaštitimo sve građane Evropske unije, te moramo glasno izraziti svoju zabrinutost“. Ona je dodala, da ukoliko vjerujete da partner ide pogrešnim putem, morate mu to reći.

Prošle nedjelje je u mađarskom parlamentu raspravljano o zakonu u kojem se pedofilija i homoseksualnost obuhvataju istim zakonskim okvirom, a zabranjuje se informisanje mladih o drugim seksualnim orijentacijama u školi i na televiziji. 

Ministar spoljnih poslova Luksemburga Žan Aselborn vjeruje da je u pogledu evropskih vrijednosti Orban u međuvremenu „izgubljen slučaj“: „Smatram da je to što sebi Mađari dozvoljavaju – neevropski. Ne možete ljudima propisivati kako da žive“. Aselborn kaže da EU ne bi smjela da popusti i smatra sramotnim da se o tome uopšte diskutuje.

Predstavnik Irske Tomas Bern je izjavio: „Izjavu smo potpisali iz sveg srca i sa strašću. Ono što se tu dešava je pogrešno“. On napominje da postoje i brojni drugi problemi koji se moraju osloviti u debati o članu 7, (on se odnosi na vladavinu prava), primjer je sloboda medija. Bern smatra da su EU i Mađarska u pogledu novih mađarskih zakona u opasnoj situaciji. „Vjerujemo da je važno da se zadrži pritisak u pogledu zaštite ljudskih prava“.

Istočnoevropske zemlje su suzdržane

Mihael Rot je istakao da postoji niz problema s najnovijim razvojem situacije u Mađarskoj – u oblasti medijskih sloboda i pluralizma, u podjeli vlasti, u ophođenju sa opozicijom ili sa manjinama svih vrsta. On kaže: „Najnovije odluke mađarskog parlamenta su velika poteškoća, jer su jasno protiv naših vrijednosti, pošto odnos poštovanja prema manjinama, u koje spadaju i seksualne manjine, ne bi trebalo dovoditi u sumnju“.

Na kraju je izjavu potpisalo 13 zemalja, među kojima su Francuska, Španija, Njemačka i Švedska. Mađarski ministar spoljnih poslova Peter Sijarto je podrugljivo izjavio da se u debati šire lažne vijesti. Prema njemu, mađarski zakon ne diskriminiše pripadnike LGBTQ-zajednice, već samo reguliše seksualno vaspitanje i zaštitu mladih. 

Sada Evropska komisija mora da odluči da li će zbog ovog zakona biti otvoren još jedan postupak protiv Mađarske zbog povrede Ugovora. Komesarka Vera Jourova je rekla da se sada preispituju pravne osnove za taj slučaj.

Ministri su na samitu satima postavljali pitanja kolegama iz Poljske i Mađarske u sklopu takozvanog dijaloga o vladavini prava. Nadležni komesar je sažeo rezultate u sumorni zaključak da se u poslednje vrijeme mnogo toga još pogoršalo: „Postoje dodatni koraci ka konfrontaciji“. Na primjer, Poljska sada dovodi u pitanje primat zajedničkih pravnih tekovina EU nad nacionalnim pravom. A poljski premijer odbija da povuče svoj nacrt kod poljskog Ustavnog suda.

Orban nije impresioniran

Evropska komisija smatra da je sloboda naučnog istraživanja u Mađarskoj u opasnosti, isto kao i jednak tretman pred sudovima i njihova nezavisnost ili medijske slobode – u stvari svi temeljni demokratski principi. Na primjer, mađarski Savjet za medije odbio je da nezavisnom radiju „Klub" vrati licencu. Zbog toga je pripremljen još jedan proces o povredi Ugovora o pristupanju EU. Mađarska strana i ne pokušava da nađe zajednički jezik i zajedničke vrijednosti sa Evropskom unijom, konstatuje komesarka Jourova.

Ko god je slušao poslednji govor mađarskog premijera Viktora Orbana u kojem zahtijeva razvlašćivanje Evropskog parlamenta, neće posumnjati u pravac njegovog političkog putovanja. Upozorenja iz EU na njega do sada nisu ostavila neki utisak. Sve dok EU ne zaprijeti oduzimanjem novca, što je pravno komplikovano, njegova vlada može nesmetano da nastavi da ukida demokratska prava.

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu