Broj ratova i bijeda rastu širom svijeta. Slike zbjegova spadaju u međuvremenu u našu medijsku svakodnevicu. Ljudi iz Afrike, sa Bliskog istoka, iz Azije i sa evropskih istočnih i južnih rubova napuštaju domovinu. Ne samo da traže zaštitu od razaranja i smrti, već i od progona i siromaštva. A bezbjedna i bogata Evropa? Ona podiže zidove i ne vidi mogućnost da politički riješi probleme. Naravno, to nije jednostavno.
Zidovi nisu rješenje
Međutim, rješenje sigurno nije da se podižu novi zidovi. Istorija nas je tome stalno učila. To zna i Evropska unija i njene države-članice. No, ipak postoje debeli zidovi kojima se Evropa doslovno zazidala. Najprije je Španija pokušala da zaustavi izbjegličke talase iz sjeverne Afrike podižući ogradu od oštre žice. Na grčko-turskoj i bugarsko-turskoj granici te ograde takođe stoje. A slijedi gradnja novih zidova – sljedeća je na granici Mađarske i Srbije.
Negodovanje je veliko, ali trebalo bi da se čuvamo licemerja. Proces proširenja Evropske unije na jug i jugoistok kontinenta bio je od početka praćen mjerama za obezbjeđenje spoljnih granica EU. Zemlje-kandidati su mogle postati punopravne članice samo ako su već obezbjedile buduće spoljne granice EU. Veliki evropski koncerni kao što je recimo EADS dobili su poslove teške milijarde eura da elektronski osiguraju istočnu granicu EU. A pogranična agentura Fronteks odavno je posred Mediterana podigla nevidljivi zid.
Dakle Evropa nije tek upotrebom bodljikave žice i betona preuređena u tvrđavu. Međutim, do sada nisu ni vidljive žičane ograde niti zidovi spriječili izbjeglice da se provuku kroz njih kako bi se domogli toliko željene bezbjednosti. Naprotiv, tužni statistički podaci pokazuju da zidovi i bodljikava žica samo povećavaju broj mrtvih i povrijeđenih. Uprkos svemu tome mi insistiramo da gradimo i dalje naše evropsko utvrđenje štiteći ga od izbjeglica i emigranata. Nadziremo, puštamo da nadziru druge, a nadziru i nas. Sve u ime našeg blagostanja! Proglašavamo države sigurnim zemljama porijekla, iako su mnoge od njih daleko od ispunjavanja demokratskih standarda. I podižemo zidove!
Doseljavanje nije bauk
Pri svemu ovome te mjere nisu donijele željeni učinak. Vrijeme je da odgovorni političari u Evropskoj uniji, nakon identifikovanja problema, konačno potraže efikasna i humana rješenja. Pravo na azil, pravo na dostojanstven život u slobodi i bezbjednosti – ta temeljna prava ne smiju više da se podrivaju. Zidove moramo ukloniti. Takođe i one zidove koji postoje u našim glavama! Doseljavanje u Evropsku uniju ne bi smjelo da bude i dalje populistički bauk.
Već postoji prvi pomak. Poslije katastrofalnih potonuća brodova u Sredozemlju, sa hiljadama mrtvih, Evropska komisija izgleda želi da redefiniše politiku prema izbjeglicama. Dosadašnji pokušaji su propali zbog egoizma pojedinih država. Ali sada Evropska unija ima priliku da pokaže da ozbiljno tretira evropsku zajednicu vrijednosti.