Do 2025? – smjela prognoza

Frankfurter algemajne cajtung (Frankfurt): „Postoje (geo)politički i drugi razlozi da se balkanske zemlje vežu za EU i jednom prime. Samo jedno se ne smije činiti: da se u priči o tome velike prepreke i troškove koji očekuju neto-platiše prikazuju manjim. Kada Evropska komisija u svojoj Strategiji za Zapadni Balkan piše da bi Srbija i Crna Gora 2025. mogle biti zrele za članstvo, to je smjela prognoza […] Prijem u EU je novim zemljama zajednice dao novi zamah modernizacije i sveukupno gledano stvorio stabilnost u Evropi."

„Samo što je EU tako postala heterogenija; 'novi' donose i druga istorijska iskustva i političko-kulturne mentalitete […] Kada zemlje takozvanog zapadnog Balkana budu završile pripreme za članstvo, za sobom će (morati) da imaju enormnu transformaciju države, privrede i društva. I tada će još uvijek postojati veliki jaz između njih i EU".

Handelsblat (Diseldorf): „Rumunija i Bugarska na tužan način svjedoče o tome kuda može da vodi preuranjeno članstvo u EU. Te dvije zemlje su primljene 2007. i nisu bile pripremljene. To se i danas sveti. Pominjanje konkretne godine za prijem u EU nije ništa drugo do politički nemar koji bi Evropu mogao skupo da košta."

Folksštime (Magdeburg): „Postoje kopenhaški kriterijumi za prijem: stabilna demokratija, konkurentna tržišna privreda i prihvatanje pravnog sistema EU. Od toga su Beograd i Podgorica vrlo daleko. Evropskoj uniji je važnije nešto drugo: evropska perspektiva, koja je stalno nuđena zemljama Zapadnog Balkana, ne smije biti fatamorgana. Inače će se Srbija orijentisati prema svom tradicionalnom savezniku Rusiji. A u Briselu se toga najviše pribojavaju."

Landescajtung (Lineburg): „Stari kontinent se rve sa Rusijom, Kinom i Saudijskom Arabijom oko uticaja – ali ima mjesta sumnjama da je perspektiva pristupa za Zapadni Balkan pravi instrument, a pri tome se smjela najava za 2025. godinu pogrešno shvata kao obećanje."

Zidojče cajtung (Minhen): „Kao posebno udaljeni od realne perspektive pristupa Evropskoj uniji važe Bosna i Hercegovina koja je blokirana unutrašnjim konfliktima i ekonomski veoma slabo Kosovo. Uz trajne napore, Bosna i Hercegovina bi mogla da postane zvanični kandidat, piše u Strategiji EU. A i Kosovo bi moglo da napravi dalje korake u tom pravcu."

„Svijet se ne završava u Hrvatskoj"

O toj temi se govorilo i na radiju. Tako je radio Dojčlandfunk (Keln) objavio razgovor sa austrijskim političarom Hanesom Svobodom (Socijaldemokratska stranka Austrije, FPO), a tekst intervjua ima naslov „Ne možemo reći da se svijet završava u Hrvatskoj". „Mi već dugo razmišljamo o proširenju. Obećano je da će tog proširenja biti. Jer, ne možemo da kažemo da se u Hrvatskoj svijet završava pa da onda ponovo počinje u Grčkoj ili Bugarskoj, već moramo voditi računa i o prostoru između tih zemalja".

„Drugo je pitanje da li je predložena strategija najbolja. Na primjer, postavlja se pitanje da li je taj prioritet koji se daje Srbiji i Crnoj Gori nešto što će druge da omete. Mislim, na primjer, na Albaniju, koja se baš u poslednje vrijeme vrlo potrudila da postigne napredak. Ja sam zamišljao nešto drukčiju strategiju, ali u principu se uvijek govorilo da ne smijemo dozvoliti da u Evropi nastane crna rupa koju će drugi popunjavati svojim zamislima."

„Pitanje korupcije jeste odlučujuće, ali za mene je još važnija cjelokupna bezbjednosna problematika, pritisak na iseljavanje – to je za evropske građane najvažnije, da se pobrinemo za to da ne nastane taj pritisak, da nema faktora nesigurnosti, da ne nastaju teroristička gnijezda. To su stvari na koje ćemo morati da još mnogo više obratimo pažnju."

Priredio Saša Bojić